Co trzecia firma narażona na ryzyko niezamierzonego naruszenia sankcji – badanie EY „Ryzyko związane z sankcjami gospodarczymi”

Skuteczna, z punktu widzenia ryzyka sankcyjnego, weryfikacja kontrahentów powinna obejmować ustalenie struktury właścicielskiej i rzeczywistych beneficjentów kontrahentów. Do ich prawidłowej identyfikacji niezbędny jest dostęp do odpowiednich danych i znajomość lokalnych języków. Nie dziwi zatem duży odsetek (69 proc.) odpowiedzi twierdzących na pytanie o korzystanie z usług zewnętrznych doradców w tym zakresie. – mówi Wojciech Niezgodziński, Partner w Dziale Zarządzania Ryzykiem Nadużyć EY Polska, współautor badania.

Kluczowe wyzwania dla przedsiębiorstw

Wybuch wojny i wprowadzenie sankcji miało istotny wpływ na działalność przedsiębiorstw funkcjonujących na rynkach międzynarodowych. Większość badanych firm (67 proc.) zrezygnowało z importu lub eksportu towarów lub usług z/do rynków wschodnich. Ponad połowa (54 proc.) zakończyła współpracę z którymś z partnerów. Zmiany związane z reżimem sankcyjnym znalazły również odzwierciedlenie w kontraktach zawieranych z kontrahentami. Ponad dwie trzecie badanych przedsiębiorstw (69 proc.) zdecydowało się na modyfikacje zapisów umów zawartych ze swoimi partnerami biznesowymi.

Jak potwierdza nasze badanie, sankcje mają duży wpływ na działalność przedsiębiorstw. W podejmowaniu trafnych biznesowo decyzji pomaga prowadzenie i bieżące aktualizowanie oceny ryzyka – nie tylko bezpośredniego złamania sankcji, ale także nieumyślnego ich naruszenia lub omijania, przykładowo poprzez współpracę z pośrednikami handlującymi z podmiotami objętymi sankcjami – stwierdza Tomasz Dyrda.

Jak często należy weryfikować kontrahentów

Brak systematyczności i cyklicznego procesu monitorowania zmian w strukturze właścicielskiej rodzi poważne ryzyko sankcyjne. Ponad połowa przedsiębiorstw (52 proc.) dokonuje takiej weryfikacji co najmniej raz w roku. Co czwarta firma (24 proc.) przeprowadza taką analizę w przypadku wystąpienia przesłanek mogących świadczyć o podwyższonym ryzyku współpracy. Co dziewiąta firma (13 proc.) nie przeprowadza okresowej weryfikacji kontrahentów, a proces ten stosuje jedynie przy rozpoczęciu współpracy. 

Biorąc pod uwagę częstotliwość zmian w obszarze sankcji weryfikowanie kontrahentów tylko podczas nawiązywania współpracy lub raz na dwa lata jest niewystarczające. Wytyczne Komisji Europejskiej wskazują, że weryfikacja kontrahentów pod kątem sankcyjnym powinna być prowadzona w oparciu o analizę ryzyka - zauważa Tomasz Dyrda.

Edukacja przedsiębiorców i budowanie świadomości

W przeciągu ostatnich dwóch lat, byliśmy świadkami przyjęcia przez Unię Europejską trzynastu pakietów sankcyjnych, a kolejny ma być wkrótce opracowywany. Doświadczenie pokazuje ponadto, że struktury właścicielskie firm dynamicznie się zmieniają. Rozsądnym jest zatem ciągłe aktualizowanie wiedzy w tym zakresie. Dokładnie połowa badanych (50 proc.) zdaje się wychodzić z podobnego założenia gdyż w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy przeprowadziła szkolenie w zakresie sankcji dla wszystkich pracowników.

Ze względu na skomplikowanie zagadnień sankcyjnych, niezbędne jest prowadzenie szkoleń. Najlepiej, aby szkolenia te miały charakter wprowadzający (ukierunkowany na wyjaśnienie istoty sankcji) i regularny, przypominający oraz informujący o zmianach – podkreśla Tomasz Dyrda.

O badaniu

Badanie „Ryzyko związane z sankcjami gospodarczymi” zostało zrealizowane na zlecenie EY przez CubeResearch na próbie 204 firm metodą łączoną - CATI (wywiady telefoniczne) i CAWI (wywiady online). Głównym jego celem było sprawdzenie w jaki sposób firmy działające na terenie Polski zarządzają ryzykiem związanym z sankcjami i na jakie wyzwania w tym obszarze napotykają. Badanie dostępne jest na stronie internetowej EY Ryzyko związane z sankcjami gospodarczymi - badanie EY | EY Polska

O firmie EY

Celem działalności EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata - poprzez wspieranie klientów, pracowników i społeczeństwa w tworzeniu trwałych wartości - oraz budowanie zaufania na rynkach kapitałowych.

Wspomagane przez dane i technologię, zróżnicowane zespoły EY działające w ponad 150 krajach, zapewniają zaufanie dzięki usługom audytorskim oraz wspierają klientów w rozwoju, transformacji biznesowej i działalności operacyjnej.

Zespoły audytorskie, consultingowe, prawne, strategiczne, podatkowe i transakcyjne zadają nieoczywiste pytania, by móc znaleźć nowe odpowiedzi na złożone wyzwania, przed którymi stoi dziś świat.

 EY w Polsce to ponad 5000 specjalistów pracujących w 8 miastach: w Warszawie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Rzeszowie oraz w Centrum Usług Wspólnych EY.

Działając na polskim rynku co roku EY doradza tysiącom firm, zarówno małym i średnim przedsiębiorstwom, jak i największym firmom. Tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie. Działająca od ponad 20 lat Fundacja EY wspiera rozwój i edukację dzieci oraz młodzieży z rodzin zastępczych, zwiększając ich szanse na dobrą przyszłość, a także pomaga opiekunom zastępczym w ich codziennej pracy. Każdego roku Fundacja EY realizuje około 20 projektów pomocowych, wspierając w ten sposób ponad 1300 rodzin zastępczych.

EY Polska od 2003 roku prowadzi polską edycję międzynarodowego konkursu EY Przedsiębiorca Roku, której zwycięzcy reprezentują Polskę w międzynarodowym finale World Entrepreneur of the Year organizowanym co roku w Monte Carlo. To jedyna tej rangi, międzynarodowa inicjatywa promująca najlepszych przedsiębiorców.

EY Polska jest sygnatariuszem Karty Różnorodności i pracodawcą równych szans. Realizuje wewnętrzny program „Poziom wyżej bez barier”, aktywnie wspierający osoby z niepełnosprawnościami na rynku pracy. EY był w Polsce wielokrotnie wyróżniany tytułem „Pracodawca Roku®” w rankingu prowadzonym przez międzynarodową organizację studencką AIESEC. EY jest również laureatem w rankingach Great Place to Work oraz Idealny Pracodawca według Universum.