Dyrektywa o ochronie sygnalistów: Komisja Europejska wzywa kraje członkowskie do wdrożenia przepisów krajowych

Na przełomie stycznia i lutego 2022 r. Komisja Europejska formalnie wezwała prawie wszystkie kraje członkowskie UE do usunięcia uchybienia związanego z brakiem lub opóźnieniem wdrażania przepisów krajowych wprowadzających Dyrektywę o ochronie sygnalistów.

 

(Prawie) wszyscy członkowie UE na dywaniku

 

Do 17 grudnia 2021 r. kraje członkowskie UE) (w tym Polska) miały obowiązek wdrożenia Dyrektywy UE w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Celem Dyrektywy jest ustanowienie wspólnych minimalnych wymogów ochrony sygnalistów przed potencjalnym odwetem oraz nakładające na podmioty prywatne i publiczne szereg obowiązków m.in. utworzenie poufnych kanałów zgłoszeniowych, zachowanie należytej staranności przy podejmowaniu działań następczych oraz potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia. 

 

27 stycznia 2022 r. Komisja Europejska wysłała do 24 państw członkowskich, w tym do Polski, formalne wezwania do usunięcia uchybienia związanego z brakiem wdrożenia Dyrektywy. W przypadku Polski projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa wciąż jest na etapie rządowych prac legislacyjnych. Jak ostatnio informowaliśmy, w ramach konsultacji publicznych nadesłano blisko 115 stanowisk, z czego Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej będące projektodawcą ustawy odniosło się w grudniu ub.r. na razie tylko do jednego stanowiska.

 

Natomiast 9 lutego 2022 r. Komisja Europejska skierowała do kolejnych 2 państw członkowskich - Portugalii i Szwecji - wezwania do usunięcia uchybienia związanego z opóźnionym wejściem w życie krajowych przepisów wdrażających Dyrektywę [1]. W przypadku Portugalii uchwalona ustawa wejdzie w życie dopiero po 180 dniach po jej opublikowaniu, czyli 19 czerwca 2022 r. W Szwecji natomiast wejście w życie niektórych obowiązków zostało przesunięte do 17 lipca 2022 r. 

 

Malta liderem przejrzystości?

 

Jedynym krajem, do którego Komisja Europejska nie wysłała wezwania jest Malta, która uchwaliła przepisy w grudniu 2021 r. Prawdopodobnie jednak takie wezwanie jest kwestią czasu. W grudniu 2021 r. Sprawozdawca Generalny Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy zdecydowanie skrytykował przyjęte na Malcie rozwiązania [2], zarzucając brak gwarancji niezależności działów rozpatrujących zgłoszenia, utrudniony dla sygnalistów dostęp do kierownictwa organizacji oraz nałożenie dużego ciężaru dowodowego na zgłaszających naruszenia prawa. Sprawozdawca skrytykował również pospieszny tryb przygotowania przepisów i brak znaczących konsultacji publicznych projektu przepisów.

 

Co dalej?

 

Państwa członkowskie mają 2 miesiące od otrzymania wezwania na podjęcie niezbędnych środków w celu usunięcia naruszenia prawa UE. O dalszych działaniach Komisji Europejskiej i państw członkowskich będziemy informować na bieżąco w naszym Serwisie.



Zobacz również

Klapki na oczach czy szerokie horyzonty?

Światowe Badanie Uczciwości w Biznesie 2022 ukazuje jak usprawnienie ładu korporacyjnego może zwiększyć uczciwość biznesu

Dyrektywa UE o ochronie sygnalistów - szanse i wyzwania

Celem Dyrektywy UE jest zapewnienie sygnalistom ochrony przed odwetem poprzez wdrożenie rozwiązań na poziomie organizacji. Sygnalista będzie miał możliwość zgłoszenia naruszeń wewnątrz i na zewnątrz organizacji. Poziom ochrony ma być taki sam, niezależnie od sposobu zgłaszania.

Czas na ochronę sygnalistów - badanie EY

W przeddzień wejścia w życie Dyrektywy UE o ochronie sygnalistów* zapytaliśmy polskie spółki, które od 17 grudnia 2021 r. będą podlegały jej wymogom, o ich stopień gotowości oraz wyzwania, z którymi się zmagają. Wyniki naszego badania zbiegają się w czasie z zamieszczeniem w wykazie prac legislacyjnych polskiego projektu** ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, którego przyjęcie planowane jest w IV kwartale 2021r.

Jak skuteczna struktura sygnalizowania o możliwych naruszeniach może pomóc w tworzeniu trwałej wartości?

Skuteczne systemy sygnalizowania możliwych naruszeń są istotne nie tylko z punktu widzenia prawa i etyki, ale także pomagają firmom zyskać przewagę konkurencyjną. Dowiedz się więcej.


    Kontakt
    Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.