Motywy zawierania transakcji
Rozwój organiczny często bywa zbyt czasochłonny i kosztowny, dlatego kupno istniejącego podmiotu lub technologii może okazać się bardziej efektywnym i mniej ryzykownym rozwiązaniem. Z badania wynika, że aż 56% firm uważa przyspieszenie rozwoju za kluczowy powód zaangażowania się w procesy M&A. Wzrost udziałów w rynku jest drugim najważniejszym czynnikiem (40%), a zwiększenie skali działalności oraz przychodów podkreśla 38% respondentów. Pozyskanie portfolio klientów (36%) oraz nowych technologii (33%) również znajdują się wysoko na liście motywacji. Co zaskakujące, niewielki procent firm (5%) wskazał na potrzebę pozyskania zagranicznego podmiotu w celu wejścia na nowy, trudno dostępny rynek.
Zupełnie inaczej sytuacja wygląda, gdy przyglądamy się motywom firm, które dokonały sprzedaży części lub całości biznesu. Badanie pokazuje, że w ich przypadku najczęstszym powodem sprzedaży firmy, wskazanym przez blisko jedną trzecią (30%) respondentów, była potrzeba zmiany profilu działalności, co pozwalało firmom lepiej dostosować się do nowych warunków rynkowych. Dla 26% przedsiębiorstw sprzedaż była szansą na pozyskanie zasobów finansowych na nowe cele, a 23% uznało, że sprzedaż jest bardziej opłacalna niż kontynuowanie działalności. Dla niewiele mniejszej grupy (22%) respondentów sprzedaż była częścią długoterminowej strategii wyjścia z rynku. Co piąta firma (20%) podjęła decyzję ze względu na intratną ofertę kupna. Brak rentowności oraz słabe perspektywy rozwoju skłoniły do tego kroku 18% firm, a 16% zrobiło to ze względu na losowe lub osobiste sytuacje.
Niezależnie od tego, po której stronie transakcji się znajduje firma, kluczowe jest przeprowadzenie dokładnej analizy strategicznej, która pozwoli zrozumieć, jakie wyzwania i potrzeby biznesowe mogą zostać zaspokojone przez przejęcie lub sprzedaż. Według podmiotów przeprowadzających transakcje, wsparcie doświadczonego doradcy M&A może okazać się nieocenione, gdyż pomaga on określić realistyczne cele, oczekiwania finansowe, zidentyfikować odpowiednich partnerów oraz zwiększyć szanse na sukces transakcji – mówi Grzegorz Cywiński, Partner EY Polska, Lider Zespołu Transactions & Corporate Finance.
Rozbieżności pomiędzy sprzedającymi i kupującymi
Z badania EY wynika, że akwizycje to zazwyczaj przemyślane decyzje strategiczne, podczas gdy decyzje o sprzedaży są częściej odpowiedzią na pojawiające się możliwości rynkowe: 73% respondentów decydujących się na akwizycje traktuje je jako element długoterminowej strategii (25 pkt proc. więcej niż sprzedających), a rynkowe okazje wykorzystuje 52% sprzedających (o 12 pkt proc. więcej niż przy akwizycjach – 27%).
Różnice pomiędzy sprzedającymi i kupującymi widać też na poziomie satysfakcji z transakcji. Firmy, które zdecydowały się na proces M&A, na ogół oceniają ten proces bardzo dobrze – aż 98% kupujących i 90% sprzedających dało mu pozytywne oceny. Równolegle, 62% respondentów określiło swoją satysfakcję jako umiarkowaną „(dość wysoko”), a 10% sprzedających oceniło proces „dość nisko”. Warto zaznaczyć, że menedżerowie obecni po stronie przejmującej aktywa wymieniają słabe przygotowanie po stronie podmiotu przejmowanego (33%) jako główny powód problemów w trakcie procesu.
W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, zdolność do szybkiego reagowania na zmieniające się warunki rynkowe jest kluczowa, ale musi być równoważona solidnym przygotowaniem i strategicznym planowaniem. Chodzi nie tylko o dogłębną analizę własnych celów i możliwości, ale także zrozumienie wartości i potencjału podmiotu będącego przedmiotem transakcji. To połączenie elastyczności i przygotowania pozwala firmom na skuteczne wykorzystanie okazji rynkowych oraz minimalizację ryzyka związanego z transakcjami M&A – mówi Jacek Byrt, Partner EY Polska, Lider EY-Parthenon, Transaction Strategy & Execution w Polsce.
O badaniu
Badanie Perspektywy M&A zostało zrealizowane na zlecenie EY przez CubeResearch na celowej próbie 388 decydentów (prezesi, członkowie zarządów, dyrektorzy finansowi oraz właściciele firm) w firmach różnej wielkości, od zatrudniających 51 pracowników po korporacje z ponad 1000-osobowymi zespołami. Badanie przeprowadzono w okresie czerwiec – lipiec 2024 r, metodą łączoną - CATI (wywiady telefoniczne) i CAWI (wywiady online). W badaniu wzięły udział firmy, które przeprowadziły proces M&A i podmioty, które go dopiero planują.