12 lipca 2024 roku WSA w Warszawie (III SA/Wa 1231/24) skierował pytanie prejudycjalne do TSUE dotyczące sytuacji gdy towar deklarowany jako WDT jest ostatecznie eksportowany poza UE:
1. Czy art. 146 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że dostawę towarów zadeklarowaną przez podatnika (dostawcę) jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów należy uznać za dostawę eksportową w sytuacji, gdy nabywca dokonał wywozu towarów nie na terytorium innego państwa członkowskiego, lecz poza terytorium Unii?
2. Czy dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 146 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE, w sytuacji wskazanej w pytaniu pierwszym, ma znaczenie fakt, że nabywca towarów dokonał ich wywozu poza terytorium Unii nie w porozumieniu z podatnikiem (dostawcą) i na podstawie ich wspólnych ustaleń, lecz na podstawie samodzielnej decyzji i bez wiedzy podatnika (dostawcy)?
3. Czy dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 146 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE, w sytuacji wskazanej w pytaniu pierwszym, ma znaczenie okoliczność, że wywóz towarów poza terytorium Unii wynika z ustaleń organów podatkowych opartych na dokumentach celnych, a treść posiadanych przez podatnika (dostawcę) dokumentów przewozowych jest niezgodna z tymi ustaleniami?
Kluczowe znaczenie będzie miało rozróżnienie między WDT a eksportem w kontekście wiedzy dostawcy co się dzieje z towarem (i jego należytej staranności) a faktycznym przebiegu transakcji (o którym wypowiadał się już nie raz TSUE, nawet przy okazji wyroku C-628/16 Kreuzmayr).
Przyszłe orzeczenie TSUE może przynieść też wyjaśnienie w zakresie raportowania VAT w WDT i wymagań dowodowych dla stawki 0% (do której prawo co prawda przysługuje przy obu rodzajach transakcji jednak przy skrajnie różnych wymaganiach dokumentacyjnych) - co z kolei wpłynie na procesy dokumentacyjne i weryfikacyjne w firmach oraz jeszcze silniejszą współpracę między księgowością a logistyką.
W obliczu tych wyzwań warto rozważyć dostosowanie praktyk i procesów dokumentacyjnych do aktualnych standardów i wymagań oraz zapewnić kompletne dane potrzebne do bezpiecznych rozliczeń VAT.