Dzień wolny za święto w sobotę – kiedy przysługuje i jak zaplanować?

Jak działa odbiór dnia wolnego, gdy święto wypada w sobotę?

Czy należy się dzień wolny za święto, które wypada w sobotę? Tak, z założenia pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy za święto, które przypada w sobotę. Zapis ten dotyczy obniżenia wymiaru czasu pracy o 8 godzin, co w większości przypadków wiąże się z otrzymaniem jednego, całego dnia wolnego. Oznacza to więc, że pracodawca ma obowiązek zapewniania pracownikowi zarówno dnia wolnego z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy, jak i dnia wolnego z tytułu święta, które przypada w innym dniu.

Docelowo to pracodawca ma wyznaczyć termin odbioru – oznacza to, że nie ma obowiązku uzgadniania dat ze swoimi pracownikami. Narzucenie takiego dnia może odbyć się zarówno poprzez obwieszczenie np. na spotkaniu, jak i drogą elektroniczną.

Obliczanie wymiaru pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym dokładnie dookreśla art. 130 § 1 Kodeksu pracy, w którym czytamy m.in. o:

• konieczności pomnożenia 40 godzin przez liczbę dni w tygodniu, które wypadają w danym okresie rozliczeniowym,
• dodaniu do uzyskanej liczby iloczynu 8 godzin oraz pozostałych dni do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku,
• odjęciu po 8 godzin za każde święto, które przypadło w danym okresie rozliczeniowym w dniu od poniedziałku do soboty.

Dni wolne za święto w sobotę – prawa i obowiązki pracownika

Obecnie w Polsce, co roku, pracownikom przysługuje 13 dodatkowych dni wolnych od pracy. Zgodnie z Kodeksem pracy – jeśli każdy z tych dni wystąpiłby w sobotę, to pracodawca byłby obowiązany do wydzielania innych, 13 wolnych dni do odbioru. Idąc dalej – zgodnie z 130 § 2 Kodeksu pracy – pracownikom, których praca zaplanowana jest w dzień świąteczny, również przysługuje dodatkowy dzień wolny w danym okresie rozliczeniowym – pod warunkiem, że nie jest to niedziela.

Państwowa Inspekcja Pracy jasno wskazuje, że niedopuszczalne jest częściowe oddanie ekwiwalentu godzin (np. po kilka godzin dziennie). Dzień wolny za święto w sobotę powinien zostać odebrany jednorazowo w wymiarze 8 godzin, a inne działania podlegają karze grzywny w wysokości od 1000 zł do nawet 30 000 zł.

Wykorzystanie dnia wolnego za święto w innym okresie rozliczeniowym

Do kiedy trzeba wykorzystać dzień wolny za święto w sobotę? Z założenia dzień odbioru wyznacza pracodawca w tym samym okresie rozliczeniowym. Jednakże na wniosek pracownika może on wyjątkowo odejść od tego zapisu – tj. zezwolić na odbiór po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Sytuację tę należy jednak traktować jako sporadyczną i wymagającą dokładnego wytłumaczenia, np. w przypadku ewentualnej kontroli PIP.

Dzień wolny za święto w sobotę a urlop wypoczynkowy

Urlop wypoczynkowy to tzw. prawo pracownicze, które uregulowane zostało przez art. 152 Kodeksu pracy. To w nim czytamy m.in., że pracownik ma niezbywalne prawo do nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Nie ma więc on nic wspólnego z regulacjami dotyczącymi wolnego dnia za święto przypadające w sobotę.

Jeśli jednak pracodawca wyznaczył swojemu pracownikowi „dodatkowy” dzień wolny, a następnie ten zdecyduje się wziąć urlop w tym samym terminie – pracodawca nie ma obowiązku wyznaczenia nowej daty odbioru.

Dzień wolny za święto w sobotę w przypadku choroby (L4)

Jeśli pracownik jest w tym czasie na zwolnieniu lekarskim – nie traci on prawa do dnia wolnego. Kluczowe jednak jest, aby to zwolnienie nie przypadało na dzień odbioru, który zwykle odgórnie wyznacza pracodawca. Jeśli jednak tak się stanie – przełożony nie ma obowiązku wyznaczenia drugiego dnia wolnego.