Newsletter Ludzie w Firmie
Subskrybuj newsletter i otrzymuj najważniejsze informacje na temat zmian w przepisach PIT, ZUS, a także materiały o nowych trendach HR.
Co zamiast zwolnień?
Dla wielu pracodawców redukcja etatów to wciąż ostateczność. Wiedzą oni, że znalezienie i wyszkolenie specjalistycznej kadry po kryzysie będzie kolejnym kosztem do poniesienia. Zarządy tych firm, zamiast zwalniać pracowników, często podejmują decyzję o:
- zmniejszeniu kosztów operacyjnych – np. poprzez renegocjację umów z dostawcami, zmniejszenie wydatków na podróże służbowe, przeniesienie części operacji do tańszych lokalizacji lub zwiększenie efektywności energetycznej;
- dywersyfikacji – czyli poszukiwaniu nowych rynków lub rozszerzaniu swojej oferty produktów i usług, aby zmniejszyć ryzyko związane z poleganiem na jednym segmencie rynku;
- restrukturyzacji długu – czyli negocjowaniu z wierzycielami warunków spłaty długów, aby poprawić płynność finansową;
- korzystaniu z dostępnych rozwiązań oszczędnościowych – np. 50-proc. koszty uzyskania przychodu dla twórczych pracowników i ulga CIT, obniżenie kosztów wpłat na PFRON, prawidłowo obliczona składka wypadkowa itd.;
- przeglądzie portfela inwestycyjnego – dzięki temu dostosowują swoje inwestycje, aby zminimalizować ryzyko i skupić się na najbardziej dochodowych projektach;
- wprowadzeniu elastycznych form zatrudnienia – coraz więcej firm deklaruje większą liczbę zawieranych umów B2B kosztem mniejszej liczby umów-zleceń, co potwierdza najnowsze badanie GIGbarometr, czyli barometr elastyczności rynku pracy 2024, przygotowane przez GIGLIKE i EY Polska; już teraz wiadomo, że nie będzie to krótkotrwałe zjawisko, ale długotrwały trend, do czego z pewnością przyczynią się zapowiadane przez rząd zmiany w oskładkowaniu umów-zleceń już od początku 2025 r.;
- zamrożeniu wynagrodzeń i premii – polegającym na tymczasowym zamrożeniu podwyżek płac, premii lub innych dodatków do wynagrodzenia, a także proponowaniu alternatywnych form rekompensaty, takich jak udziały w firmie lub opcje na akcje;
- wstrzymaniu rekrutacji;
- wdrożeniu pracy zdalnej i elastycznych godzin pracy – w ten sposób zwiększają elastyczność, jeśli chodzi o miejsce i czas pracy, co może przynieść oszczędności związane z utrzymaniem biura oraz zwiększyć zadowolenie pracowników;
- wprowadzeniu programów dobrowolnych odejść – zamiast przymusowych zwolnień oferują programy dobrowolnych odejść lub wcześniejszych emerytur, które pozwalają na redukcję personelu w bardziej przyjaznej atmosferze;
- ucieczce do przodu: przeszkoleniu i przekwalifikowaniu pracowników – inwestują w dodatkowe kompetencje pracowników, którzy będą mogli pełnić różne role w firmie oraz zwiększą swoją elastyczność i wydajność;
- współpracy z pracownikami – włączają pracowników w proces planowania i poszukiwania wspólnych rozwiązań, które mogą pomóc firmie przetrwać kryzys.
Każdorazowo wybór i zastosowanie danego rozwiązania powinny być dostosowane do specyficznej sytuacji firmy, branży w jakiej działa i rynku, na którym jest obecna. Ważne, aby podejmować decyzje oparte na dokładnych danych i przemyślanej analizie.
Kiedy redukcja etatu to konieczność
W niektórych firmach nie da się jednak uniknąć zwolnień indywidualnych, czy nawet grupowych. Aby przeprowadzić je zgodnie z prawem, pracodawca powinien pamiętać m.in. o:
- opracowaniu harmonogramu planowanych działań,
- określeniu kryteriów doboru pracowników, z którymi stosunki pracy zostaną rozwiązane,
- podjęciu współpracy ze związkami zawodowymi/przedstawicielami pracowników,
- przekazaniu właściwemu powiatowemu urzędowi pracy informacji o przeprowadzeniu zamierzonych zwolnień grupowych,
- ustaleniu wysokości odpraw przysługujących zwalnianym osobom.
To tylko kilka przykładowych obowiązków spoczywających na firmach podejmujących decyzję o zwolnieniach załogi. Redukcja zatrudnienia jest trudnym doświadczeniem zarówno dla pracowników, jak i dla firmy. Dlatego należy podejść do tego procesu z odpowiednią starannością, empatią i przeprowadzić go zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wielu pracodawców decyduje się na wsparcie zewnętrznego doradcy, który będzie towarzyszył organizacji na każdym etapie tego procesu.
Podsumowanie
W obliczu gospodarczych przeciwności firmy, które stawiają na kreatywność i elastyczność, oraz te, które wybierają kurs innowacji i elastyczności, często odkrywają, że mogą nie tylko przetrwać, ale i rozkwitać. Przyjmując strategie, które stawiają na wartość ludzkiego kapitału i promują adaptacyjność, firmy udowadniają, że trudne czasy mogą być również okresem transformacji i wzrostu. W końcu każdy sztorm kiedyś ustępuje, a organizacje, które wykorzystają ten czas na przemyślane strategie, mogą wyjść z turbulencji silniejsze i bardziej zwinne.