TFRS 17 sonrası sigorta şirketlerinin raporlama süreçleri nasıl olacak?

TFRS 17 raporlama gerekliliklerine uyum sağlamak için çözümler üreten sigorta şirketleri dikkatlerini raporlama süreçlerini ve kontrollerini iyileştirmeye, basitleştirmeye ve otomatikleştirmeye yöneltiyor. TFRS 17’nin uygulanması sırasında ekip yapılarında, organizasyon süreçlerinde ve verilerinde gerekli değişiklik ve düzenlemeleri yapan sigorta şirketleri, bundan sonra odak noktalarını geleceğe yönelik sürdürülebilir bir finans işletim modeli oluşturmaya çevirecek. Bu nedenle, raporlama sürecinde verimlilik, etkinlik ve kontrol içerecek şekilde tasarlanmış net bir plana ihtiyaçları var.

Sigorta şirketlerinin yapacağı iyileştirmeler; finansal kapanış süreçlerinin hızlandırılması, iç kontrol süreçlerinin optimizasyonunun sağlanması, temel performans göstergelerine ilişkin gelişmiş raporlama yapılması ve TFRS 17’ye uygun bütçe süreçlerinin hazırlanması gibi konuları kapsıyor. Şirketler daha çok performansla ilgili hedeflere ilişkin gerekli düzenlemeleri sağlamak üzere çalışmalarına devam edecektir.

Sigorta şirketlerinin kendi programlarına uygun farklı öncelikleri olacaktır ancak temelde 3 ana madde olduğunu söyleyebiliriz.

1.     TFRS 17’ye göre yapılan hesaplamaların anlaşılması, yorumlanması, çok daha detaylı raporlama yapılması ve dip not gerekliliklerinin olmasının yanı sıra tüm bu süreçlerin çok kısa bir süre içinde tamamlanması gerekecek.

2.     Birçok sigorta şirketi, raporlama takvimine uyabilmek için geçiş sürecinde verilerin manuel oluşturulması ya da hesaplamanın sistem dışında yapılması gibi geçici yöntemlere başvurdu. Bu şirketlerin, süreçlerin otomasyonu ve hesaplamaların sistem üzerinde yapılması için çalışmalarını tamamlaması gerekecek.

3.     Nakit akışlarının tahmini, risk düzeltmesi hesapları gibi yeni bilgilerin sağlanmasına ilişkin ön süreçlerin raporlama takvimine uygun olarak planlanması gerekecek.

2024 yılından önce sigorta şirketleri daha çok TFRS 17 raporlama gerekliliklerini, getirdiği yenilikleri, süreçleri anlamaya ve bunlara hazırlanmaya odaklandı. Geçiş raporlama sürecini tamamlamak için gerekiyorsa verileri manuel olarak hazırlama, hesaplamaları sistem dışında gerçekleştirme gibi birtakım çözümlere başvurdular. Bu yıldan itibaren ise uçtan uca tüm raporlama gerekliliklerinin sağlanması için hem veri hazırlığının hem de hesaplamaların yapılarak çıktıların üretilmesi aşamalarında sistem üzerinden otomatik ilerlenecek şekilde, gerekli durumlarda revize edilen süreçler tasarlamaları gerekiyor. Bunun için tüm ekiplerin koordineli bir şekilde çalışması gerekecek.

Süreçlerin iyileştirilebilmesi için sigorta şirketlerinin şimdiye dek yaptıkları tüm çalışmaları ve kontrol süreçlerini gözden geçirmesi gerekiyor. Kontrol süreçlerini henüz kurgulamamış olan şirketlerin ise en önemli önceliği bu kontrol süreçlerini kurgulamak olmalı. Süreçlerin gözden geçirilmesinin ardından iyileştirme ve geliştirme adımlarının belirlenmesi gerekiyor.

TFRS 17 ile gelen yeni veri gereklilikleri, nakit akışlarının oluşturulması ve bunun için varsayım setlerinin hazırlanması gibi gereklilikler, halihazırda oldukça kısıtlı olan raporlama takvimini daha da sıkıştırmış durumda. Şirketler takvime uyum sağlayabilmek için bu noktalarda süreleri nasıl kısaltabileceklerine dair çözümler arıyor.

Finansal planlama, çoğu sigorta şirketi için hâlâ büyük ölçüde manuel bir uygulama olup karmaşık tablolar veya esnek olmayan eski planlama araçlarını içeriyor. TFRS 17’ye geçiş ile mevcut finansal planlama araçlarının da buna uyumlu olması gerekiyor. Ayrıca TFRS 17’ye uygun bütçelerin planlanması ve yeni temel performans göstergelerinin de (KPI) bu sürece uygun şekilde takibinin yapılması gerekiyor.  TFRS 17 ile uyumlu bütçe planlaması yapılması için ileriye dönük nakit akışlarının tahmininin ileride yazılacak yeni işleri içerecek şekilde yapılabilmesi, farklı varsayım setleri ve farklı senaryolar altında sonuçların oluşturulabilmesi ve karşılaştırılabilmesi gibi ihtiyaçlar doğdu. Bu ihtiyaçlar dahilinde, finansal planlama süreçlerinin mevcut araçlar üzerinden yapılmaya devam edilmesi olası görünmüyor. Sigorta şirketlerinin önümüzdeki dönemde buradaki çalışmalara odaklanması gerekecek.

TFRS 17 ile uyumlu mizan çalışmalarının yapılması 2025 yılına ertelendi ancak zamanın çok hızlı geçtiğini göz önünde bulundurduğumuzda, sigorta şirketlerinin bu konudaki çalışmalara bir an önce başlaması gerekiyor. TFRS 4 ile TFRS 17 arasındaki geçiş düzenlemelerini de dikkate alırsak, burada çok detaylı çalışmalar ve kontroller yapılması gerektiğini söyleyebiliriz. Bu nedenle, şirketlerin en önemli önceliklerinin başında muhasebe çıktılarının oluşturulması ve geçişe ilişkin değişikliklerin tamamlanması gelmeli.

Yasal düzenlemeler tarafında da sermaye yeterliliği gibi konularda yeni düzenlemeler geleceğini düşünerek şirketlerin bir diğer önceliğinin de bu konular olacağını söyleyebiliriz. TFRS 17 ile mevcut mevzuat üzerinden yapılacak değerlendirmeler sonucunda sadece sermaye yeterlilik tarafında değil, benzer birçok noktada yeni yasal düzenlemeler gelebilir. Buradaki gereklilikler henüz duyurulmamış olsa da sigorta şirketleri bu yeni uyum süreçlerini zamanında bitirebilmek için mevcut önceliklerini en kısa sürede tamamlamalı. Çünkü bir sonraki adım, yeni yasal düzenlemelere uyum süreçlerinin tamamlanması olacak. 

2024 yıl sonu raporlama süreci ile mali tablolar bağımsız denetime tabi olacak. Bu noktada, sigorta şirketlerinde raporlamadan sorumlu ekipler denetim süreçlerinde aktif rol alacak şekilde hazır olmalı ve bu konudaki yeterlilikleri sağlanmalı. Bunun yanı sıra raporların girdilerinin ve çıktılarının da denetime sunulacak şekilde hazır edilmesi gerekli.

Sonuç olarak; gerek mevcut düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerekse yeni düzenlemelere uyum süreçleri ya da süreçlerin optimizasyonu konusunda tüm bu çalışmalarda yer alan finans, muhasebe, aktüerya ve yazılım ekiplerinin, çok büyük bir iş birliği ve uyum içinde çalışmasının önemi bir kez daha ortaya çıktı. Aynı zamanda sigorta şirketlerinin ekip yapılarını gözden geçirmesi ve gerekiyorsa ekiplerini genişletmesi ya da TFRS 17 dışındaki süreçlerini önceliklendirmesi gerekiyor çünkü buradaki zaman giderek daralıyor. 

*Büşra Kodaman'ın Sigortacı dergisi için hazırladığı yazıdan alınmıştır.

Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.