ESG i compliance - Europejskie standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju

ESG i compliance - Europejskie standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju


W listopadzie 2022 roku Parlament Europejski przyjął projekt Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) [1]. Dyrektywa ureguluje obowiązki wszystkich dużych oraz części małych i średnich przedsiębiorstw odnośnie sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju. 

Pozornie nowe przepisy nakładają na przedsiębiorców obowiązki jedynie w kontekście sprawozdawczości niefinansowej. Jednak ich „skutkiem ubocznym” może być podniesienie poprzeczki w dziedzinie zgodności. Przedsiębiorcy dbający o swoją reputację będą dokładali starań, aby podejmowane przez nich działania były efektywne i dawały wyniki dzięki którym spółka będzie pozytywnie postrzegana.

Dyrektywa CSRD a europejskie standardy raportowania ESRS

Niektóre z podejmowanych przez CSRD tematów, tradycyjnie leżały w domenie compliance i podlegały (ograniczonym) przepisom prawa, kodeksom branżowym czy standardom takim jak np. ISO. W nowej rzeczywistości przedsiębiorcy rozpatrujący m.in. kwestie dotyczące ładu zarządczego czy szeroko rozumianych kwestii społecznych, będą mogli skorzystać również z europejskich standardów raportowania (ESRS) [2] opracowanych przez European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) [3] do których odwołuje się CSRD.


Dlaczego standard "Postępowanie w biznesie" jest istotny z punktu widzenia compliance?

Z perspektywy compliance najbardziej interesującym standardem będzie standard "Postępowanie w biznesie" („Business conduct”, dalej „Standard”, „ESRS G1”). W zestawieniu ze standardami dotyczącymi kwestii społecznych: "Zatrudnienie" („Own workforce” ESRS S1), "Pracownicy w łańcuchu wartości" („Workers in the value chain”  ESRS S2), "Otoczenie społeczne" („Affected communities” ESRS S3) oraz "Konsumenci i użytkownicy końcowi" („Consumers and end-users” ESRS S4) może on istotnie wspierać budowanie systemu compliance w przedsiębiorstwach.

Do czego ESRS G1 zobowiązuje firmy?

ESRS G1 zobowiązuje przedsiębiorców do ujawnienia strategii wdrażania, promowania oraz oceny kultury korporacyjnej także enumeratywnie wymienia obszary wspierające przejrzyste i zrównoważone prowadzenie biznesu tj.m.in.:

  • zapobieganie korupcji i przekupstwu,
  • ochrona sygnalistów,
  • zarządzanie relacjami z dostawcami,
  • zaangażowanie przedsiębiorstwa w celu wywierania wpływu politycznego, w tym lobbingu; oraz
  • praktyki płatnicze, w szczególności w odniesieniu do opóźnień w płatnościach dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP1).

Co ciekawe, ESRS G1 podaje kilka podstawowych definicji uspójniających nomenklaturę compliance. Wśród kluczowych pojęć znajdziemy m.in.: Łapówkarstwo czyli „nieuczciwe nakłanianie kogoś do działania na twoją korzyść poprzez wręczanie prezentu pieniężnego lub innej zachęty”, Potwierdzony przypadek korupcji lub przekupstwa, samą Korupcję rozumianą w skrócie jako „nadużycie powierzonej władzy dla prywatnych korzyści” czy wreszcie Kulturę korporacyjną.

Przy ustalaniu ujawnień dotyczących kultury korporacyjnej (G1-1), Standard zachęca przedsiębiorstwa do zaakcentowania takich aspektów jak:

  • tematy kultury korporacyjnej, które są brane pod uwagę i omawiane przez kierownictwo oraz raportowane organom nadzorczym,
  • biznesowe wartości etyczne, które są komunikowane wewnętrznie w organizacji,
  • metody stosowane przez kierownictwo w ramach promocji kultury korporacyjnej oraz
  • określone zachęty lub narzędzia dla własnych pracowników w celu wspierania kultury korporacyjnej.

Nie zapominajmy o ochronie sygnalistów i zapobieganiu korupcji

Standard pochyla się także nad zagadnieniem ochrony sygnalistów – zachęca do ujawnienia mechanizmów identyfikowania, zgłaszania oraz procesu rozpatrywania przypadków zachowania sprzecznego z kodeksem postępowania lub podobnymi dokumentami, jak również wdrożonych środków ochrony sygnalistów przed odwetem oraz stosowanych metod ochrony pracowników, którzy odmawiają postępowania nieetycznego, nawet jeśli taka odmowa może przynieść negatywne skutki.

W świetle Standardu, zapobieganie korupcji (G1-3 i G1-4) obejmuje ujawnianie informacji odnośnie kluczowych procedur wdrożonych w celu zapobiegania, wykrywania i rozpatrywania potencjalnych przypadków korupcji/łapówkarstwa, w tym wyznaczenie funkcji, które ze względu na swoje zadania i obowiązki uznaje się za narażone na ryzyko korupcji i przekupstwa, szkolenia dla własnych pracowników i przedmiotowe informacje dostarczane wewnętrznie lub dostawcom. Ujawnienia mogą obejmować szczegółowe informacje na temat ocen i/lub mapowania ryzyka, a także programów monitorowania i/lub procedur kontroli wewnętrznej przeprowadzanych przez organizację w celu wykrycia takich zdarzeń. Zagadnienie antykorupcji Standard rozkłada na części pierwsze, proponując szczegółowe ujawnienia narzędzi antykorupcyjnych oraz kanałów komunikacji stosowanych w tym obszarze w organizacji.

Relacje z dostawcami i działalność lobbingowa

ESRS G1 odnosi się do zagadnienia Zarządzania relacjami z dostawcami (G1-2), które ma obejmować m.in. praktyki stosowane w celu ograniczenia zakłóceń w łańcuchu dostaw, przyjęcie i realizację strategii zarządzania ryzykiem oraz zachowanie przejrzystości prowadzonych relacji. Zagadnienie to warto rozpatrywać szerzej, również w kontekście sankcji gospodarczych powodowanych wojną w Ukrainie. 

Standard pochyla się także nad kwestią Wpływu politycznego i działalności lobbingowej przedsiębiorstwa (G1-5), podkreślając potrzebę ujawniania, wysokości i zakresu wsparcia finansowego lub rzeczowego udzielanego bezpośrednio lub za pośrednictwem stron trzecich partiom politycznym, ich przedstawicielom lub osobom ubiegającym się o urząd polityczny. Wsparcie, które powinno być przedmiotem ujawnienia może przybierać różnorodne formy np.: darowizny, pożyczki, sponsoringu, zaliczki lub zakupu biletów na imprezy, reklamy, korzystania z obiektów, zapewniania członkostwa w zarządzie, zatrudnienia lub prac doradczych zlecanych politykom lub kandydatom na urząd.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: https://www.efrag.org/lab6

CSRD Readiness Assessment

Sprawdź, czy Twoja firma jest przygotowana do nowych wymogów raportowania.

csrd

Każdy ze standardów opatrzony jest dokumentem uzupełniającym, tzw. wyjaśniającym Basis for Conclusions, które co do zasady nie stanowią części standardów, ale mogą okazać się pomocne przy ich interpretacji.

 

Już wkrótce kilka tysięcy polskich przedsiębiorstw będzie raportowało wskaźniki dotyczące wpływu na środowisko, odpowiedzialności społecznej i ładu korporacyjnego. Wdrożenie nowych wymogów w będzie wyzwaniem dla każdej organizacji ale uspójnienie zasad raportowania niefinansowego w Europie może stanowić również szansę.

 

Do kiedy firmy muszą być gotowe na dyrektywę CSRD?

 

Harmonogram implementacji dyrektywy CSRD przewiduje, że w pierwszej kolejności jej zasady będą musiały przyjąć spółki dotychczas raportujące w ramach  dyrektywy NFRD  (Non-financial Reporting Directive). W 2025 r będą one musiały przygotować pierwsze raporty, za rok 2024. W dalszej kolejności nowe wymogi obejmą kolejne kategorie przedsiębiorstw, w tym małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na giełdzie, zatrudniające powyżej 10 pracowników.

Publikowane dane będą powszechnie dostępne - dla instytucji finansowych, inwestorów, kontrahentów, klientów. Raportowane wyniki, mogą mieć wpływ na ocenę ryzyka danej spółki i przełożyć się na dostęp do finansowania, zainteresowanie inwestorów, utrzymanie łańcucha dostaw i swojej roli w łańcuch dostaw globalnych organizacji, a w reszcie reputację, często kluczową z punktu widzenia klientów. Wprowadzenie wymogów dyrektyw CSRD to zatem nie tylko wdrożenie wymogu prawnego ale także, a może przede wszystkim szansa na uzyskanie realnej przewagi konkurencyjnej.

Podsumowanie

Publikowane dane będą powszechnie dostępne - dla instytucji finansowych, inwestorów, kontrahentów, klientów. Raportowane wyniki, mogą mieć wpływ na ocenę ryzyka danej spółki i przełożyć się na dostęp do finansowania, zainteresowanie inwestorów, utrzymanie łańcucha dostaw i swojej roli w łańcuch dostaw globalnych organizacji, a w reszcie reputację, często kluczową z punktu widzenia klientów. Wprowadzenie wymogów dyrektyw CSRD to zatem nie tylko wdrożenie wymogu prawnego ale także, a może przede wszystkim szansa na uzyskanie realnej przewagi konkurencyjnej.



Kontakt

Informacje

Polecane artykuły

Co CSRD oznacza dla przedsiębiorstw?

Dyrektywa o sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSRD) ma wspierać walkę UE z kryzysem klimatycznym oraz pomóc kształtować nowoczesny, zasobooszczędny i konkurencyjny rynek unijny.

Compliance management system (CMS) / System compliance

Dowiedz się z artykułu jaki powinien być skuteczny system compliance (CMS) / system zgodności.