W związku ze sprzeciwem Węgier wobec przyjęcia dyrektywy mającej na celu wdrożenie systemu globalnego minimalnego podatku w państwach członkowskich Unii Europejskiej, przedstawiciele pięciu największych europejskich gospodarek zapowiedzieli podjęcie wszystkich możliwych kroków prawnych w celu wdrożenia reformy. Przedstawiciele Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii i Holandii postulują wprowadzenie systemu globalnego minimalnego podatku, także w sytuacji, gdy niemożliwe będzie – w niedługiej perspektywie – przyjęcie rozwiązań na poziomie unijnym. Prace legislacyjne nad podatkiem trwają obecnie także w innych państwach europejskich (w tym w Wielkiej Brytanii czy Szwajcarii) oraz na świecie (Australii, Hong Kongu czy Malezji). Możliwość wprowadzenia globalnego podatku minimalnego – jak wynika z procedowanych prac legislacyjnych – przewidziana została już na 2024 r.
Globalny minimalny podatek w Polsce, a brak uchwalenia dyrektywy wdrożeniowej
Analiza prac legislacyjnych skłania do refleksji, że sytuacja podatników działających na terytorium Polski nie będzie taka oczywista. Nawet w przypadku braku wprowadzenia przepisów globalnego minimalnego podatku w Polsce – jeśli rozwiązanie to zostanie przyjęte w innych państwach – możliwe jest, że na zyski podmiotów prowadzących działalność w Polsce zostanie nałożony dodatkowy podatek. Będzie on miał na celu wyrównanie opodatkowania, do uzgodnionego efektywnego poziomu 15%. W tym kontekście, w ogólnych ramach systemu globalnego minimalnego podatku, uzgodnionych na poziomie Inclusive Framework, zawarty został tymczasowy mechanizm tzw. wyłączenia ze względu na treść (ang. substance based income exclusion rule). Zgodnie z tym mechanizmem, z systemu globalnego minimalnego podatku wyłączona może być część zysku, uwzględniająca ustaloną proporcję wynagrodzeń pracowników (ang. payroll) oraz wartości środków trwałych (ang. tangible assets).
Konstrukcja dostępnych w Polsce ulg podatkowych oraz zwolnień spełnia wskazane przez OECD przesłanki zachęt podatkowych (ang. tax incentives), które będą mogły w największym stopniu korzystać z tymczasowego mechanizmu wyłączenia ze względu na treść. W związku z tym – w przypadku wdrożenia systemu globalnego minimalnego podatku – prawo do skorzystania z ulg czy zwolnień dostępnych w Polsce powinno zostać uwzględnione, w części określonej mechanizmem wyłączenia ze względu na treść.
Należy zwrócić uwagę, iż zgodnie z ustaleniami na poziomie międzynarodowym, mechanizm wyłączenia ze względu na treść ma obowiązywać przez 10 lat i być stopniowo ograniczany.
Więcej o wpływie systemu globalnego minimalnego podatku na podmioty z międzynarodowej grupy funkcjonujące w Polsce pisaliśmy w artykule: BEPS 2.0 – wpływ systemu globalnego minimalnego opodatkowania na polskie podmioty funkcjonujące w grupach międzynarodowych.
Oszacowanie wpływu wdrożenia rozwiązania na możliwość skorzystania z dostępnych w Polsce ulg i zwolnień wymaga pogłębionej analizy uwzględniającej sytuację danego przedsiębiorstwa.