Ulgi podatkowe na innowacje. Dlaczego warto obniżać podatki innowacyjnym podatnikom?

Rola działań B+R

Poszukując nowych produktów i bardziej zaawansowanych rozwiązań technicznych warto przyjrzeć się ulgom na działalność badawczo-rozwojową (B+R). Ilość nakładów ponoszona na działalność B+R stanowi bowiem jeden z podstawowych czynników wzrostu rozwoju innowacyjności kraju.  Dzięki inwestycjom w działalność B+R polscy przedsiębiorcy przyczyniają się do wdrożenia bardziej innowacyjnych procesów tworzenia nowych dóbr, rozwijania i ulepszania już istniejących produktów i usług, co pozytywnie wpływa na poziom konkurencyjności polskich firm.  Rozwijanie innowacyjności i technologicznego postępu sprzyja także inwestycjom w kapitał ludzki. Tworzenie nowych profesji, w których praca człowieka ma przewagę komparatywną (zadania nowe i złożone, wymagające abstrakcyjnego myślenia), skutkuje więc najefektywniejszą alokacją zasobów osobowych społeczeństwa, nie stwarzając przy tym zagrożenia dla długookresowego zatrudnienia. Odpowiednie wykorzystanie kapitału ludzkiego i dostępnych technologii przez przedsiębiorstwa lokalne przyczynia się zaś do wzrostu rozwiązań, które mogą wspomóc rynek nie tylko lokalny, ale także światowy. Działania badawczo-rozwojowe odgrywają zatem coraz większą rolę w rozwoju gospodarczym.

Nakłady na badania i rozwój w Polsce

W ciągu ostatniej dekady większość państw Unii Europejskiej zwiększyła nakłady na badania i rozwój. Potwierdzają to badania opublikowane przez Urząd Statystyczny Unii Europejskiej [1]. Dane dotyczące wydatków państw członkowskich UE na badania i rozwój w 2021 roku wskazują, że najwięcej PKB na badania przeznacza Szwecja, a najmniej zaś Rumunia, Malta i Łotwa. Polska klasyfikowała się w środku stawki krajów EU, odnotowując wynik wzrostu intensywności nakładów na badania i rozwój w ostatnich 10 latach o 0,69 punktu procentowego. Tym samym, nasz kraj znalazł się wśród pięciu krajów, które w ciągu ostatniej dekady zanotowały znaczący wzrost intensywności nakładów na badania i rozwój.

Proinnowacyjne ulgi w podatku dochodowym

Ustawodawca od lat stara się motywować przedsiębiorstwa prywatne do zwiększania nakładów w tym zakresie. Jednym z ważniejszych, proinnowacyjnych rozwiązań było wdrożenie zmian legislacyjnych tzw. Polski Ład, za pomocą której ustawodawca zdecydował się zwiększyć wsparcie w dążeniu przedsiębiorców do wdrażania innowacyjnych rozwiązań.  

Warto zauważyć, że ustawodawca konsekwentnie z biegiem czasu rozszerza istniejące preferencje podatkowe o nowe ulgi. Pierwszą zachętą podatkową była ulga na badania i rozwój (ulga B+R), która została wprowadzona do polskiego systemu podatkowego w 2016 roku. Następnie ustawodawca rozszerzył to rozwiązanie o kolejne ulgi: IP-Box, ulgę na innowacyjnych pracowników, na prototyp, na robotyzację oraz na ekspansję (po raz pierwszy do odliczenia za 2023 rok). 

System powyższych ulg składa się na kompleksowe rozwiązania, które ustawodawca postanowił dodatkowo uatrakcyjnić, wprowadzając możliwość łączenia ulg. Na mocy regulacji Polskiego Ładu podatnicy mają możliwość skorzystania z ulgi B+R łącznie z ulgą IP Box. Preferencje te działają równolegle, stanowiąc komplementarny system udogodnień dla przedsiębiorców dążących do rozwoju. Rozwiązania te w założeniu mają stanowić bodziec do wzrostu nakładów na działalność B+R i do zwiększania inwestycji w technologię w przedsiębiorstwach.

Mechanizmy fiskalne promujące proinnowacyjne działania funkcjonujące w Polsce nie stanowią wyjątku. Podobne rozwiązania wprowadzono w wielu innych krajach na świecie.  Dodatkowo w samej Unii Europejskiej wiele państw członkowskich wdraża strategie rozwoju Przemysłu 4.0., którego ważnym elementem jest wsparcie firm w inwestycje w roboty przemysłowe. Kraje wspierające tę inicjatywę to m.in. Niemcy, Włochy i Francja [2].

Podsumowanie

Obniżenie podatków dla innowacyjnych podatników ma wiele korzyści dla gospodarki. Zachęca do inwestycji w badania i rozwój, przyciąga inwestorów, zwiększa liczbę miejsc pracy, poprawia konkurencyjność kraju i może przyczynić się do wzrostu gospodarczego. Wykorzystanie preferencji w podatkach dochodowych dla firm innowacyjnych może przynieść także znaczące oszczędności finansowe, warto już teraz zbadać potencjał swojej firmy i zweryfikować możliwość skorzystania z ulg.