Udział HR w procesie transformacji ESG to nie tylko działania na rzecz różnorodności i lokalnych społeczności, które budując pozytywny wizerunek firmy w oczach obecnych i przyszłych pracowników oraz klientów, zabezpieczają potencjał kapitału ludzkiego i biznesowego przedsiębiorstwa. To funkcja w organizacji, która powinna być aktywna na każdym etapie i poziomie wdrażania strategii ESG i procesie zarządzania zmianą: od fazy planowania, poprzez egzekucję zmian w modelu biznesowym firmy, aż do monitorowania efektów transformacji. Choć w całym procesie ważna jest komunikacja oraz wzmacnianie zaangażowania liderów i pracowników, można wskazać kluczowe momenty, w których udział HR jest niezbędny dla powodzenia transformacji ESG.
Rola HR-u
Transformacja powoduje zwykle zapotrzebowanie na nowe kompetencje w organizacji, nie do przecenienia więc jest strategia szkolenia i budowy specjalistycznej wiedzy w przedsiębiorstwie. Wiedza ta pochodzi z wewnątrz i zewnątrz organizacji, a wydobywają ją i porządkują różnorakie warsztaty, sesje inspiracyjne w oparciu o benchmarki rynkowe, a także szkolenia i kompleksowe programy rozwojowe np. Akademie ESG.
Bardzo istotnym momentem transformacji ESG z punktu widzenia HR jest określenie kluczowych ról i wprowadzenie dostosowanej do nowej strategii struktury organizacyjnej, gwarantującej realizację wyznaczonych celów biznesowych. Zmiany te są również doskonałą okazją do zaadresowania zagadnień związanych z równością płci, które stanowią ważny element ESG w obszarze social.
Ze strukturą organizacyjną związane jest także zapewnienie odpowiednich zasobów ludzkich i kompetencyjnych. W wielu organizacjach tematyka zrównoważonego rozwoju spoczywa na barkach jednej osoby, tymczasem ESG to interdyscyplinarna dziedzina, która wymaga pracy zespołu składającego się z osób o różnorodnej wiedzy eksperckiej. Wdrożenie ESG w organizacji oznacza również gromadzenie i raportowanie danych z wielu obszarów, a także projektowanie zmian w modelu biznesowym przedsiębiorstwa, a co za tym idzie dostosowywania narzędzi i procesów firmowych do celów zrównoważonego rozwoju.
Kolejny kluczowy element dotyczy wynagrodzeń. Z jednej strony jest to adekwatny system motywacyjny dla kadry zarządzającej i pracowników, wspierający realizację strategii ESG. Z drugiej, działania na rzecz wyrównania potencjalnej luki płacowej oraz większej transparentności wynagrodzeń. Nie bez znaczenia jest także budowanie świadomości pracowników poprzez dostosowaną i włączającą komunikację, która angażuje do tworzenia społeczności ESG i działań wolontariackich na ich rzecz.
Zmiana przedsiębiorstwa w kierunku zrónoważonej organizacji nie jest wreszcie możliwa bez transformacji samej funkcji HR. Sprzyja temu automatyzacja procesów i wdrażanie rozwiązań z obszaru AI, które usprawniają np. procesy rekrutacji czy działania rozwojowe, pozwalając HR przeznaczyć więcej zasobów i uwagi na działania strategiczne dla biznesu. Wyzwania dla HR w duchu ESG to np. dbanie o doświadczenie pracownika w całym cyklu życia w organizacji, odpowiedzialność za efektywność, zaangażowanie i dobrostan pracowników, a także budowanie witalności organizacji zamiast spełniania tradycyjnej roli operacyjno-administracyjnej.
Wymogi formalne
Powyższe staje się jeszcze istotniejsze, jeśli weźmiemy pod uwagę najnowsze regulacje unijne, w tym Dyrektywę o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (z ang. CSRD - Corporate Sustainability Reporting Directive) i uzupełniające ją standardy raportowania ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Dyrektywa wprowadza nowe przepisy, które nie tylko zwiększą liczbę przedsiębiorstw zobowiązanych do raportowania w zakresie środowiskowym, odpowiedzialności społecznej, kwestii pracowniczych, praw człowieka i zarządzania organizacją, ale również zmieniają zakres danych raportowanych do tej pory. Szacuje się, że raportowanie CSRD będzie dotyczyć ok. 50 tys. firm w Unii Europejskiej. Nawet jeśli raportowanie nie będzie dotyczyć organizacji bezpośrednio, firmy będą musiały przygotować się na ujawnianie niektórych informacji dobrowolnie, chcąc pozostać atrakcyjnym partnerem biznesowym. W praktyce, w wyniku nowych obowiązków raportowych, zaangażowanie HR w tematykę ESG istotnie wzrośnie.