Co dalej z ustawą o sygnalistach?

W ciągu kilku ostatnich miesięcy obserwowaliśmy postęp w procedowaniu projektu Ustawy o sygnalistach. Mimo to Polska nadal pozostaje ostatnim, obok Estonii, krajem który nie wdrożył na czas przepisów transponujących Dyrektywę 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (termin upłynął 17 grudnia 2021 roku). W związku z tym, 25 kwietnia na posiedzeniu TSUE zapadł wyrok nakładający na Polskę karę ryczałtową w wysokości 7 mln EUR oraz dodatkowo 40 tys. EUR za każdy dzień niewdrożenia Dyrektywy.

Projekt Ustawy został zatwierdzony decyzją Rady Ministrów i wpłynął do Sejmu 17 kwietnia 2024, gdzie został mu nadany numer druku sejmowego. Pod koniec kwietnia został skierowany do czytania w komisjach.

Pierwsze czytanie w ramach Komisji Polityki Społecznej i Rodziny odbyło się 8 maja. Podczas spotkania komisji, głos zabrali m.in. przedstawiciele przedsiębiorców (w tym banków), Państwowej Inspekcji Pracy, a także prawnicy i posłowie. Poniżej podsumowaliśmy kluczowe podnoszone przez nich kwestie:
 

  • Przedsiębiorcy postulowali wyłączenie Prawa pracy z zakresu zgłaszanych naruszeń (z postulatem tym zgadzali się dodatkowo prawnicy oraz przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy), możliwości zlecania działań następczych podmiotom zewnętrznym, wydłużenia okresu vacatio legis do 6 miesięcy, wydłużenia okresu konsultacji ze związkami zawodowymi do 30 dni, dodania samozatrudnionych do zakresu podmiotowego ustawy oraz możliwości tworzenia wspólnych systemów zgłaszania naruszeń dla grup kapitałowych.
  • Przedstawiciele banków zaproponowali z kolei uwzględnienie w ustawie zgłoszeń mogących zawierać informacje objęte tajemnicą bankową lub maklerską oraz przyznanie pracownikom analizującym zgłoszenia uprawnień dostępu do informacji chronionej tajemnicą.
  • Posłowie wyrazili obawy o finansowanie dodatkowych obowiązków Rzecznika Praw Obywatelskich, wyłączenie możliwości zgłaszania informacji niejawnych oraz zwrócili uwagę na potrzebę rozróżnienia między odwetem a uzasadnionym działaniem pracodawcy.
  • Uczestnicy spotkania wezwali także do wprowadzenia przepisów przejściowych, aby ułatwić podmiotom stosowanie przepisów chroniących sygnalistów.
     

Zgodnie z informacją dostępną na stronie Sejmu, sprawozdanie z posiedzenia komisji ma być opublikowane do 24 maja 2024.
 

Będziemy na bieżąco informować o dalszych postępach prac nad Ustawą o ochronie sygnalistów. Jednocześnie spodziewamy się, że projekt może trafić na posiedzenie sejmu jeszcze w czerwcu.
 

Tymczasem przypomnijmy, że projekt przekazany do Sejmu nie różni się od tego omawianego w artykule z 3 kwietnia, a jego główne założenia to:
 

  • Ochrona ma być gwarantowana jeśli zgłoszenie lub ujawnienie publiczne będzie wynikało z dobrej woli sygnalisty i będzie dotyczyło tzw. kontekstu związanego z pracą.
  • Sygnaliści będą mogli dokonywać zgłoszeń za pomocą różnych kanałów, a podmiot ma możliwość ustanowienia anonimowych kanałów zgłoszeń (nie jest to jednak obowiązkowe).
  • Rzecznik Praw Obywatelskich będzie pełnił rolę „organu centralnego” w systemie ochrony sygnalistów, a także zapewni wsparcie i przyjmowanie zgłoszeń zewnętrznych.
  • Pracodawcy, którzy podejmą działania represyjne wobec sygnalistów, będą zobowiązani do wypłaty odszkodowań. Dolny pułap odszkodowania za działania odwetowe wobec sygnalisty został zmniejszony do jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.


Zobacz również

Forensic Express: O czym należy pamiętać przed rozpoczęciem postępowania wyjaśniającego?

Serdecznie zapraszamy do udziału w pierwszym webcaście z cyklu Forensic Express: O czym należy pamiętać przed rozpoczęciem postępowania wyjaśniającego?

Praktyczne aspekty cyberbezpieczeństwa w zastosowaniu AI do dochodzeń wewnętrznych

Serdecznie zapraszamy na kolejny webcast z serii Miesiąc Cyberbezpieczeństwa EY. AI podnosi bezpieczeństwo danych i informacji podczas wykorzystywania eDiscovery i informatyki śledczej do prowadzenia postępowań wyjaśniających. Jednocześnie żeby tak było, samo AI musi być zaimplementowane i wykorzystywane we właściwy sposób, spełniający wymogi cyberbezpieczeństwa.

Greenwashing – czym grozi malowanie trawy na zielono?

Serdecznie zapraszamy do udziału w webcaście pt. "Greenwashing - czym grozi malowanie trawy na zielono?

Prawda czy mit? Sprawdź, co wiesz o prowadzeniu wewnętrznych dochodzeń!

Dlaczego firmy obawiają się prowadzenia postępowań wyjaśniających? Jakie korzyści przynosi dochodzenie wewnętrzne? Jak skutecznie przeprowadzać rozmowy wyjaśniające? Zapraszamy do obejrzenia nagrań z cyklu „Prawda czy mit?” poświęconego najczęstszym obawom i mitom dotyczącym prowadzenia wewnętrznych postępowań wyjaśniających.

Greenwashing, czyli czy warto malować trawę na zielono?

Nowe przepisy oraz szybki rozwój technologiczy przyzwyczaiły już przedsiębiorców to tego, że ocena ryzyka organizacji musi być przeprowadzana regularnie i obejmować szeroką perspektywę zewnętrzną. Większość przedsiębiorstw skutecznie stawia czoła indcydentom RODO, ich pracownicy mają świadomość cyber-zagrożeń, ustawa sankcyjna wpłynęła na baczne przyglądanie się spółkom w łańcuchu dostaw. Przykłady można mnożyć. Tematem, który aktualnie przykuwa zainteresowanie wielu organizacji jest zagadnienie greenwashingu, bezpośrednio związane z obszarem ESG.

Compliance Roadmap "A może lepiej nie sprawdzać? Wszystko, co chcecie wiedzieć o wewnętrznych dochodzeniach, ale boicie się zapytać"

Weź udział w bezpłatnym webcaście z cyklu Compliance Roadmap "A może lepiej nie sprawdzać? Wszystko co chcecie wiedzieć o wewnętrznych dochodzeniach, ale boicie się zapytać"

Sankcje gospodarcze a kwestie prawne – o czym muszą wiedzieć przedsiębiorcy?

Serdecznie zapraszamy do udziału w webcaście pt. „Sankcje gospodarcze a kwestie prawne – o czym muszą wiedzieć przedsiębiorcy?"

Ryzyko sankcyjne w biznesie – omówienie wymogów na podstawie rzeczywistych przypadków

Serdecznie zapraszamy do udziału w webcaście pt. „Ryzyko sankcyjne w biznesie – omówienie wymogów na podstawie rzeczywistych przypadków”

Compliance Roadmap: Regulacyjny sprint czy maraton zgodności? Okiem praktyka o wyzwaniach Compliance Officera

Weź udział w bezpłatnym webcaście z cyklu Compliance Roadmap. Regulacyjny sprint czy maraton zgodności? Okiem praktyka o wyzwaniach compliance officera".

Dyrektywa o ochronie sygnalistów, a postępowania wyjaśniające

Jednym z nowych obowiązków nakładanych przez dyrektywę o ochronie sygnalistów jest konieczność prowadzenia wewnętrznych postępowań wyjaśniających. Sednem tego zagadnienia, a jednocześnie kluczowym wyzwaniem dla spółek i organów zarządczych będzie kwestia wykazania, że przy podejmowaniu działań następczych dochowano należytej staranności. W przeciwnym razie spółka może narażać się na negatywne konsekwencje.

Trzy linie obrony - kto jest odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem?

Model trzech linii obrony, do którego odwołują się m.in. Dobre praktyki spółek notowanych na GPW, wskazuje, że za zarządzanie ryzykiem odpowiedzialni są (w różnym stopniu i zakresie): pracownicy operacyjni jako właściciele ryzyk, ich przełożeni, czyli menedżerowie ryzyk, którzy stoją na drugiej linii obrony oraz audyt wewnętrzny będący trzecią linią obrony, który podobnie jak w przypadku pozostałych procesów pełni funkcję stricte kontrolną.

Ochrona sygnalistów przed odwetem

Najistotniejszym celem dyrektywy o ochronie sygnalistów, jest uniemożliwienie stosowania działań odetowych wobec sygnalisty zgłaszającego przypadki naruszenia prawa Unii Europejskiej.

Kto to jest sygnalista?

Polska jest w gronie państw, w których obowiązek wdrożenia rozwiązań umożliwiających zgłaszanie nieprawidłowości jest uregulowany tylko częściowo. Wynika to np. z ustaw regulujących działalność instytucji finansowych.

Ochrona sygnalistów (whistleblowing)

Prawo dotyczące ochrony sygnalistów zobowiązuje firmy do udostępnienia kanałów umożliwiających poufne zgłaszanie naruszeń, wdrożenie mechanizmów praktycznie chroniących sygnalistów przed odwetem oraz wypracowanie zasad rozpatrywania zgłoszeń w ściśle określonych terminach. Sprawdź jak możemy pomóc w dostosowaniu firmy do nowych przepisów.

Sankcje gospodarcze - sklep on-line

Od lutego 2022 firmy z obszaru Unii Europejskiej muszą przestrzegać sankcji gospodarczych nałożonych w bezprecedensowej skali na Rosję i Białoruś. Nasz zespół ma unikalne doświadczenie w tematach sankcyjnych – edukacji, weryfikacji kontrahentów oraz wdrażaniu odpowiednich procedur. Pomagamy ograniczyć ryzyko kar finansowych i odpowiedzialności karnej wynikające z naruszeń przepisów sankcyjnych.

Polska ustawa sankcyjna

16 kwietnia 2022 r. weszła w życie polska ustawa sankcyjna. Dotyczy szczególnych rozwiązaniań w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego. Jakie zmiany wprowadza?

Sankcje gospodarcze nałożone na Rosję z perspektywy polskich przedsiębiorstw. Co zmienia zakaz eksportu do Rosji?

UE, USA i Wielka Brytania wprowadzają kolejne pakiety sankcje gospodarcze nałożone na Rosję., m.in. zakaz eksportu do Rosji i Białorusi. W konsekwencji zostały wprowadzone sankcje odwetowe Rosji. Co to oznacza dla polskich przedsiębiorców?

Ryzyko sankcyjne. Co oznaczają sankcje gospodarcze dla przedsiębiorców?

Jak działają sankcje gospodarcze? Co to są listy sankcyjne i ryzyko sankcyjne? Sprawdź, jak wprowadzane sankcje wpływają na prowadzenie biznesu i jak bronić się przed ryzykiem sankcyjnym?

Klapki na oczach czy szerokie horyzonty?

Światowe Badanie Uczciwości w Biznesie 2022 ukazuje jak usprawnienie ładu korporacyjnego może zwiększyć uczciwość biznesu

Zarządzanie ryzykiem nadużyć

Dowiedz się więcej o Dziale Zarządzania Ryzykiem Nadużyć oraz o tym, jak pomagamy firmom realizować cele z zakresu uczciwości w biznesie.

Czas na ochronę sygnalistów - badanie EY

W przeddzień wejścia w życie Dyrektywy UE o ochronie sygnalistów* zapytaliśmy polskie spółki, które od 17 grudnia 2021 r. będą podlegały jej wymogom, o ich stopień gotowości oraz wyzwania, z którymi się zmagają. Wyniki naszego badania zbiegają się w czasie z zamieszczeniem w wykazie prac legislacyjnych polskiego projektu** ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, którego przyjęcie planowane jest w IV kwartale 2021r.


        Kontakt

    Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.