5 min. czytania 13 cze 2024
wynagrodzenie za urlop

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy – jak obliczyć?

Autor Dagmara Leonik

EY Polska, People Advisory Services, Manager

Dagmara jest ekspertem w dziedzinie prawa pracy i podatków dochodowych.

5 min. czytania 13 cze 2024
Powiązane tematy Ludzie w firmie

Przejrzyście obliczone wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy to obowiązek nie tylko w ujęciu prawnym, lecz także w kontekście zarządzania zasobami ludzkimi. Warto bowiem pamiętać, że wypłacanie odpowiedniego wynagrodzenia to obowiązek pracodawcy i prawo pracownika, które jest kontrolowane m.in. przez Państwową Inspekcję Pracy. Dlatego też przyjmuje się, że precyzyjne wyliczenia to forma wyrazu szacunku wobec pracowników i ich pracy. Jak obliczyć wynagrodzenie za urlop, na co zwrócić uwagę i jakich błędów się wystrzegać?

Jak obliczyć wynagrodzenie za urlop? Podstawowe zasady

Zgodnie z art. 172 Kodeksu pracy: „Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy”.

Newsletter Ludzie w Firmie

Subskrybuj newsletter i otrzymuj najważniejsze informacje na temat zmian w przepisach PIT, ZUS, a także materiały o nowych trendach HR.

Zapisz się

Idąc więc dalej za konkretnymi artykułami Kodeksu pracy, „(…) przy ustalaniu urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym, kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego na podstawie art. 154 § 1 Kodeksu pracy”. Niepełny, kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę.

Zasada ustalania wynagrodzenia urlopowego określona jest m.in. przez rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. To w nim czytamy, że przy wyliczaniu podstawy wynagrodzenia urlopowego należy uwzględnić składniki, o których rozpisuje się § 6 (o ile oczywiście przysługują one w okresie korzystania przez pracownika z urlopu).

Wyłączeniu podlegają:

  • jednorazowe i nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania/ za określone osiągnięcie,
  • wynagrodzenia za czas gotowości do pracy,
  • gratyfikacje jubileuszowe,
  • dni usprawiedliwionej nieobecności w pracy/ wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego,
  • ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy,
  • dodatkowe wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby,
  • odprawy emerytalne lub rentowe albo inne odprawy pieniężne,
  • odszkodowanie i wynagrodzenie przysługujące w razie rozwiązania stosunku pracy,
  • kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,
  • nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne, należności przysługujące z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej.

 

Masz pytania? Kancelaria EY Law doradza przy złożonych projektach z zakresu prawa pracy.

Dowiedz się więcej

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy krok po kroku

Obliczenie wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy wymaga od pracodawców zrozumienia obowiązujących przepisów prawa pracy. Proces ten można sprowadzić do kilku ogólnych kroków, które bazują na rozróżnieniu pensji zasadniczej i innych świadczeń ze stosunku pracy.

Krok 1. Należy zidentyfikować składniki wynagrodzenia pracownika. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż miesiąc uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy. W przypadku znacznych wahań wysokości składników wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc składniki te mogą być uwzględnione w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu.

Krok 2. Należy obliczyć wynagrodzenie brutto za wybrane 3 miesiące. W wartości wynagrodzenia brutto należy uwzględnić wszystkie stałe i zmienne składniki wynagrodzenia, które nie podlegają wyłączeniu na podstawie § 6 rozporządzenia urlopowego.

Krok 3. Sumę wynagrodzenia brutto z 3 miesięcy należy podzielić przez trzy, aby uzyskać przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto. Kwota ta jest podstawą do obliczenia wynagrodzenia za urlop.

Krok 4. Wynagrodzenie urlopowe oblicza się, dzieląc podstawę wymiaru przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa.

Krok 5. Ustalone wynagrodzenie za jedną godzinę pracy należy pomnożyć przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu.

Krok 6. W momencie gdy pracownik pracował w firmie krócej niż 3 pełne miesiące, stosowane jest obliczenie wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy proporcjonalnie do faktycznie przepracowanego czasu.

Krok 7. Należy przygotować szczegółową dokumentację dokonanych obliczeń, włączając w nie wszystkie składniki wynagrodzenia i sposób ich kalkulacji. Dokumentacja ta powinna być dostępna zarówno dla pracownika, jak i w przypadku ewentualnej kontroli zewnętrznej.

Wynagrodzenie urlopowe a składniki zmienne

Podczas ustalania podstawy wymiaru wynagrodzenia za urlop pod uwagę bierze się trzy elementy:

  • przyporządkowanie danego rodzaju należności do źródła przychodu, jakim jest stosunek pracy,
  • rodzaj składników wynagrodzenia (wliczane i pomijane),
  • stałość lub zmienność wysokości wynagrodzenia.

Podstawę wymiaru wynagrodzenia za urlop stanowią periodyczne składniki wynagrodzenia o pracę o charakterze roszczeniowym.

Wynagrodzenie urlopowe ze składników zmiennych to m.in.: wynagrodzenie godzinowe, prowizje, dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatki za pracę w nocy, premie regulaminowe zmienne.

Kalkulatory wynagrodzenia urlopowego

Narzędzia online, takie jak kalkulatory wynagrodzenia urlopowego, stanowią cenne wsparcie dla pracodawców i działów kadr. Użycie ich może znacząco uprościć i przyspieszyć proces kalkulacji, jednocześnie minimalizując ryzyko błędów. Dlatego też warto traktować je jako pomoc, a nie zamiennik dla doświadczonej kadry.

Kalkulator docelowo powinien pochodzić z wiarygodnego źródła, takiego jak oficjalne strony instytucji państwowych, renomowanych firm doradztwa personalnego lub specjalistyczne portale o tematyce HR-owej. Kluczowe również jest to, aby był on aktualizowany o najnowsze zmiany w przepisach prawa pracy.

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy – kalkulator – zalety

  • Automatyzacja znacząco skraca czas potrzebny na kalkulację wynagrodzenia urlopowego.
  • Kalkulatory minimalizują ryzyko błędów ludzkich.
  • Większość narzędzi jest dostępna online i charakteryzuje się intuicyjnym interfejsem użytkownika.
  • Korzystanie z kalkulatorów może pomóc pracodawcom i pracownikom HR w lepszym zrozumieniu zasad obliczania wynagrodzenia urlopowego.

Częste błędy przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop – jak ich unikać?

Nieuwzględnienie wszystkich składników należnego wynagrodzenia za urlop 

Pominięcie niektórych składników wynagrodzenia, takich jak premie czy dodatki, to niezwykle częsty problem, wynikający ze złożoności danych i niejasności przepisów. Kluczowe jest więc rozróżnienie składników na zmienne i stałe, jak również te niepodlegające wliczeniu, aby mieć gwarancję, że wszystkie z nich zostały faktycznie uwzględnione.

Błędne wyliczanie przeciętnego wynagrodzenia

Może się tak dziać na przykład poprzez wybranie niewłaściwego okresu rozliczeniowego lub błędne zsumowanie składników wynagrodzenia.

Wykorzystywanie nieaktualnych danych dot. wynagrodzenia

Częstym błędem jest także używanie nieaktualnych danych, np. w sytuacji, gdy pracownik otrzymał podwyżkę. Aby uniknąć takich błędów, należy prewencyjnie zbierać dane w zakresie administracji i zasobów ludzkich.

Bezpośrednio na maila

Bądź na bieżąco i subskrybuj newsletter EY

Subskrybuj

Podsumowanie

Obliczanie wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy wymaga dokładności, znajomości obowiązujących przepisów prawa i uwzględnienia wielu czynników. Ważne, aby pracodawcy regularnie aktualizowali swoją wiedzę na temat obowiązujących przepisów prawnych, tak aby ich działania były zawsze zgodne z aktualnym stanem prawnym. W procesie wyliczenia pomocne są m.in. kalkulatory wynagrodzenia urlopowego. Warto jednak pamiętać, że obliczanie wynagrodzenia urlopowego zawsze powinno być powierzone doświadczonemu zespołowi kadrowemu.

Kontakt

Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje

Autor Dagmara Leonik

EY Polska, People Advisory Services, Manager

Dagmara jest ekspertem w dziedzinie prawa pracy i podatków dochodowych.

Powiązane tematy Ludzie w firmie
  • Facebook
  • LinkedIn
  • X (formerly Twitter)