Spór o opodatkowanie silosów rozstrzygnięty

Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego miała zakończyć wieloletni spór dotyczący opodatkowania silosów podatkiem od nieruchomości. Czy rzeczywiście wyjaśniła dotychczasowe wątpliwości?

Przez wiele lat nie było jasne czy silosy powinny być kwalifikowane na gruncie podatku od nieruchomości jako budowle czy budynki. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule pt. „Uchwała NSA rozstrzygnie czy silos może być budynkiem”

Powyższa kwalifikacja może mieć istotny wpływ na wzrost obciążeń podatkowych po stronie podatników, którzy do tej pory opodatkowywali tego typu obiekty według ich powierzchni użytkowej (tj. na zasadach właściwych dla budynków), gdyż tak wyliczony podatek jest zazwyczaj dużo niższy, niż gdyby został on skalkulowany jako 2% wartości budowli.

Przełomowa uchwała NSA

29 września 2021 r. siedmioosobowy skład NSA uznał, że obiekt budowlany będący budowlą może być dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości uznany za budynek, ale musi spełniać kryteria uznania go za budynek wymienione w przepisie prawa podatkowego (tj. jest trwale związany z gruntem, posiada fundamenty i dach oraz jest wydzielony za pomocą przegród budowlanych), a jego wyróżniającą się cechą ma być powierzchnia użytkowa (sygn. akt III FPS 1/21).

Na dzień przygotowania niniejszego artykułu uzasadnienie pisemne do powyższego stanowiska NSA, nie jest jeszcze dostępne jednak z uzasadnienia ustnego wynika, iż wyjątkowa specyfika takich budowli jak m.in. zbiorniki, których podstawowym parametrem technicznym i użytkowym jest przestrzeń, pojemność, a nie powierzchnia użytkowa może determinować ich traktowanie dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości jako budowli, nawet jeżeli posiadają cechy budynku wymienione w ustawie.

Wydaje się jednocześnie, że NSA pominął tezy z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 grudnia 2017 r. (sygn. SK 48/15), który co prawda dotyczył kwalifikacji obiektu kontenerowego, ale nie pozwalał na odwoływanie się do funkcji obiektu przy określaniu czy dany obiekt należy uznać za budynek albo budowlę. 

Uchwała NSA - praktyczne konsekwencje dla podatników

Powyższa uchwała może skutkować dla niektórych podatników nie tylko koniecznością zmiany kwalifikacji budowli w przyszłych latach, ale w pewnych sytuacjach także skorygowania historycznych deklaracji podatkowych oraz zapłaty odsetek do zaległości skarbowych. Możliwe jest także wzmożenie aktywności organów samorządowych, które mogą próbować wykorzystać tezy zawarte w uchwale do podreperowani swoich budżetów, uszczuplonych przed nadchodzące zmiany podatkowe wynikające z tzw. „Polskiego Ładu”.

Ponadto, powyższa uchwała może istotnie skomplikować proces kwalifikacji niektórych obiektów na gruncie podatku od nieruchomości – uzasadnione wątpliwości mogą pojawić się np. w odniesieniu do takich obiektów jak chłodnie lub magazyny wysokiego składowania, dla których istotnym parametrem jest nie tyle powierzchnia, co ich objętość mierzona w metrach sześciennych.

Warto również przypomnieć, że czasu na przygotowanie się do złożenia najbliższej deklaracji na podatek od nieruchomości nie pozostało zbyt wiele - ustawowy termin dla podmiotów korporacyjnych upływa 31 stycznia (lub w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku podatkowego albo jego zmianę w trakcie roku). Warto więc przygotować się do tego raportowania z wyprzedzeniem, tak aby być w stanie odpowiednio zaadresować ewentualne wątpliwości.