Polski Ład: wpływ wprowadzanej ulgi na prototypy na rozliczanie produkcji prototypowej w dotychczasowej uldze B+R

Nieprecyzyjne zapisy ustawy wprowadzają zamęt wśród podmiotów, które już teraz rozliczają koszty produkcji prototypów w uldze na działalność badawczo-rozwojową

Nowelizacja ustaw podatkowych będąca częścią Polskiego Ładu zakłada wprowadzenie zupełnie nowych ulg w podatkach dochodowych, tj. ulgi na innowacyjnych pracowników, prototypy, czy robotyzację. Nie ma wątpliwości, że jest to jedna z nielicznych pozytywnie ocenianych zmian. Przyglądając się jednak uważnie proponowanym przepisom ustawy, odnosi się wrażenie, że nie wszystko zostało jasno skonstruowane. Gdy nowelizacja wejdzie w życie, okaże się, czy podatnicy będą umieli z tych ulg skorzystać. W szczególności czy zrozumieją różnicę pomiędzy ulgą na prototyp a dotychczasową ulgą B+R. 

Definicje działalności badawczo – rozwojowej a wytwarzanie prototypów

Zgodnie z ogólną definicją działalność badawczo-rozwojowa to działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Gdy działalność ta była wprowadzana do ustawodawstwa, definicja prac rozwojowych wskazywała, że jest to w szczególności „opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna” (art. 4a pkt 28 b ustawy o CIT).

Powyższy przepis został usunięty a definicję działalności B+R skrócono i przeniesiono do ustawy „Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce”. Art. 4 ust. 3 tej ustawy wskazuje dziś, że prace rozwojowe „są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń”.

Niezależnie od powyższego, od 2016 roku zauważalna jest jedna spójna linia interpretacyjna, która zakłada, że koszty wytworzenia prototypów mogą być kosztami kwalifikowanymi do ulgi B+R. Jest ona kontynuowana do dziś.

Ulga na prototyp – nowe rozwiązanie w Polskim Ładzie

Potocznie nazywana ulga na prototyp to rozwiązanie skierowane do podatników, którzy w wyniku prowadzonych prac badawczo-rozwojowych wytworzyli nowy produkt. Obejmie ono koszty ponoszone na etapie produkcji próbnej takiego produktu, a także koszty wprowadzenia w celu sprzedaży na rynek nowego produktu. Ulga będzie polegać na odliczeniu od podstawy obliczenia podatku określonych w przepisach kosztów produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia na rynek nowego produktu. Wartość odliczenia nie będzie mogła przekroczyć 30% poniesionych kosztów, nie więcej jednak niż 10% dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Projektowane przepisy zawierają definicję pojęcia „produkcja próbna nowego produktu”. I tak, zgodnie z proponowanym art. 18ea ust. 3 należy przez to rozumieć „etap rozruchu technologicznego produkcji niewymagający dalszych prac projektowo-konstrukcyjnych lub inżynieryjnych, którego celem jest wykonanie prób i testów przed uruchomieniem procesu produkcji nowego produktu, powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac badawczo-rozwojowych, przy czym etap rozruchu technologicznego obejmuje okres od momentu poniesienia pierwszego kosztu związanego z tym etapem do momentu rozpoczęcia produkcji nowego produktu.”

Czy definicje te są jasne?

Nie trudno zauważyć, że definicje ulgi B+R i ulgi na prototyp omówione powyżej częściowo mogą się na siebie nakładać, a działania podejmowane dzisiaj jako produkcja prototypowa, po wejściu w życie Polskiego Ładu mogą zostać zakwalifikowane jako produkcja testowa. Dobrym przykładem może być tutaj interpretacja indywidualna wydana przez KIS o sygnaturze 0111-KDIB1-3.4010.480.2020.1.PC, która dotyczyła odliczenia kosztów kwalifikowanych poniesionych w ramach pierwszej próby produkcyjnej i pierwszej partii produkcyjnej. Organ podatkowy zgodził się z podatnikiem, że może odliczyć koszty w ramach ulgi B+R, podczas gdy opisany stan faktyczny (podatnik w sprawie chciał  przetestować produkcję i zachowanie się wykorzystanych materiałów w warunkach produkcji przemysłowej by otrzymać nowy lub ulepszony produkt pod kątem założonych i uzyskanych w skali laboratoryjnej parametrów) bardziej spełnia definicję ustawową nowej ulgi na produkcję testową.

Jak po 1 stycznia 2022 r. organy będą oceniać podobne sytuacje, gdy Polski Ład wejdzie w życie? Czy okaże się, że konieczne będzie wystąpienie o interpretację, by mieć pewność, że kwalifikujemy koszty do odpowiedniej ulgi?