Co to są białe certyfikaty? Jak uzyskać świadectwo efektywności energetycznej?

Biały certyfikat energetyczny – co to jest?

Mechanizm wsparcia inwestycji mających na celu poprawę efektywności energetycznej umożliwia uzyskanie dodatkowych środków za wykonanie modernizacji poprawiających efektywność energetyczną. Biały certyfikat (świadectwo efektywności energetycznej) wydawany jest za uzyskany efekt oszczędności energii. Do najpopularniejszych inwestycji, za które przysługują białe certyfikaty, należą: termomodernizacja, izolacja, wymiana urządzeń przemysłowych, wymiana oświetlenia i odzysk energii z procesów przemysłowych.

Białe certyfikaty to potwierdzenie ilości zaoszczędzonej energii, która wynika z konkretnych przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej. Certyfikaty są wydawane tylko dla planowanych działań. Wniosek do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: Prezes URE) należy więc złożyć przed podpisaniem umowy z wykonawcą i rozpoczęciem prac. W celu uzyskania certyfikatu należy wykonać audyt efektywności energetycznej dla wybranego działania modernizacyjnego. Promesa białego certyfikatu zostaje wydana po złożeniu wniosku do Prezesa URE.

Z białego certyfikatu wynikają prawa majątkowe o realnej wartości pieniężnej. Można je zbyć za pośrednictwem Towarowej Giełdy Energii. Co istotne, w przypadku białych certyfikatów nie istnieje żadna górna granica wsparcia wynikającego z ich sprzedaży. Im większa oszczędność energii, tym wyższa kwota, którą uzyskamy ze zbycia białych certyfikatów. Obecnie wartość jednej zaoszczędzonej tony oleju ekwiwalentnego (toe) wynosi ok. 2200 zł.

Pozyskanie białych certyfikatów. Jak uzyskać białe certyfikaty?

O białe certyfikaty może ubiegać się każdy podmiot, który zrealizuje przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej o wartości przynajmniej 10 toe.

Proces pozyskania świadectwa efektywności energetycznej składa się z kilku etapów:

1. Przedsiębiorstwo wybiera przedsięwzięcie, jakie chce przeprowadzić.
2. Osoba uprawniona do sporządzania audytów efektywności energetycznej przeprowadza audyt, na podstawie którego można określić, jakie elementy infrastruktury generują straty i wymagają modernizacji.
3. Przedsiębiorstwo składa wniosek do Prezesa URE i załącza do niego odpowiednią dokumentację, w tym w szczególności audyt efektywności energetycznej.
4. Po złożeniu wymaganej dokumentacji można rozpocząć realizację planowanego przedsięwzięcia.
5. Po zakończonej inwestycji ponownie przeprowadzany jest audyt efektywności energetycznej, który ma wykazać, czy uzyskano określoną we wniosku o wydanie świadectwa oszczędność energii. Z wykonania audytu powykonawczego zwolnione są przedsięwzięcia, dla których planowana do uzyskania oszczędność energii finalnej w ciągu roku nie przekracza 100 toe.
6. Przedsiębiorstwo zawiadamia Prezesa URE o zakończeniu przedsięwzięcia.
7. Białe certyfikaty sprzedawane są na Towarowej Giełdzie Energii.

Ustawa o efektywności energetycznej a białe certyfikaty

Zgodnie z ustawą o efektywności energetycznej (Dz.U. 2016 r. poz. 831 z późn. zm.) białe certyfikaty można pozyskać za następujące rodzaje przedsięwzięć:

• izolacja instalacji przemysłowych;
• przebudowa lub remont budynku wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi;
• modernizacja lub wymiana oświetlenia, urządzeń lub instalacji wykorzystywanych w procesach przemysłowych, energetycznych lub telekomunikacyjnych, a także lokalnych sieci ciepłowniczych, lokalnych źródeł ciepła, urządzeń przeznaczonych do użytku domowego i pojazdów służących do transportu drogowego lub kolejowego;
• odzyskiwanie energii;
• ograniczenia strat związanych z poborem, przesyłaniem lub dystrybucją energii;
• stosowanie, do ogrzewania lub chłodzenia obiektów, energii wytwarzanej w instalacjach OZE, ciepła użytkowego w wysokosprawnej kogeneracji w rozumieniu ustawy Prawo energetyczne lub ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych.

Białe certyfikaty – w jakich przypadkach nie można ich uzyskać?

Ustawa o efektywności energetycznej wymienia kilka przesłanek, które uniemożliwiają uzyskanie świadectwa efektywności energetycznej, m.in. jeżeli:

1. na realizację przedsięwzięcia przyznano premię termomodernizacyjną w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków;
2. na realizację przedsięwzięcia przyznano pomoc inwestycyjną, w przypadku, gdy przyznanie tego świadectwa spowoduje przekroczenie dopuszczalnej wysokości pomocy publicznej na to przedsięwzięcie lub te przedsięwzięcia, przyjmując, że wartość praw majątkowych wynikających z tych świadectw stanowi iloczyn kwoty 1500 zł za tonę oleju ekwiwalentnego oraz ilości energii finalnej;
3. w wyniku realizacji przedsięwzięcia uzyskuje się oszczędność energii w ilości mniejszej niż 10 toe średnio w ciągu roku.

Sprzedaż białych certyfikatów a VAT

Przekazanie środków pieniężnych z tytułu sprzedaży białych certyfikatów nie stanowi wynagrodzenia za czynności podlegające VAT.