EY - Zdjęcie do tekstu o uldze dla klasy średniej i PIT-2

Ulga dla klasy średniej i PIT-2 – jak wyliczyć zaliczkę na podatek PIT?

Zamieszanie powstałe wokół nowej ulgi dla klasy średniej i obliczania miesięcznej zaliczki na podatek PIT po wejściu w życie Polskiego Ładu doprowadziło do powielania wielu błędnych tez. Poniżej wyjaśniamy istotę ulgi, prezentując zasady jej działania w oparciu o kilka scenariuszy.  

Do czasu wejścia w życie Polskiego Ładu wydawało się, że przygotowanie się firm do wdrożenia tzw. ulgi dla klasy średniej podatkowej sprowadzi się głównie do zaktualizowania systemów kadrowo-płacowych. Jednak już po pierwszych wypłatach wynagrodzeń według nowych zasad okazało się, że ulga nie spełniła swojej roli, a pracownicy otrzymali niższe wynagrodzenia nawet o kilkaset złotych. By naprawić ten błąd, Ministerstwo Finansów wydało 7.01.2022 r. rozporządzenie zmieniające sposób obliczania zaliczek na PIT (dalej: rozporządzenie z 7.01.2022 r.), które zamiast pomóc, wprowadziło dodatkowe wątpliwości. Zgodnie z nim bowiem zaliczki na PIT trzeba liczyć podwójnie, tj. według nowych i starych zasad i jeśli okaże się, że nowe zasady powodują obniżkę wypłaty, należy zastosować stare.

Próbując pomóc Państwu zrozumieć zasady działania nowej ulgi wskazujemy na dwa istotne zagadnienia z nią związane - czym jest ulga dla klasy średniej oraz czy ma coś wspólnego z PIT-2. Polecamy również artykuł: Kwota zmniejszająca podatek w 2022 i 2023 roku. Co to jest PIT-2? Jak wypełnić formularz?

Ulga dla klasy średniej

To nowa ulga, która w założeniach ma zrekompensować niektórym osobom brak możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku. Należy pamiętać, iż ulga dla klasy średniej jest dla podatników uzyskujących przychody z tytułu umowy o pracę oraz podatników prowadzących działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej, pod warunkiem, że suma uzyskanych przez nich w roku podatkowym przychodów wynosi co najmniej 68.412 zł i nie przekracza kwoty 133.692 zł brutto (miesięcznie odpowiednio 5 701 zł – 11 141 zł brutto).

Przy czym, jeśli chodzi o pracowników, warto pamiętać, że są to wszystkie przychody uzyskane w danym zakładzie pracy, czyli także np. premie, nagrody, nieodpłatne świadczenia, wynagrodzenia za nadgodziny. Nie bierze się pod uwagę zarobków pracownika w innych zakładach pracy ani jego dochodów z działalności gospodarczej, czy np. z najmu prywatnego.

Prawa do ulgi nie mają więc np. zleceniobiorcy czy osoby osiągające przychody z umów o dzieło czy kontraktów menedżerskich. Warto jednak dodać, że rząd zapowiedział zmiany przepisów o uldze dla klasy średniej. Zgodnie z nimi ulgą mają zostać objęci emeryci, renciści i zleceniobiorcy o przychodach do 12.800 zł.

Pracodawca ma obowiązek naliczać ulgę w każdym miesiącu, jeśli wynagrodzenie brutto miesięczne pracownika mieści się w przedziale 5 701 zł brutto, a 11 141 zł brutto, chyba że pracownik złoży wniosek o nienaliczanie ulgi dla klasy średniej. Ulga daje możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania (uwaga! nie od podatku) kwoty określonej według skomplikowanych wzorów wynikających z ustawy PIT.  O tym, który zastosować, decyduje wysokość przychodu.

Warto podkreślić, że ostatecznie w rozliczeniu rocznym o prawie do ulgi przesądza wysokość rocznych przychodów. Wskazany miesięczny limit przychodów służy jedynie potrącaniu przez niego miesięcznej zaliczki na PIT.

PIT-2

Kwota zmniejszająca podatek to rozwiązanie, które funkcjonuje już od wielu lat. Pracownik, który złożył swojemu pracodawcy oświadczenie PIT-2 (co do zasady – składa się z chwilą rozpoczęcia zatrudnienia) wyraża zgodę, by pracodawca przy wyliczaniu zaliczek na podatek PIT potrącał kwotę wolną od podatku. W skali miesiąca jest to 425 zł, a w skali roku 5100 zł. Kwoty te są uzależnione od kwoty wolnej od podatku, która w tym roku wynosi 30.000 zł. Od 2022 roku ma zastosowanie w każdym progu podatkowym, czyli również dla pracowników, którzy płacą 32% podatku.

Podatnik, który składa pracodawcy PIT-2 oświadcza w nim, iż:

  • nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika, który z mocy ustawy stosuje zmniejszenie zaliczki od tego świadczenia;
  • nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną;
  • nie osiąga dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, od których sam jesteś zobowiązany obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy (np. dochody z najmu lub działalności gospodarczej);
  • nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zastosowanie kwoty zmniejszającej podatek w sytuacji, gdy podatnik osiąga dochody z innego tytułu niż zatrudnienie na umowę o pracę, może spowodować konieczność dopłaty PIT przy składaniu zeznania rocznego za 2022 rok.

Często kwota zmniejszająca podatek jest mylnie łączona z ulgą dla klasy średniej. Przypomnijmy, że ulga to zupełnie inne i nowe rozwiązanie, obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. Nawet dokonując rozliczeń, kwota zmniejszająca podatek i ulga są odejmowane w różnych miejscach w systemie kadrowo-płacowym.

Mając na uwadze powyższe zobaczmy jak działa ulga dla klasy średniej na konkretnych przykładach. 

 

Uwaga!

Sejm przyjął nowelizację ustawy o PIT, w której zawarto m.in. mechanizm przedłużonego terminu poboru i wpłaty zaliczek wprowadzony  dotychczas rozporządzeniem. Rozstrzyga też ona, że płatnik ma stosować  kwotę zmniejszającą podatek również wtedy, gdy pracownik złoży oświadczenie PIT-2 w trakcie roku podatkowego. 

    • Wynagrodzenie miesięczne brutto: 5 000 PLN
    • Koszty uzyskania przychodu: 250 PLN
    • Kwota zmniejszająca podatek (PIT-2): podatnik złożył oświadczenie
    • Wynagrodzenie miesięczne brutto: 5 000 PLN
    • Koszty uzyskania przychodu: 250 PLN
    • Kwota zmniejszająca podatek (PIT-2): podatnik nie złożył oświadczenia, mimo uprawnień

    Roczne wynagrodzenie netto ulegnie zwiększeniu o 564 PLN w porównaniu do wynagrodzenia naliczonego według zasad w 2021 roku, a w rozliczeniu rocznym podatnik nie wykaże zarówno niedopłaty jak i nadpłaty podatku.

    Podatnikowi nie przysługuje ulga dla klasy średniej, a zaliczki na podatek wyliczane są według zasad na 2022 r., czyli w tym przypadku rozporządzenie z 7.01.2022 r. nie ma zastosowania. 

    Roczne wynagrodzenie netto nie ulegnie zmianie w porównaniu do wynagrodzenia naliczonego według zasad w 2021 roku, a w rozliczeniu rocznym podatnik wykaże nadpłatę podatku. 

    Dlaczego podatnik, który nie złożył PIT-2, będzie miał nadpłatę podatku, jeśli jego wynagrodzenie miesięczne nie uległo zmianie w porównaniu do roku ubiegłego? 

    Po pierwsze, w tym przypadku zastosujemy rozporządzenie z 7.01.2022 r., zaliczki na podatek będą potrącane w niższej wysokości przez cały rok, czyli w kwocie wyliczonej według zasad obowiązujących w 2021 roku. Z uwagi na to, podatnik będzie miał niedopłatę podatku w wysokości 4 008 PLN w skali roku, którą będzie musiał dopłacić w zeznaniu rocznym. 

    Po drugie, podatnikowi nie przysługuje ulga dla klasy średniej.

    Po trzecie, w związku z brakiem naliczania kwoty zmniejszającej podatek (PIT-2) w wysokości 425 PLN miesięcznie, podatnik w rozliczeniu rocznym będzie miał prawo do zwrotu w wysokości 5 100 PLN. 

    WNIOSEK: podatnik w 2022 r. otrzyma takie samo wynagrodzenie „na rękę” w porównaniu do roku 2021, natomiast w zeznaniu rocznym wykaże nadpłatę podatku w wysokości 1 092 PLN (5 100 – 4 008 =  1 092).

Przy całym zamieszaniu, Polski Ład raz jeszcze pokazał jak ważna jest praca księgowych oraz specjalistów kalkulujących nasze wynagrodzenia. Ich poprawne naliczenie wymaga dzisiaj nie tylko ogromnej wiedzy i doświadczenia w zakresie PIT i ZUS, ale również umiejętnego poruszania się wśród zawiłości przepisów. A wszystko po to, aby każdy pracownik, na koniec okresu rozliczeniowego, otrzymał dobrze skalkulowane wynagrodzenie za swoją ciężką pracę.

Przewodniki Podatkowe EY:

  • Przewodnik Podatkowy EY: Bezpieczny Pracownik i Pracodawca 2022
  • Przewodnik Podatkowy EY: Bezpieczny Podatnik 2022
  • Przewodnik Podatkowy EY: VAT 2022
  • Przewodnik Podatkowy EY: Global Trade - Akcyza, cło 2022



Podsumowanie

Mimo, iż podatnik otrzyma wyższe wynagrodzenie w 2022 roku w porównaniu do roku 2021, w rozliczeniu rocznym nie oznacza, iż wyjdzie on na przysłowiowe „zero”. W związku z wejściem w życie rozporządzenia z 7.01.2022 r. spora grupa podatników będzie miała dopłaty podatku.

Na tych kilku przykładach można zauważyć, iż w obecnym systemie naliczania wynagrodzenia, bardzo duża ilość założeń oraz zmiennych ma wpływ na jego wysokość. W zależności od złożonych oświadczeń, stosowania bądź też nie ulg, końcowa wartość na rozliczeniu rocznym będzie różna przy założeniu tej samej kwoty brutto.

W celu podjęcia najkorzystniejszej decyzji, każdy podatnik powinien dokonać indywidualnej analizy swojej sytuacji podatkowej (ewentualne podwyżki wynagrodzenia, możliwe do otrzymania premie w trakcie roku lub nawet utratę pracy i brak podjęcia nowej). 

 

Przeczytaj także artykuł pt. "Ulga dla klasy średniej a wspólne rozliczenie z małżonkiem"


Kontakt
Masz pytania i wątpliwości związane z wyliczaniem wynagrodzeń po wejściu w życie zmian od 1 stycznia 2022 r.?
 

Zapraszamy do kontaktu.

Informacje

Współautorzy

Related articles

Przewodniki Podatkowe oraz Prawne 2024

Nowy podatek minimalny, zmiany w podatku u źródła, składka zdrowotna po nowemu – to tylko niewielka część zmian, które sprawiły, że od 1 stycznia 2022 r. przedsiębiorcy prowadzą swoje firmy w nowej rzeczywistości podatkowej. Zmian jest bardzo dużo. Jak się w nich odnaleźć? Jak ustalić ich skalę? Jak ocenić ich wpływ na działanie firmy? Bez profesjonalnego przewodnika będzie to trudne.

Ulga na innowacyjnych pracowników – czy do Polski zaczną przenosić się centra badawczo-rozwojowe?

Polski Ład, który generalnie zwiększa obciążenia podatkowe, przewiduje jednocześnie atrakcyjny system ulg dla podmiotów realizujących działalność badawczo-rozwojową.