Jak ewoluuje rola CFO we współczesnym biznesie?

Jaka jest rola CFO w organizacji?

Dyrektor finansowy pełni obecnie rolę strategicznego lidera, wpływając na szeroki zakres decyzji, od zarządzania zasobami ludzkimi po kwestie bezpieczeństwa informatycznego.  W obliczu zmian rynkowych, konkurencji i presji kosztowej CFO stoi przed szeregiem wyzwań, których realizacja jest często trudna do pogodzenia w ramach przyjętej strategii finansowej.  Przykładem może być sprostanie sprzecznym wymaganiom związanym z tworzeniem długoterminowej wartości przy zachowaniu efektywności kosztowej w kontekście krótkoterminowym. Do tego dochodzi nieustannie zmieniająca się funkcja działów finansowych oraz działanie według zasady „więcej za mniej”. Te sprzeczne cele doprowadzają do pewnych paradoksów, które w zasadzie stają się integralną częścią roli, jaką pełni w organizacji dyrektor finansowy.

CFO jako partner dla biznesu ma za zadanie dostarczać sprawdzone dane (ang. forward-looking data), wspierając zarząd w podejmowaniu decyzji zgodnych z długoterminową strategią budowy wartości.

Wsparciem w efektywnej współpracy biznesu i finansów są takie działania jak m.in:

• inwentaryzacja potrzeb interesariuszy, 
• identyfikacja procesów i raportów wymagających usprawnień,
• nadanie priorytetów działaniom, których celem jest usprawnienie i poprawa efektywności procesów,
  
• dostosowanie danych i raportów do potrzeb odbiorców (np. wizualizacja wyników finansowych).

Przyjrzyjmy się zatem najważniejszym wyzwaniom, którym musi stawiać czoła dyrektor finansowy w ramach swojego zakresu obowiązków. Należą do nich przede wszystkim

• optymalizacja procesu raportowania
• korzystanie z nowych technologii,
• wsparcie procesu zarządzania talentami w organizacji,
• optymalizacja kosztów,
• zachowanie zgodności ze standardami ESG,
• planowanie finansowe i budżetowanie.

Optymalizacja procesu raportowania

Dział finansów znajduje się pod stałą presją dostarczania informacji w sposób błyskawiczny i przy minimalnych kosztach. Dodatkowo informacje te powinny być dostosowane do zmieniających się priorytetów interesariuszy. Z tego względu optymalizacja procesów raportowania jest kluczowa, by przyspieszyć przygotowywanie raportów powstających z dużej ilości danych, przy jednoczesnej dbałości o ich wysoką jakość.

Wsparciem w osiągnięciu efektywnej i szybkiej realizacji procesów finansowych są zarówno narzędzia poprawiające efektywność procesów i automatyzujące zadania manualne, jak i nowoczesne systemy klasy ERP i EPM. 

Rozwiązania technologiczne przydatne w pracy CFO

Technologiczne rozwiązania np. systemy, który pozyskują, przechowują i przetwarzają duże ilości danych stanowią wsparcie w codziennej pracy dyrektora finansowego. Pierwszym krokiem do zapewnienia wysokiej jakości raportowania i procesów finansowych jest efektywny i zautomatyzowany proces gromadzenia, oczyszczania i transformacji danych. Rozwiązania Business Intelligence, hurtownie danych i Data Lake umożliwiają centralizację i harmonizację tych procesów oraz pozyskanie danych, które są poprawne, kompletne i dostarczone na czas. 

Kwestie kadrowe i niedobór talentów a rola dyrektora finansowego

Zarządzanie talentami zyskuje na znaczeniu także w obszarze działań CFO. Talenty w organizacji są niezbędne dla przyszłego wzrostu i rentowności, a duża rotacja skutkuje wysokimi kosztami rekrutacji, wdrążenia, a także odpływem wiedzy z organizacji. Aby zatrzymać talenty i ograniczyć rotacje w działach finansowo-księgowych, należy przede wszystkim zadbać o to, aby pracownicy poświęcali swój czas na zadania rozwojowe oraz projekty wymagające profesjonalnego osądu. Można to osiągnąć np. poprzez automatyzacje procesów oraz rutynowych i powtarzalnych zadań.

Optymalizacja kosztów

Dyrektorzy finansowi coraz częściej uznają optymalizację kosztów za swoje największe zadanie w nadchodzących latach. Organizacje poszukują oszczędności takich w obszarachjak :

• zatrudnienie,
• inwestycje technologiczne,
• redukcja liczby procesów.

Potencjalne rozwiązania, których wprowadzenie może pomóc dyrektorom finansowym w obniżeniu kosztów obejmują nowoczesne oprogramowania do zarządzania kosztami i rentownością, automatyzację procesów oraz uczenie maszynowe, czyli wykorzystanie technologii sztucznej inteligencji (AI).

Warto również wziąć pod uwagę fakt, iż z roku na rok w przedsiębiorstwach rozwijają się automatyzacja i digitalizacja, obejmując coraz to nowsze procesy. Sprawia to, że każda organizacja, aby zachować swoją konkurencyjność, powinna podążać za tym trendem i monitorować najnowsze innowacje rynkowe.

W zachowaniu konkurencyjności na rynku organizacji pomóc może holistyczne podejścia do zarządzania kosztami. Przyjęcie takiej perspektywy jest zasadne szczególnie w obliczu podwyższonych stóp procentowych. W takim środowisku, nowe pożyczki i opcje finansowania mogą ulec znacznemu ograniczeniu, co sprawia, że wszelkie inwestycje mające na celu stymulowanie wzrostu będą w coraz większym stopniu zależne od istniejących rezerw gotówkowych.

Planowanie, raportowanie i zgodność w zakresie ESG

Inwestorzy wywierają coraz większą presję na osoby pełniące funkcję CFO, które mają wykazywać zyski, wzrost biznesu przy jednoczesnym zachowaniu zgodności z wymogami regulacyjnymi, np. w obszarze ESG. Aby skutecznie sprostać tym wymaganiom, konieczne jest przeprowadzenie szczegółowej analizy regulacji oraz zintegrowanie nowych procesów z raportowaniem finansowym.

Gromadzenie rozproszonych danych w ramach organizacji oraz monitorowanie zdefiniowanych KPI na potrzeby raportowania ESG mogą być efektywnie wspierane przez technologie np. Microsoft Cloud for Sustainability.

Planowanie finansowe i budżetowanie

O stopniu zaawansowania i jakości współpracy pomiędzy działem finansowym i pozostałymi jednostkami przedsiębiorstwa świadczy m.in. sposób gromadzenia, przetwarzania i wykorzystania danych. Większość organizacji w Polsce praktykuje manualne dostosowanie danych księgowych do potrzeb informacji zarządczej. W miarę rozwoju transformacji cyfrowej firmy zyskują dostęp do nowych modeli biznesowych, które dodatkowo wzmacniają ich innowacyjność.

Przedsiębiorstwa chcące pozostać konkurencyjne rynkowo w długoterminowej perspektywie powinny inwestować swoje środki w nowe rozwiązania, które pozwalają gromadzić, przetwarzać i wykorzystywać dane w efektywny sposób, co pozwoli na optymalizację kosztów.

Podsumowanie

Dyrektorzy finansowi (CFO) jednomyślnie podkreślają, że współcześnie w obliczu rosnącej liczby zadań i dodatkowych obowiązków znalezienie czasu na budowanie wiedzy i doświadczenia coraz częściej staje się wyzwaniem. Dyrektor finansowy jest odpowiedzialny za szeroki wachlarz operacji w przedsiębiorstwie, w tym HR i IT. Odpowiedź na te wyzwania stanowi m.in. automatyzacja procesów w organizacji, która umożliwi wykwalifikowanej kadrze skupienie się na zadaniach bardziej złożonych, generujących wartość dodaną dla organizacji, odciążając tym samym CFO w jego obowiązkach. Ponadto wpływa ona pozytywnie na poprawność danych i kontrole wewnętrzne, co pozwala CFO z większym zaufaniem polegać na otrzymanych informacjach i ograniczyć zakres zaangażowania w poszczególne procesy.