sankcje gospodarcze

Sankcje – wytyczne Komisji Europejskiej

W odpowiedzi na rosyjską agresję zbrojną na Ukrainę od lutego 2022 r. Unia Europejska przyjęła kilkanaście pakietów sankcji, które mają na celu pozbawić Rosję dostępu do krytycznych technologii i rynków oraz ograniczyć jej zdolności do prowadzenia wojny. W ramach sankcji gospodarczych nałożono szereg ograniczeń importowych i eksportowych. 

Przestrzeganie sankcji gospodarczych jest weryfikowane przez organy celne na poziomie poszczególnych państw członkowskich UE, niemniej jednak, jak pokazują ostatnie raporty gospodarcze, obserwuje się gigantyczny wzrost napływu towarów podlegających sankcjom do Kazachstanu czy Kirgistanu, tj. do krajów tworzących z Rosją Euroazjatycką Unię Gospodarczą.

Nagły wzrost eksportu towarów do tych krajów związany jest z obchodzeniem przez Rosję sankcji gospodarczych. Towary podlegające ograniczeniom w dalszym ciągu trafiają z UE do Rosji, zmienili się zarówno pośrednicy, jak i sposób przemieszczania tych towarów.

Mając na uwadze coraz to nowsze próby obejścia sankcji przez Rosję oraz jednocześnie wysokie kary związane z naruszeniem sankcji gospodarczych, Komisja Europejska wydała wytyczne mające pomóc unijnym przedsiębiorcom w identyfikacji oraz ocenie ryzyka obejścia przepisów sankcyjnych związanych z inwazją Rosji na Ukrainę.

Przewodnik Podatkowy EY: Global Trade - Akcyza, cło 2024 

CBAM - Kontrola eksportu - Sankcje - CEWA - System AES - Wyroki akcyzowe TSUE

Man in black looking outside the yellow window

W wytycznych KE szczególny nacisk położono na konieczność dochowania należytej staranności w prowadzonym handlu z państwami trzecimi w związku z obchodzeniem sankcji nałożonych na Rosję (czyli prowadzenie wymiany towarowej w sposób pozwalający uznać, że na dalszym etapie obrotu towarami nie dojdzie do naruszenia przez kontrahentów przepisów sankcyjnych ani finalnego przywozu tych towarów do Rosji).

Sposobem ograniczenia tego ryzyka, wymaganym przez KE, jest wprowadzenie i stosowanie wewnętrznych procedur w zakresie dochowania należytej staranności w handlu spoza UE. Biorąc jednak pod uwagę pojawiające się co chwila nowe sposoby obchodzenia sankcji przez Rosję, konieczna jest analiza skomplikowanych łańcuchów dostaw (sama analiza kontrahentów i towarów może nie być już wystarczająca). Co więcej, należy pamiętać, że zgodnie z wytycznymi KE szczególną uwagę trzeba zwrócić nie tylko na towary objęte sankcjami, ale także na takie, które zawierają komponenty mogące być zdemontowane i przekierowane do celów niezamierzonych. Innymi słowy, wdrożenie dobrych praktyk, o których mowa w wytycznych, dotyczy tak naprawdę wszystkich eksporterów i wpisuje się w analizę łańcucha dostaw. 


Okiem eksperta EY

Wdrożenie procedur należytej staranności w handlu poza UE jest wyjątkowo ważne w przypadku podmiotów:

  • prowadzących wymianę towarową z krajami należącymi do Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej (Białorusią, Kazachstanem, Kirgistanem, Armenią);
  • które przed inwazją Rosji na Ukrainę doknywały obrotu towarowego z rosyjskimi podmiotami gospodarczymi;
  • uczestniczących w łańcuchach dostaw towarów, w których zaangażowanych jest wiele podmiotów (w szczególności spoza UE);
  • dokonujących eksportu towarów wrażliwych, poszukiwanych przez Rosję, bądź towarów, z których takie elementy można łatwo zdemontować.


Podsumowanie

W sytuacji podejrzenia naruszenia przepisów sankcyjnych należyta staranność będzie główną przesłanką braną pod uwagę przez organy celne. Jest to o tyle ważne, że naruszenie unijnych przepisów sankcyjnych oznacza dotkliwe kary: pociągnięcie do odpowiedzialności karnej (od trzech lat) oraz nałożenie kar pieniężnych (do 20 mln PLN). Naruszenia te mogą zostać uznane za działanie bezpośrednio lub pośrednio wspierające agresję Rosji na Ukrainę, co może skutkować wpisem na polską listę sankcyjną oraz stratami reputacyjnymi.

Artykuł pochodzi z publikacji "Global Trade - Akcyza, cło 2024. Przewodniki podatkowe EY". 

Kontakt

Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.


Informacje

Related articles

System kaucyjny i jego wpływ na rozliczenia VAT

Jednym ze sposobów na spełnienie obowiązku dotyczącego poziomów recyklingu ustalonych przez UE jest system kaucyjny. Od kiedy zostanie wprowadzony i co będzie obejmował? Odpowiedzi w artykule.

Ryzyko związane z sankcjami gospodarczymi - badanie EY

W drugiej połowie 2023 roku, po 18 miesiącach obowiązywania sankcji, zapytaliśmy firmy działające na polskim rynku jak wpłynęły na nich nowe przepisy, czy dostosowały swoje wewnętrzne procesy do ich przestrzegania, czy robią to samodzielnie czy z pomocą zewnętrznych ekspertów, na jakie problemy napotykają w przestrzeganiu sankcji. Zapraszam do lektury opracowania wyników badania!