Stałe miejsce prowadzenia działalności w TSUE - kolejna szansa dla podatników

Stałe miejsce prowadzenia działalności w TSUE - kolejna szansa dla podatników


W kolejnym probiznesowym wyroku C‑533/22 TSUE podkreśla, że dla ustalenia stałego miejsca prowadzenia działalności decydująca jest realna zdolność do samodzielnej działalności gospodarczej, a nie tylko formalne umowy czy przynależność korporacyjna.

Niedawny wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C‑533/22 ponownie dotyczył analizy warunków, które muszą być spełnione, aby można było uznać istnienie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (FE) w kontekście podatku od wartości dodanej (VAT). 

Wyrok ten odnosi się do sytuacji, w której spółka z siedzibą w jednym państwie członkowskim korzysta z usług świadczonych przez spółkę z siedzibą w innym państwie członkowskim, a kwestią sporną jest, czy spółka korzystająca z usług posiada w tym drugim państwie członkowskim stałe miejsce prowadzenia działalności, które mogłoby wpłynąć na określenie miejsca opodatkowania świadczonych usług.

W przedmiotowej sprawie, spółka SC Adient Ltd & Co. KG (Adient Niemcy), mająca siedzibę działalności gospodarczej w Niemczech, zawarła umowę z rumuńską spółką SC Adient Automotive România SRL (Adient Rumunia) na świadczenie usług przetwarzania towarów. W wyniku kontroli podatkowej, rumuński organ podatkowy stwierdził, że Adient Niemcy posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w Rumunii, co skutkowałoby koniecznością rejestracji podatnika VAT w Rumunii i opodatkowania usług w tym kraju. 



Wyrok TSUE

TSUE w swoim wyroku potwierdził, że:

  • konieczna jest ocena, czy struktura, z której korzysta spółka w innym państwie członkowskim, posiada wystarczającą stałość oraz odpowiednią strukturę w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, aby mogła być uznana za stałe miejsce prowadzenia działalności. 
  • fakt iż spółki należą do tej samej grupy lub są związane umowa o świadczenie usług nie jest wystarczające do uznania że powstanie stałe miejsce prowadzenia działalności (w myśl wyroku C-547/18 Dong Yang Electronics).
  • te same środki nie mogą być wykorzystywane zarówno do świadczenia, jak i odbioru tych samych usług, co powinno wykluczyć możliwość uznania zaplecza usługodawcy za stałe miejsce prowadzenia działalności usługobiorcy (w zgodzie z wyrokiem C-333/20 Berlin Chemie A. Menarini).

Trybunał dodatkowo wskazał, że istnienie struktury w innym kraju nie przesądza automatycznie o zaistnieniu stałego miejsca prowadzenia działalności (i opodatkowania tam usług) nawet jeżeli ta struktura uczestniczy w dostawach produktów uzyskanych w wyniku zakupionych tam usług przetwarzania i nawet jeżeli większości te dostawy są dokonywane poza tym krajem.

Wyrok TSUE w sprawie C‑533/22 promuje pragmatyczne podejście do FE - jest to kolejna szansa dla polskich i zagranicznych podatników do zweryfikowania swoich kontraktów i ewentualnego odzyskania kwot nadpłaconego VAT/odsetek.

Wyrok TSUE szansą dla podatników

Wyrok C‑533/22 potwierdza i rozwija tezy wcześniejszego orzecznictwa TSUE, takie jak wyrażone w sprawach C-605/12 Welmory, , C-931/19 Titanium Ltd, C-232/22 Cabot Plastics Belgium SA, czy wspomnianych wcześniej C-547/18 Dong Yang i C-333/20 Berlin Chemie które wskazywały iż powstanie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej nie jest jednoznaczne i automatyczne w sytuacji gdy spółka zagraniczna kupuje w kraju członkowskim usługi – a takie interpretacje pojawiały się w niektórych jurysdykcjach, m.in. w Polsce czy Rumunii. 

Najnowsza probiznesowa praktyka na poziomie unijnym stanowi dużą szansę dla podatników rozpoczynających działalność w Polsce i dla tych, którym w przeszłości urzędy potwierdzały zainstnienie FE.

Po pierwsze - aktualnie kwestia analizy i ustalenie, czy dany podmiot zagraniczny posiada stałe miejsce prowadzenia działalności przyciąga większą uwagę za sprawą obligatoryjnych e-Faktur. Do obowiązkowego korzystania z e-Faktur będą bowiem zobowiązane nie tylko krajowe podmioty (czyli te posiadające siedzibę na terytorium Polski), lecz także firmy zagraniczne:

  • prowadzące w Polsce działalność za pomocą oddziałów oraz
  • zarejestrowane w Polsce na VAT, nieposiadające odrębnej formy prawnej typu oddział, ale jednocześnie spełniające przesłanki posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności dla celów VAT w kraju.

Dla firm, które nie mają pewności, czy zaliczają się do którejś z powyższych grup, jest to istotny moment na ponowne przeanalizowanie tej kwestii i ustalenie dalszych działań, które ograniczą ryzyko podatkowe oraz uchronią od negatywnych konsekwencji finansowych, takich jak sankcje. Obecna praktyka pozwala bowiem na nie identyfikowanie FE w wielu sytuacjach - trzeba jedynie dokładnie przeanalizować kontrakty i zbudować argumentację odpowiednio wcześniej.

Po drugie - mimo dostępnego, szerokiego orzecznictwa w tym temacie kwestia ustalenia, czy dany podmiot zagraniczny posiada stałe miejsce prowadzenia działalności dla celów VAT w Polsce, budzi wiele wątpliwości i podatnicy nierzadko rozważają wystąpienie z wnioskiem o udzielenie im indywidulanej interpretacji organów podatkowych, by mieć pewność, jak prawidłowo rozliczać VAT z tytułu transakcji prowadzonych na terytorium kraju. Dotychczas w przypadku błędnego podejścia zazwyczaj jednej ze stron transakcji groziła konieczność skorygowania wystawionych faktur i zapłacenia odsetek od zaległości podatkowych a na pewno dla obydwu oznaczało to korekty deklaracji.

Tym bardziej więc, jeżeli spółka w przeszłości uzyskała intepretację potwierdzającą stałe miejsce prowadzenia działalności (FE) a w świetle obecnej praktyki okaże się, że obecna jej sytuacja nie powinna skutkować stwierdzeniem FE - warto rozważyć jak bezpiecznie zmienić podejście.


Podsumowanie

W artykule omówiony został wyrok TSUE , który dotyczył analizy warunków, które muszą być spełnione, aby można było uznać istnienie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (FE) w kontekście podatku od wartości dodanej (VAT).



Kontakt
Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje


Polecane artykuły

Stałe miejsce prowadzenia działalności w praktyce polskich organów podatkowych a obowiązkowe e-Faktury

Stałe miejsce prowadzenia działalności (ang. fixed establishment, FE) dla celów VAT to zagadnienie, które na przełomie lat absorbowało uwagę organów podatkowych i orzecznictwa sądowego, w tym kluczowych wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). Pod wpływem TSUE stanowisko organu podatkowego i części sądownictwa krajowego uległo zmianie na korzyść podatników.

Kiedy składki publiczne powiązane ze sprzedażą produktu obniżą podstawę opodatkowania VAT?

Zgodnie z opinią Rzecznik Generalnej z 6 sierpnia 2024 r. jeśli określona danina publiczna powiązana ze sprzedażą produktu nie jest wyraźnie zidentyfikowana jako podatek, może ona zmniejszać podstawę opodatkowania VAT.

Konsultacje dotyczące zmian w KSeF: MF opublikowało propozycje i kierunki zmian w ustawach podatkowych

Jakie zmiany niesie projekt dotyczący e-fakturowania w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF)? Co wynika ze spotkań konsultacyjnych Ministerstwa Finansów? Kiedy obowiązkowe KSeF może zostać wprowadzone? Odpowiedzi w artykule.