system kaucyjny, kaucja

System kaucyjny w Polsce staje się faktem

Długo oczekiwany polski system kaucyjny już niebawem wejdzie w życie. Prezydent RP podpisał ustawę przesądzającą o wdrożeniu systemu. Przepisy wchodzą w życie na początku października bieżącego roku.  Co zmienia nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi i jakie wyzwania czekają przedsiębiorców w związku z wprowadzeniem systemu kaucyjnego w Polsce? 

System kaucyjny w Polsce – regulacje ustawowe

Celem ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, tzw. dyrektywy plastikowej (dyrektywy SUP, ang. single-use plastics). Dyrektywa zakłada zapewnienie selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych powstałych z butelek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3 litrów (w tym ich zakrętek i wieczek) na poziomie 77% w 2025 roku oraz 90% w 2029 roku.

Nowelizacja ustawy wprowadza między innymi:

  • system kaucyjny,
  • minimalne poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych,
  • nowe obowiązki podmiotów uczestniczących w systemie gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi,
  • modyfikuje obowiązki dotyczące informowania konsumentów o systemie zwrotu opakowań oraz prowadzenia ewidencji i sprawozdawczości,
  • zmienia przepisy o opłacie produktowej,
  • określa sankcje za działania naruszające i zaniechania w zakresie zmodyfikowanych i wprowadzonych ustawą obowiązków.

System kaucyjny – kiedy wejdzie w życie?

Nowelizacja przewiduje, że system kaucyjny zostanie wprowadzony w Polsce 1 stycznia 2025 roku. Najbliższe 15 miesięcy to okres na przygotowanie i zorganizowanie systemu kaucyjnego. To bardzo krótki czas dla przedsiębiorców biorąc pod uwagę, że w innych krajach taki proces zajmował średnio kilka lat.

System kaucyjny – główne założenia

Do systemu kaucyjnego trafią jednorazowe butelki z plastiku o pojemności do 3 litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki o pojemności do 1 litra. Do takich opakowań, zostanie doliczona kaucja, której wysokość zostanie określona w rozporządzeniu, przy czym wedle jego projektu ma ona wynieść 50 groszy. Kaucja będzie zwracana konsumentom w momencie ich zwrotu w sklepie. Choć do poboru kaucji zobowiązany będzie każdy sprzedający. Do odbioru opakowań zobowiązane będą wyłącznie duże sklepy, o powierzchni przekraczającej 200 metrów kwadratowych. Sklepy o mniejszej powierzchni będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie.

System kaucyjny – rola operatora w procesie

Do zarządzania systemem kaucyjnym od strony przedsiębiorców powoływani będą operatorzy (podmioty reprezentujące). Oznacza to, że polski system kaucyjny nie będzie zarządzany centralnie – co regularnie stanowiło postulat stawiany w ramach konsultacji społecznych.  Ten  model rozwiązania miał pomóc zachować regułę, zgodnie z którą operowanie systemem będzie się odbywało na zasadach non-profit, co pozwoliłoby eliminować potencjalne ryzyka tworzenia się rywalizacji konkurencyjnej między operatorami.

Okiem eksperta EY

Analiza dokumentów i potwierdzenie przesłanek do stosowania obniżonych stawek podatku u źródła lub zwolnienia z podatku u źródła to tylko niektóre z obszarów, na które należy zwrócić uwagę, realizując nowe obowiązki czy przygotowując się do nich. 

Warto rozważyć kompleksowe rozwiązania oparte na wdrożeniu procesów i procedur wewnętrznych, a niekiedy na zabezpieczeniu pewnych elementów w drodze indywidualnych interpretacji przepisów podatkowych. 

Prawidłowo wdrożone procesy i procedury będą istotne nie tylko dla spółek ubiegających się o udział w programie współdziałania czy objętych obowiązkiem przygotowywania informacji z realizacji strategii podatkowej, lecz także dla wszystkich spółek chcących zabezpieczyć swoją pozycję, szczególnie w kontekście odpowiedzialności karnej skarbowej oraz ryzyk reputacyjnych związanych ze sporami z organami podatkowymi.


Podsumowanie

Prezydent RP podpisał ustawę dotyczącą systemu kaucyjnego, który ma wejść w życie w Polsce od 1 stycznia 2025 roku. System kaucyjny ma na celu zwiększenie selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych, szkła i metalu, zgodnie z wymogami unijnej dyrektywy plastikowej.  Artykuł odpowiada na pytania: Jakie opakowania będą objęte systemem, jaka będzie wysokość kaucji, kto będzie zobowiązany do jej poboru i zwrotu oraz jak będzie funkcjonować rola operatorów w zarządzaniu systemem.  



Kontakt

Chcesz dowiedziec sie wiecej? Skontaktuj sie z nami.



Informacje


Související zprávy

Ustawa wdrażająca tzw. dyrektywę plastikową (SUP) opublikowana

W Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę wdrażającą założenia dyrektywy Single Use Plastic. Podatek od plastiku będzie obowiązywał już od 2024 roku. Od przyszłego roku przedsiębiorców bedą czekały nowe obowiązki i opłaty.

Green Taxes. Podatek cukrowy, podatek od plastiku i opłata opakowaniowa.

Przykładem opłat należących do kategorii green taxes są np. opłata cukrowa, podatek od plastiku i opłata opakowaniowa. Znaczenie tych opłat na tle innych zobowiązań i podatków ciągle rośnie. Więcej w artykule.