Umowy PPA/CPPA w Polsce, czyli na czym polega zakup zielonej energii w ramach (Corporate) Power Purchase Agreement?

Umowa CPPA/PPA – co to jest? (definicja umowy)

Umowa PPA/CPPA, znana jako (Corporate) Power Purchase Agreement, to formalny, najczęściej długoterminowy kontrakt handlowy, zawierany między jednostką wytwórczą generującą energię (producentem energii) a podmiotem ją nabywającym. W ramach tej umowy producent zobowiązuje się dostarczać określoną ilość energii w ustalonym czasie i z określonego źródła, a odbiorca zobowiązuje się do zakupu i zapłaty za tę energię po wcześniej ustalonych cenach.

Umowy PPA/CPPA cechuje stabilność i możliwość zabezpieczenia ceny w okresie trwania kontraktu, co z kolei przyczynia się do zabezpieczenia inwestycji i ograniczenia/minimalizacji ryzyka cenowego dla stron umowy. Ich forma pozwala na dużą elastyczność w zakresie dostosowania rozwiązań do konkretnych potrzeb, jednocześnie nie ograniczając odbiorcy w zakresie lokalizacji źródła wytwórczego.

Umowy CPPA/PPA – jakie są ich rodzaje?

Ze względu na różnorodność potrzeb rynkowych oraz specyfikę rynku energii umowy PPA przybierają różne formy.

Umowa CPPA/PPA on-site

Umowa charakteryzuje się tym, że źródło energii (np. farmy wiatrowe czy panele fotowoltaiczne) jest zlokalizowane na terenie odbiorcy energii. Odbiorca kupuje energię bezpośrednio od źródła, a nadwyżki mogą być sprzedawane do sieci. Kluczowy jest więc fakt, że instalacja OZE jest połączona z siecią odbiorcy w sposób bezpośredni. W ten sposób odbiorca może ją konsumować wprost ze źródła – bez dodatkowych opłat.

Linia bezpośrednia

Dotyczy sytuacji, gdy instalacja OZE połączona jest w niedalekim sąsiedztwie odbiorcy, a przesyłany prąd zajmuje konkretną, dedykowaną linię bezpośrednią. Umowa ta pozwala przesyłać energię bez korzystania z publicznych sieci. Warto jednak pamiętać, że stworzenie własnej infrastruktury wiąże się z koniecznością pozyskania koncesji, a samo rozwiązanie z zastosowaniem linii bezpośredniej ma konkretne konsekwencje zarówno dla wytwórcy, właściciela i operatora linii, jak i dla odbiorcy energii.

Fizyczna umowa CPPA/PPA typu off-site

Umowa PPA, która zakłada, że instalacja OZE dostarcza fizyczną energię elektryczną z wykorzystaniem klasycznej sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej za pośrednictwem operatora sieciowego. W celu obsługi tego typu umowy wymagane jest zaangażowanie „tradycyjnego” sprzedawcy energii elektrycznej lub posiadanie własnych kompetencji w zakresie handlu energią w celu bilansowania produkcji energii elektrycznej z umowy PPA ze zużyciem energii przez jej odbiorcę.

Wirtualna umowa CPPA/PPA (VPPA lub finansowa umowa PPA)

VPPA to umowa, która zakłada, że wytwórca energii sprzedaje fizyczną energię na rynku (np. na Towarowej Giełdzie Energii) zamiast bezpośrednio do odbiorcy energii (za pośrednictwem sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej), a odbiorca kupuje fizyczną energię w odrębnej umowie zakupu (np. obecnie stosowanej). W tego typu umowie strony umowy, czyli producent i odbiorca, ustalają finansowe rozliczenie bazujące na różnicy między ceną zakupu energii w umowie PPA/CPPA a aktualną ceną rynkową, tym samym zabezpieczając cenę tej energii dla obydwu stron na uzgodnionym poziomie.

Kto może zawierać umowy PPA?

Umowy PPA/CPPA mogą być zawierane przez różne podmioty, które zarówno aktywnie, jak i pasywnie działają na rynku energii elektrycznej. Z perspektywy rynku dominującymi podmiotami są producenci energii, tj. podmioty, które generują energię w swoich instalacjach (np. w elektrowni fotowoltaicznej czy lądowej farmie wiatrowej), oraz odbiorcy końcowi energii, z języka angielskiego określani jako korporacje, wykorzystujący energię do prowadzenia działalności gospodarczej. W zależności od formy i typu umów PPA/CPPA w ich zawieraniu uczestniczą również dostawcy energii, czyli spółki obrotu energią elektryczną, które uczestniczą w umowach PPA/CPPA zarówno jako kupujący i sprzedający energię, jak też tzw. podmioty odpowiedzialne za bilansowanie.

Co jest celem zawarcia umowy CPPA/PPA?

Głównym celem zawarcia umowy PPA/CPPA jest zapewnienie zwiększonej i długoterminowej stabilności i przewidywalności w zakresie dostaw i cen energii. Umowy te służą regulacji warunków zakupu i sprzedaży energii między producentem a odbiorcą (oferując obu stronom konkretne korzyści).

PPA/CPPA poprzez stabilizację cen w ramach umowy pozwalają bowiem zabezpieczyć odbiorców przed wahaniami cen na rynku, gwarantując im konkretne warunki i koszty. Zawieranie umów PPA/CPPA pozwala odbiorcom również realizować cele w zakresie ESG i dekarbonizacji, poprzez zastąpienie zakupu energii „z sieci” zakupem energii z odnawialnych źródeł energii.

Umowy PPA/CPPA są wsparciem dla odnawialnych źródeł energii, umożliwiając rozwój projektów i pozyskanie dla nich zewnętrznego finansowania zabezpieczonego przychodami z długoterminowego kontraktu, co przyczynia się w skali kraju i globalnie do redukcji śladu węglowego i transformacji energetycznej gospodarek.