Walka Unii Europejskiej z przestępczością zorganizowaną

Przestępczość zorganizowana jest poważnym zagrożeniem w Unii Europejskiej. W 2019 roku dochody z przestępczości zorganizowanej osiągnęły 139 mld euro. To tyle co jeden procent PKB wspólnoty. Dodatkowe zagrożenia pojawiły się w związku z napaścią Rosji na Ukrainę. 

Unia Europejska przyjęła priorytety zwalczania przestępczości zorganizowanej i poważnej na lata 2022-2025. Działania mają być prowadzone przy pomocy multidyscyplinarnej platformy przeciwko zagrożeniom przestępstwami. By umożliwić lepsze współdziałanie w zwalczaniu przestępczości państwa członkowskie przekształciły platformę EMPACT w stałe narzędzie. Dzięki niej policje i agencje poszczególnych państw mogą sprawniej wspólnie reagować podejmując działania operacyjne służące rozbijaniu siatek przestępczych i ich biznesów.[1]
 

70 procent grup przestępczych działa w ponad trzech państwach UE jednocześnie. U 43 procent grup występuje grupę główną stanowiąca trzon organizacji. Strukturę zhierarchizowaną ma 40 procent a tylko 17 procent to luźne siatki przestępcze. Najczęstsze obszary działania to handel narkotykami, cyberprzestępczość, oszustwa akcyzowe handel ludźmi i przemycanie ich.
 

Napaść Rosji na Ukrainę stanowi okazję dla przestępczości zorganizowanej. Wojna sprzyja handlowi ludźmi, oszustwom internetowym, cyberatakom, handlowi bronią i kradzieżom pieniędzy przeznaczonych na pomoc uchodźcom.
 

W miesiąc po rozpoczęciu wojny w Ukrainie ministrowie spraw wewnętrznych państw UE zgodzili się by międzypaństwowa platforma EMPACT służyła też zwalczaniu siatek przestępczych żerujących na konflikcie. Do dotychczasowych priorytetów dodano działania nadzwyczajne dotyczące między innymi: handlu ludźmi, finansowania przestępczości, prania pieniędzy, odzyskiwania mienia, nowych substancji psychoaktywnych.

 

Handel ludźmi, wykorzystywanie dzieci i przemyt migrantów to grupa szczególnie groźnych przestępstw przeciwko życiu i wolności, które znalazły się na celowniku UE na lata 2022-2025. W ponad połowie przypadków (59 procent) handel ludźmi wiąże się z wykorzystaniem seksualnym, w 20 procentach z wyzyskiem pracowników a w 10 procentach ze zmuszaniem do przestępstw. Cześć z tych przestępstw szczególnie rozpowszechniła się w czasie pandemii COVID-19. Instytucje wspólnoty pracują obecnie nad nowymi przepisami ułatwiającymi zwalczanie takiej przestępczości. Przemyt migrantów jest bardzo lukratywny, a ryzyko zatrzymania niewielkie. Ponad 90 procent migrantów płaci przemytnikom. Tylko na szlakach morskich do UE w 2019 roku przemytnicy zarobili ponad 200 milionów euro.

 

W priorytetach zapisanych w planie do 2025 roku znalazły się też walka z cyberatakami, oszustwami, przestępstwami gospodarczymi, zwykłymi kradzieżami, przestępstwami przeciwko środowisku czy handlem narkotykami.

Zobacz również

Dyrektywa o ochronie sygnalistów, a postępowania wyjaśniające

Jednym z nowych obowiązków nakładanych przez dyrektywę o ochronie sygnalistów jest konieczność prowadzenia wewnętrznych postępowań wyjaśniających. Sednem tego zagadnienia, a jednocześnie kluczowym wyzwaniem dla spółek i organów zarządczych będzie kwestia wykazania, że przy podejmowaniu działań następczych dochowano należytej staranności. W przeciwnym razie spółka może narażać się na negatywne konsekwencje.

Trzy linie obrony - kto jest odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem?

Model trzech linii obrony, do którego odwołują się m.in. Dobre praktyki spółek notowanych na GPW, wskazuje, że za zarządzanie ryzykiem odpowiedzialni są (w różnym stopniu i zakresie): pracownicy operacyjni jako właściciele ryzyk, ich przełożeni, czyli menedżerowie ryzyk, którzy stoją na drugiej linii obrony oraz audyt wewnętrzny będący trzecią linią obrony, który podobnie jak w przypadku pozostałych procesów pełni funkcję stricte kontrolną.

Ochrona sygnalistów przed odwetem

Najistotniejszym celem dyrektywy o ochronie sygnalistów, jest uniemożliwienie stosowania działań odetowych wobec sygnalisty zgłaszającego przypadki naruszenia prawa Unii Europejskiej.

Kto to jest sygnalista?

Polska jest w gronie państw, w których obowiązek wdrożenia rozwiązań umożliwiających zgłaszanie nieprawidłowości jest uregulowany tylko częściowo. Wynika to np. z ustaw regulujących działalność instytucji finansowych.

Ochrona sygnalistów (whistleblowing)

Prawo dotyczące ochrony sygnalistów zobowiązuje firmy do udostępnienia kanałów umożliwiających poufne zgłaszanie naruszeń, wdrożenie mechanizmów praktycznie chroniących sygnalistów przed odwetem oraz wypracowanie zasad rozpatrywania zgłoszeń w ściśle określonych terminach. Sprawdź jak możemy pomóc w dostosowaniu firmy do nowych przepisów.


    Kontakt

    Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.