Sosyal içerik üreticilerinin vergilendirilmesi

Günümüz dünyasında bazı kişiler de internet ortamındaki sosyal paylaşım ağları ile akıllı telefon veya tabletler için geliştirilen uygulamalardan kazanç elde edebiliyorlar. Sosyal içerik üreticilerinin (influencer) gelirleri arasında reklam, sponsorluk ve satış gelirleri, bağışlar, hediyeler, bahşişler ve ücretli abonelik gelirleri ön plana çıkıyor. Akıllı telefon ve tablet uygulamalarından ise satış ve reklam gelirleri, uygulama içi satış gelirleri, abonelik ve sponsorluk gelirleri elde edilebiliyor.

Aslına bakılırsa bu faaliyetlerden elde edilen gelirlerin hepsinin gelir vergisi uygulaması açısından “ticari kazanç” olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Bu da ticari kazanç sahibi olarak mükellefiyet kaydı, defter tutma, beyanname verme gibi birçok vergisel yükümlülüğün yerine getirilmesini içeriyor.

Ancak bu platformlardan gelir elde edenlerin gelirlerinin vergilendirilmesinin daha basit, anlaşılır ve uygulanabilir olmasını sağlamak amacıyla, bu gelirlerin gelir vergisinden istisna edilmesi ve belli bir tutara kadar sadece stopaj yoluyla vergilendirilmesi için 2021 yılında bir düzenleme yapılmıştı. 2022 yılında elde edilen kazançlardan başlamak üzere uygulamaya geçti.

Biz de bu yazımızda, Meclis Genel Kurulunda 2024 bütçesi nedeniyle görüşmelerine ara verilen torba yasayla bu düzenlemede yapılması planlanan değişiklikleri de içerecek şekilde söz konusu istisna uygulamasına değineceğiz.

İstisna kapsamındaki gelirler

7338 sayılı yasa ile (RG: 26.10.2021) internet ortamında sosyal içerik üretenler ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları gelir vergisi istisnası kapsamına alınmıştı. İstisna hükmü 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanıyor.

Buna göre internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar (reklam gelirleri, sponsorluk ve satış gelirleri, bağışlar, hediyeler, bahşişler, ücretli abonelik gelirleri gibi) ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden istisna olarak değerlendiriliyor.

Kapsam genişliyor

Yukarıda da değinmiştik. Vergi mevzuatında birçok değişiklikler içeren bir torba yasa teklifi Genel Kurul’da görüşülürken 2024 bütçe görüşmeleri nedeniyle bu teklifin görüşmelerine ara verildi. Aslında 6 ve 7 Aralık’ta yasa teklifinin 43. maddesine kadar olan hükümleri kabul edilmişti. Yazımızın konusunu oluşturan istisna hükmünde değişiklik yapan madde de kabul edilen maddeler arasında yer alıyor. Fakat teklifin tamamı kabul edilmediğinden söz konusu hüküm de henüz yürürlüğe girmedi. Bütçe görüşmelerinin 24 Aralık’a kadar kesintisiz devam etmesi planlanıyor. Hemen ardından torba teklif görüşmelerine kaldığı yerden devam edilmesini bekliyoruz.

Torba yasada internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden verilen bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden sağlanan kazançların da bu istisna kapsamına dahil edilmesi öngörülüyor. Ancak herhangi bir değişiklik olmazsa bu istisna uygulaması 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren elde edilen söz konusu gelirler için geçerli olacak.

İstisna belgesi alınmalı

Gerek şu an geçerli olan gerekse de yasa teklifiyle eklenmesi öngörülen faaliyetlere ilişkin istisnadan faydalanmak isteyen mükelleflerin ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki tarha yetkili vergi dairesine başvurarak “İstisna Belgesi” almaları gerekiyor. Bunun için vergi dairesine dilekçe ile başvurulabilir.

Vergi dairesine gitmeden Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde (gib.gov.tr) bulunan “Dijital Vergi Dairesi/İnteraktif Vergi Dairesi/İşlem Başlat/Vergi İşlemleri/”Sosyal İçerik Üreticiliği ile Mobil Cihaz Uygulama Geliştiriciliği İstisna Belgesi Talebi Dilekçesi (GVK Mük. 20/B Maddesi)” sekmesinden online başvuru imkânı da bulunuyor.

Bankada ayrı bir hesap

Başvuru sonrası alınan istisna belgesi ile Türkiye’de kurulu bankalardan birine başvurarak, istisna edilen faaliyetlerle ilgili hasılatın tahsil edileceği bir hesap açtırılması gerekiyor.

Mükelleflerin bankalardaki mevcut hesapları da istisna belgesinin ilgili bankaya ibrazı suretiyle, münhasıran bu faaliyetlere ilişkin hasılatın tahsili amacıyla kullanılabilir.

İster yeni hesap açılsın isterse de olan hesap bu işlemlere tahsis edilsin yukarıda belirtilen faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesaplar aracılığıyla tahsil edilmesi gerekiyor.

Vergi dairesine bilgi verilmeli

Bankalarda yeni hesap açılması halinde hesap açılış tarihinden itibaren, mevcut hesabın kullanılacak olması halinde ise mevcut hesabın bu amaçla kullanılacağına dair istisna belgesinin bankaya ibraz tarihinden itibaren 1 ay içerisinde banka hesaplarına ilişkin bilgilerin (Banka adı, banka şubesi, IBAN numarası) bağlı bulunulan vergi dairesine yazılı olarak verilmesi gerekiyor. Bu bildirim de “Dijital Vergi Dairesi/İnteraktif Vergi Dairesi” üzerinden online olarak yapılabiliyor.

Banka vergi kesintisi yapacak

Bu kazançların gelir vergisinden istisna olması, vergi kesintisi (tevkifat) yapılmayacağı anlamına gelmiyor. Yasa uyarınca bankaların bu hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden aktarım tarihi itibarıyla yüzde 15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmaları gerekiyor. Bu hesapta toplanan yıllık brüt hasılatın ilgili yıl itibarıyla belirlenen tutarın (2023 yılı için 1 milyon 900 bin lira) altında kalması durumunda yapılacak başkaca bir işlem bulunmuyor. Yani bu kişiler banka tarafından %15 oranında vergi kesintisi yapılan söz konusu gelirleri için beyanname vermiyorlar hatta başka gelirleri dolayısıyla beyanname vermeleri gerektiği durumda bu gelirlerini beyannameye dahil etmiyorlar.

Örneğin 2023 yılında sosyal medyadan elde edilen yukarıda belirtilen gelirler toplamının 150 bin lira olduğunu varsayalım. Bu kişi tüm hasılatı, aldığı istisna belgesine istinaden açtırdığı banka hesabı aracılığıyla tahsil etmiştir. Hesaba yatan 150 bin lira üzerinden banka tarafından yüzde 15 oranında (22 bin 500 lira) vergi kesilmesi durumunda, bu kişi tarafından başkaca bir işlem yapılmayacak, beyanname verilmeyecek ve başka bir vergi ödenmeyecektir.

Tüm gelirlerini yukarıda belirtildiği şekilde tahsil etmeyenler bu istisnadan yararlanamıyorlar.

1 milyon 900 binden fazla kazananlar

Kazanç toplamı 2023 yılı sonu itibarıyla 1 milyon 900 bin lirayı aşan kişilerin ise bu istisnadan faydalanmaları mümkün değil. Yani şu an yürürlükte olan mevzuat kapsamındaki faaliyetlerden 2023 yılında elde edilen kazanç toplamı 1 milyon 900 bin lirayı aşan kişilerin elde ettikleri gelirlerin tamamı için yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeleri gerekiyor.

2024 Mart ayında verilecek olan bu beyannamede, yüzde 15’ten başlayıp yüzde 40’a kadar artan oranlı tarifeye göre hesaplanan gelir vergisinden, bankalar tarafından ilgili yılda kesilen vergiler düşüldükten sonra kalan tutarın vergi dairesine ödenmesi gerekiyor.

Örneğin 2023 yılında sosyal medyadan elde edilen yukarıda belirtilen gelirler toplamının 4 milyon lira olduğunu varsayalım. Bu kişi tüm hasılatını, aldığı istisna belgesine istinaden açtırdığı banka hesabı aracılığıyla tahsil etmiştir. Hesaba yatan 4 milyon lira üzerinden banka tarafından yüzde15 oranında (600 bin lira) vergi kesilmiştir. Elde edilen brüt 4 milyon liralık kazanç üzerinden varsa giderler düşüldükten sonra kalan tutarın tamamı gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Beyanname üzerinde hesaplanan gelir vergisinden, bankanın kestiği 600 bin lira düşüldükten sonra kalan tutar Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenecektir.

1 milyon 900 bin liralık sınır yeniden değerleme oranında artırılınca 2024 yılında geçerli olacak sınır 3 milyon lira olarak hesaplanıyor.

KDV’den de istisna

Yukarıda açıkladığımız şekilde vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler KDV’den de istisna olarak değerlendiriliyor. Yani yukarıda belirttiğimiz şekilde vergilendirilen kazançlar üzerinden ayrıca KDV hesaplanıp vergi dairesine yatırılması gerekmiyor.

*Fatih Köprü'nün Ekonomist için hazırladığı yazıdan alınmıştır.