ZUS dofinansuje inwestycje w poprawę warunków BHP

Oznacza to, że realizacja projektu powinna przyczynić się do obniżenia przynajmniej jednego z parametrów, które charakteryzują warunki pracy:

• mikroklimatu (gorący lub zimny),
• czynników chemicznych i pyłów,
• czynników biologicznych,
• czynników mechanicznych,
• czynników elektrycznych i elektryczności statycznej,
• hałasu,
• ogólnych i miejscowych drgań niewłaściwego oświetlenia elektrycznego,
• promieniowania jonizującego,
• promieniowania optycznego (podczerwonego lub widzialnego, lub nadfioletowego),
• pola elektromagnetycznego,
• obciążenia fizycznego, dynamicznego lub statycznego.

Warunki do spełnienia

Od wielu lat konkurs ten cieszy się dużym zainteresowaniem. W ubiegłym roku wniosek złożyło aż 1971 podmiotów, z czego wsparcie uzyskało około 1070.

Na uwagę zasługuje to, że o wsparcie może się ubiegać każdy podmiot, który:

• nie zalega z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne,
• nie zalega z opłacaniem podatków,
• nie znajduje się w stanie upadłości, pod zarządem komisarycznym, w toku likwidacji, postępowania upadłościowego lub postępowania układowego z wierzycielem,
• nie ubiega się o kolejne dofinansowanie przed upływem trzech lat od dnia wypłaty przez ZUS całości ostatniego dofinansowania,
• nie ubiega się o kolejne dofinansowanie przed upływem trzech lat od dnia zwrotu dofinansowania, do którego został zobowiązany.

Oznacza to, że konkurs nie jest skierowany wyłącznie do przedsiębiorców, ale do wszystkich podmiotów – np. jednostek samorządu terytorialnego – które spełniają ww. warunki.

Szczególną cechą tego konkursu jest to, że wysokość wsparcia wynosi do 80 proc. kosztów kwalifikowanych dla każdego podmiotu. Oznacza to, że nawet duzi przedsiębiorcy mogą uzyskać 80 proc. dotacji na koszty poniesione w ramach projektu, ponieważ poziom wsparcia nie jest uzależniony od wielkości przedsiębiorstwa. Określenie „do 80 proc.” wynika z tego, że wsparcie na niektóre działania podlega limitowi kwotowemu dofinansowania.

Należy podkreślić, że pomoc otrzymana w ramach konkursu nie stanowi pomocy de minimis. Oznacza to, że nie wykorzystuje puli dostępnej dla każdego przedsiębiorcy. Środki na wsparcie projektów pochodzą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przeznaczonego na prewencję wypadkową.

Więcej o pomocy de minimis można przeczytać w artykule pt. "Co to jest pomoc de minimis i jak sprawdzić komu przysługuje?".

Dwie transze wypłaty

Konkurs jest atrakcyjny dla wnioskodawców również dlatego, że dofinansowanie jest wypłacane w dwóch transzach – pierwsza do 60 proc. dofinansowania w formie zaliczki w ciągu 14 dni od podpisania umowy (ale nie wcześniej niż 1 stycznia 2024 r.), a druga w ciągu 30 dni od oceny końcowej projektu.

Konkurs nie skupia się na dużych inwestycjach. Jego celem jest wsparcie projektów z obszaru BHP, które mogą zostać zrealizowane w ciągu trzech – sześciu miesięcy. W tej edycji projekty muszą być zrealizowane w 2024 r.

Maksymalne kwoty dofinansowania wynoszą:

1. dla działań inwestycyjnych: 299 000 zł,
2. dla działań doradczych: 1000 zł.

Działania doradcze stanowią dodatkowe wsparcie dla wnioskodawców z uwagi na to, że w okresie realizacji projektu – po przeprowadzeniu działań inwestycyjnych – konieczne jest dokonanie pomiarów, które potwierdzą, że realizacja inwestycji pozwoliła na poprawę BHP w jednostce. Działania inwestycyjne są obligatoryjnym elementem wniosku.

Minimalna kwota dofinansowania, o którą może się ubiegać wnioskodawca, wynosi 10 000 zł. Warto jednak ubiegać się o dotację w wysokości maksymalnej, czyli 300 000 zł, ponieważ w przypadku przyznania wsparcia w jakiejkolwiek wysokości – choćby tylko 10 tys. zł – nie można ponownie o nie aplikować w ciągu trzech kolejnych lat od dnia wypłaty przez ZUS całości ostatniej transzy dofinansowania.

Na szczęście ZUS ułatwił zadanie, dając możliwość łączenia w ramach jednego wniosku działań z różnych obszarów technicznych. Jeżeli więc u wnioskodawcy występują np. stanowiska pracy, w zakresie których zidentyfikowano zagrożenia mechaniczne w obrębie niebezpiecznych stref maszyn, a dodatkowo pracownicy są narażeni na szkodliwe czynniki chemiczne lub pyłowe oraz nadmierne obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego, to pracodawca może zakupić w ramach jednego projektu np. osłony nastawne lub blokujące, urządzenia do odpylania, filtry, wentylatory, suwnice lub ręczne wózki platformowe.

Należy też podkreślić, że sprzęt zakupiony w ramach projektu musi być fabrycznie nowy.

Analiza potrzeb i zagrożeń

Przygotowując się do aplikowania o wsparcie, bardzo ważne jest przeanalizowanie potrzeb i zagrożeń występujących w danej jednostce. Wynika to z zasad konkursu, które mówią, że wnioskodawca może otrzymać wsparcie na konkretne działania, gdy dysponuje dokumentacją, która potwierdza występowanie danego zagrożenia dla stanowisk pracy. W niektórych przypadkach konieczne jest posiadanie sprawozdań wykonanych przez akredytowane laboratoria (np. w przypadku działań związanych z potrzebą zmniejszenia natężenia hałasu, promieniowania optycznego, oświetlenia elektrycznego, szkodliwych czynników chemicznych lub pyłowych).

Co ważne, mimo że dofinansowaniu będą podlegały działania, które będą realizowane dopiero w 2024 r., nie można się ubiegać o wsparcie dla stanowisk pracy, które dopiero zostaną utworzone i dla budynków, które są w budowie.

Trzyletnia trwałość

Podobnie jak w przypadku projektów finansowanych z innych funduszy obowiązuje okres trwałości projektu.

Oznacza to m.in., że w ciągu trzech lat od oceny końcowej projektu wnioskodawca:

• nie może utracić statusu płatnika składek,
• nie może zalegać z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne,
• musi utrzymać własność środków trwałych zakupionych w ramach projektu,
• musi utrzymać wartości czynników charakteryzujących warunki pracy objętych realizowanym projektem na co najmniej takim samym poziomie, jak w dniu odbioru projektu,
• musi utrzymać stanowiska pracy objęte projektem, podobną liczbę osób zatrudnionych na tych stanowiskach oraz kwalifikacje tych osób pozwalające na obsługę urządzeń zakupionych w ramach projektu.

Podsumowanie

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ogłosił konkurs, w którym do 18 maja płatnicy składek mogą składać wnioski o wsparcie projektu z obszaru bezpieczeństwa i higieny pracy. Wsparciu będą podlegały działania zwiększające bezpieczeństwo pracowników oraz redukujące negatywne oddziaływanie czynników szkodliwych w pracy. W ramach konkursu można liczyć na dofinansowanie aż do 80% kosztów kwalifikowanych o wartości do 300 tys. zł. 

Tekst został opublikowany w Rzeczpospolitej w dn. 04.05.2023 r.