zdjęcie do tesktu o usługach niematerialnych w kosztach podatkowych

Usługi niematerialne w kosztach podatkowych – możliwe rozliczenie bez limitu


Artykuł 15e ustawy o CIT skłonił wielu podatników do stosowania ostrożnego podejścia i limitowania w kosztach podatkowych wszystkich kosztów usług niematerialnych. Nie zawsze takie podejście jest jednak słuszne. Warto przeanalizować każdy indywidualny przypadek, bo jak pokazuje praktyka podatnicy mogą otrzymać nawet kilkumilionowe zwroty nadpłaconego podatku. 

Przykładem może być firma prowadząca działalność dystrybucyjną. W latach  2018 i 2019 stosowała ona ostrożne podejście  nie zaliczając do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych  na usługi świadczone przez podmioty z nią powiązane. W przypadku tego podatnika chodziło o wydatki na: usługi zarządcze, marketingowe, IT, doradztwa, konsultacji i rozliczania, usługi techniczne, usługi związane z pozyskaniem personelu oraz wydatki na udzieloną gwarancję. Po dokonaniu analizy aktualnej linii interpretacyjnej prezentowanej przez Dyrektora KIS oraz orzecznictwa sądów administracyjnych, a także biorąc pod uwagę charakter ponoszonych wydatków spółka uznała, że niesłusznie wyłączyła z kosztów uzyskania przychodów podmiotowe wydatki. W następstwie postępowania nadpłatowego okazało się, że spółka w ciągu dwóch lat nadpłaciła łącznie kilka milionów podatku CIT. Pieniądze te zostały jej zwrócone. Jakie argumenty zostały podniesione przez spółkę w trakcie tej sprawy? Otóż wskazała ona na:

  • dogłębną analizę brzmienia art. 15e ust. 1 i 11 ustawy o CIT (pozwalającą na istotne wyłączenie limitowania kosztów względem wcześniej prezentowanego stanowiska Dyrektora KIS);
  • ograniczoną możliwość otrzymania uprzedniego porozumienia cenowego, a w konsekwencji brak możliwości zastosowania art. 15e ust. 15 ustawy o CIT;
  • naruszenie postanowień zawartych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz na sprzeczność art. 15e ustawy o CIT z prawem europejskim.

Spójrzmy zatem na to co wynika wprost z art. 15e ustawy o CIT.


Usługi niematerialne w kosztach podatkowych – przepisy ustawy

Artykuł 15e ustawy o CIT wprowadza ograniczenia w rozliczaniu kosztów uzyskania przychodów, które podatnik może rozpoznać z tytułu określonych usług niematerialnych i należności licencyjnych nabywanych od podmiotów powiązanych i podmiotów, które mają miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w tzw. raju podatkowym.

Usługi niematerialne – przykłady 

Przykłady usług niematerialnych to: usługi doradcze, badania rynku, usługi reklamowe, zarządzanie i kontrolę, przetwarzanie danych, ubezpieczenia, gwarancje i poręczenia oraz świadczenia o podobnym charakterze,  Przykładowe usługi niematerialne to także: opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z autorskich lub pokrewnych praw majątkowych, licencji, praw własności przemysłowej oraz know-how. Limitowaniem objęte są również koszty przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek innych niż bankowe.

Od tej reguły są jednak wyjątki.  Ograniczenia nie dotyczą usług i praw bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczenia usługi oraz usług, które zostały objęte uprzednim porozumieniem cenowym uzyskanym przez polskiego podatnika.

Z kolei wartość usług, które mogą być zaliczone do KUP oblicza się na podstawie wartości, w jakiej koszty te łącznie przekraczają 3 000 000 zł oraz 5 proc. kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł pomniejszonych o przychody z odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych do KUP w roku podatkowym odpisów amortyzacyjnych i odsetek (EBITDA).

Tyle przepisy prawa. W praktyce stosowanie art. 15e ustawy o CIT od początku jego obowiązywania powoduje wiele problemów, czego dowodem są liczne interpretacje Dyrektora KIS oraz wyroki sądów administracyjnych.

Usługi niematerialne w kosztach podatkowych – praktyka

Nasze dotychczasowe doświadczenie w postępowaniach podatkowych dotyczących art. 15e CIT (w trakcie których wykorzystywaliśmy dogłębną analizę przepisów zarówno polskich, jak i międzynarodowych) oraz kolejne orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE kwestionujące analogiczne regulacje (por. m.in. wyrok z 20 stycznia 2021 r. w sprawie C-484/19 Lexel AB przeciwko Skatteverket) zachęcają do aktywnego zaangażowania się przedsiębiorców w odzyskanie nadpłaconego podatku.

Wiele wątpliwości da się rozpoznać na gruncie dobrej interpretacji polskiej ustawy. Przykładowo, można argumentować, że większość  usług IT w ogóle nie powinno podlegać limitowaniu. Równocześnie zwolnienie z art. 15e ust. 11 ustawy o CIT można czytać dużo szerzej, co potwierdził WSA w Warszawie w wyroku kolejnego naszego klienta (sygn. akt III SA/WA 2452/20). W tym przypadku Sąd uznał, że tam, gdzie dany koszt jest rzeczywiście niezbędny czy nawet konieczny dla wytworzenia towaru lub świadczenia usługi, tam nie powinny istnieć ograniczenia w jego zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodu. 

Ustawodawcy chodziło więc przede wszystkim o wyeliminowanie generowania sztucznych kosztów, które prowadzi do tzw. erozji bazy podatkowej. Intencją Ustawodawcy było eliminowanie kosztów pozornych, czyli tych wydatków, które nie spełniają ustawowej definicji z art. 15 ust. 1 ustawy, gdyż nie zostały poniesione w celu osiągnięcia, zachowania przychodu lub zabezpieczenia jego źródła lecz w celu zawyżenia wyniku finansowego jednego podmiotu powiązanego kosztem wyniku drugiego takiego podmiotu.

Jest to przełomowy i ważny wyrok, który przekonuje do zasadności podjęcia analizy poniesionych wydatków na usługi niematerialne. Może się okazać, że podatnik ma bardzo duże szanse otrzymać zwrot nadpłat przyznany przez organ I instancji. Taka sytuacja miała miejsce w przywołanym przez nas przypadku w  tzw. trybie bezdecyzyjnym, który dostępny jest tylko wtedy, gdy prawidłowość skorygowanego zeznania (deklaracji) nie budzi wątpliwości.

Równocześnie, stosowanie art. 15e ust. 1 ustawy o CIT prowadzi do odmiennego opodatkowania podmiotów w porównywalnych sytuacjach jedynie ze względu na zawieranie umów z podmiotami powiązanymi. Stanowi to naruszenie zarówno Konstytucji RP jak i prawa unijnego. Dodatkowo, brak możliwości rozliczenia kosztów uzyskania przychodów przez polskiego podatnika może prowadzić do naruszenia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Kalkulator ulgi na zatrudnienie innowacyjnych pracowników

Sprawdź, czy możesz skorzystać z ulgi i ile możesz zyskać.

Podsumowanie

Podatnicy, którzy w ramach ostrożnego podejścia stosowali limit wynikający z art. 15e ustawy o CIT, często bez sporu i długiego oczekiwania, a nawet bez decyzji otrzymują zwrot pełnej kwoty żądanej nadpłaty podatku już na poziomie rozpatrywania sprawy przez organ I instancji.



Kontakt
Chcesz dowiedziec sie wiecej? Skontaktuj sie z nami.

Informacje

Polecane artykuły

Raport NIK o optymalizacji podatkowej w zakresie CIT

Opublikowany w marcu 2020 r. przez Najwyższą Izbę Kontroli raport na temat agresywnej optymalizacji podatkowej w zakresie CIT nie pozostawia złudzeń. Celem organów skarbowych jest ograniczenie liczby kontroli przy jednoczesnym wzroście ich skuteczności. Według NIK efektywność fiskusa w tym zakresie sięga nawet 90 procent.

Polski Ład: Ulgi podatkowe na wsparcie innowacji

Znamy już projekty przepisów, dzięki którym od 2022 roku przedsiębiorcy i inwestorzy będą mogli skorzystać z rozszerzonego pakietu ulg podatkowych na każdym etapie procesu rozwojowego – od powstania pomysłu do wdrożenia na rynek jego efektów. Rozwiązania te, będące częścią tzw. Polskiego Ładu, mają na celu zwiększenie wsparcia dla działalności B+R w Polsce.