Akcje promocyjne na gruncie VAT

Nowe zwolnienie z VAT dla małych firm w całej UE


Wiele firm jest obecnie w trakcie ustalania budżetów marketingowych na nadchodzący rok. To dobry moment, by zaplanować jego realizację z uwzględnieniem właściwych zasad opodatkowania na gruncie VAT. Poszukiwanie oszczędności i zabezpieczenie ryzyk w tym obszarze może się okazać istotne szczególnie teraz, kiedy przedsiębiorcy muszą sobie radzić ze skutkami spowolnienia gospodarczego. 

Zróżnicowane mechanizmy promocyjne

Firmy aktywnie szukają sposobów na zwiększenie przychodów poprzez różnego rodzaju inicjatywy wspierające działalność sprzedażową, takie jak:

  • konkursy z nagrodami;
  • programy lojalnościowe dla klientów;
  • wydanie lub sprzedaż klientom gadżetów, kuponów rabatowych lub bonów (voucherów);
  • świadczenia realizowane we współpracy ze sklepami i sieciami handlowymi.

Mechanizmy promocyjne potrafią być niezwykle zróżnicowane, a każda z takich przykładowych inicjatyw niesie ze sobą inne konsekwencje na gruncie VAT. Problematyczna może być np. realizacja akcji promocyjnych z udziałem podmiotów trzecich (krajowych lub zagranicznych), niejednoznaczna lokalna praktyka podatkowa czy trudności w określeniu istoty i charakteru danego świadczenia w zw. z nieustannym rozwojem i tworzeniem nowych form aktywności marketingowych.

Wszystko to komplikuje ustalenie konsekwencji podatkowych tego rodzaju działań, a perspektywa podatkowa bywa ostatnim elementem, który jest brany pod uwagę. I zupełnie niesłusznie – bo przykładowo to, czy wydawane nagrody będą „poza VAT” czy będą opodatkowane może oznaczać różnicę w budżecie marketingowym odpowiadającą kwocie VAT, czyli standardowo 23%.

Poniżej omawiamy pokrótce wybrane działania marketingowe i związane z nimi wątpliwości podatników:



Konkursy i programy lojalnościowe z nagrodami

Różnego rodzaju konkursy i programy lojalnościowe są popularną formą promocji, umożliwiającą uczestnikom m.in. wygranie nagród za wykonanie określonych zadań, zbieranie punktów czy udział w losowaniu. O ile sama istota konkursów czy programów lojalnościowych nie powinna rodzić wątpliwości, trudniejsze może być ustalenie obowiązków podatkowych dla organizatora, fundatora i uczestników takiego konkursu lub programu.

  • Niestety, nawet jeśli nagrody są nabywane i wydawane w ramach usługi marketingowej świadczonej przez agencję marketingową, na gruncie VAT mogą być traktowane jako odrębne świadczenie. To zaś oznacza inne zasady opodatkowania i wpływa na możliwość odliczenia VAT (lub jej brak).

Nieodpłatne wydania towarów lub usług

Nie tylko wydanie nagród może budzić wątpliwości na gruncie VAT. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku różnego rodzaju gadżetów (z logo firmy lub bez), próbek produktów do testów, czy promocyjnego nieodpłatnego świadczenia usług.

Z podatkowego punktu widzenia nieodpłatne towary i usługi mogą być traktowane na równi z odpłatnymi i podlegać opodatkowaniu – przepisy w tym zakresie nie zawsze dają jasną odpowiedź, czy taka klasyfikacja jest poprawna. To zaś wpływa na obowiązki i sprawozdawcze i dokumentacyjne.

W takich przypadkach kluczowe jest określenie m.in.:

  • Jaka jest wartość wydawanych towarów? Prezenty o małej wartości (obecnie: jednostkowo do 20 zł netto lub, jeśli podatnik prowadzi odpowiednią ewidencję, dla jednej osoby łącznie w roku podatkowym do 100 zł netto) nie podlegają opodatkowaniu.
  •  Jaki jest cel nieodpłatnego wydania towarów / świadczenia usług? W szczególności, czy dane świadczenie można uznać za związane z działalnością gospodarczą podatnika. Podobnie istotne może być też to na czyją rzecz takie świadczenie jest realizowane.

W praktyce, produkty „gratis” często widnieją na paragonach lub fakturach jako pozycje którym przypisana jest symboliczna wartość, np. 1 gr. Alternatywnie, ich wartość może stanowić kwotę rabatu o który pomniejszana jest cena nabywanych produktów – wówczas np. kombinacja 2 produkty + 1 gratis stanowi faktycznie 3 produkty dla których cena jednostkowa pomniejszona jest o 1/3. W takich przypadkach należy się zastanowić na ile możliwe jest zastosowanie tak niskiej ceny produktu lub czy możliwe jest zastosowanie takiej formy rabatu (zwłaszcza gdyby obniżane miały być ceny produktów innego rodzaju niż ten oferowany „gratis”).

Bony (vouchery) i kupony rabatowe

Specyficzną kategorię świadczeń oferowanych w ramach akcji promocyjnych stanowią kupony rabatowe i bony (vouchery). Ustawa o VAT ściśle określa jakie instrumenty stanowią bony oraz wskazuje dwie kategorie tychże bonów: bony jednego przeznaczenia (znane również jako SPV, single-purpose voucher) i bony różnego przeznaczenia (MPV, multi-purpose voucher). To rozróżnienie jest kluczowe, ponieważ te dwa rodzaje bonów charakteryzują się całkowicie odmiennymi regułami opodatkowania.

  • Bony jednego przeznaczenia wymagają opodatkowania – jako dostawa towarów lub świadczenie usług, których ten bon dotyczy – już w momencie ich emisji i przy każdym kolejnym przekazaniu (transferze), poza finalną realizacją bonu. Z kolei w przypadku MPV sytuacja jest dokładnie odwrotna: opodatkowaniu podlega dopiero zrealizowanie takiego bonu (choć opodatkowaniu mogą podlegać usługi towarzyszące przekazaniu bonu różnego przeznaczenia).

Współpraca ze sklepami i sieciami handlowymi

Inną formą stymulowania wzrostu sprzedaży jest podjęcie współpracy ze sklepami i sieciami handlowymi sprzedającymi produkty przedsiębiorstwa, celem promocji tych produktów. Taka współpraca może obejmować różne formy, takie jak odpowiedniej ekspozycji produktów, zapewnienie ich stałej dostępności, czy ustalenie maksymalnych kwot, po których produkty mogą być odsprzedawane. Współpraca może być też realizowana np. w formie barteru lub innej.

  • Usługi marketingowe i reklamowe, jako świadczenia niematerialne, wymagają przede wszystkim odpowiedniego udokumentowania. Posiadana przez podatnika dokumentacja powinna jasno określać co jest przedmiotem świadczenia i udowadniać, że to świadczenie faktycznie zostało zrealizowane i jest związane z działalnością gospodarczą podatnika. 

Okiem eksperta EY

Jak widać, mechanizmy promocyjne są bardzo zróżnicowane i już sama klasyfikacja podatkowa świadczeń realizowanych w ramach akcji promocyjnych może stanowić wyzwanie. Przepisy ustawy o VAT nie zawsze są w stanie dogonić kreatywność działów marketingowych, a lokalna i unijna praktyka podatkowa jest w tym zakresie często niejednoznaczna. Pamiętać należy także o odmiennych zasadach opodatkowania dostaw towarów, świadczenia usług, jak i rozliczeń B2C oraz B2B.

Wskazane w artykule przykłady budzą więc uzasadnione wątpliwości na gruncie VAT. Usługi marketingowe wymagają nie tylko właściwego udokumentowania, ale może im towarzyszyć szereg dodatkowych świadczeń, które są odmiennie rozliczane do celów podatkowych. Z kolei świadczenia nieodpłatne z podatkowego punktu widzenia mogą być traktowane na równi z odpłatnymi i podlegać opodatkowaniu – niemniej, przepisy w tym zakresie nie zawsze dają jasną odpowiedź, czy taka klasyfikacja jest poprawna. Istnieją odrębne przepisy stanowiące lokalną implementację tzw. dyrektywy voucherowej określające, jak należy rozliczać bony (vouchery). Brak jednak szczegółowych przepisów dotyczących kuponów rabatowych. Dodatkowe trudności pojawiają się również w przypadku akcji realizowanych z udziałem podmiotów trzecich (agencji marketingowych, sieci handlowych, różnego rodzaju pośredników czy podmiotów zagranicznych), lub gdy koszty danej akcji (np. rabatowej) finansuje inny podmiot – takie płatności czy „zwrot kosztów” także mogą podlegać opodatkowaniu.

Nieprawidłowe rozliczanie i dokumentowanie realizowanych akcji promocyjnych niesie ryzyko zaniżenia podatku należnego (do zapłaty) albo zawyżenia podatku naliczonego (do zwrotu). Kluczowe jest więc określenie, czy świadczenia realizowane w ramach akcji promocyjnych podlegają VAT, a jeśli tak – kiedy powstaje obowiązek podatkowy, jak ustalić miejsce opodatkowania oraz jak udokumentować dane świadczenie. Warto w tym zakresie skorzystać z pomocy ekspertów podatkowych, którzy nie tylko zweryfikują realizowane akcje promocyjne oraz przeprowadzą analizę właściwego sposobu rozliczania świadczeń dla potrzeb VAT, ale również udzielą rekomendacji co do ewentualnych dalszych kroków niezbędnych do prawidłowego rozliczenia podatku.


Podsumowanie

Przedsiębiorcy poszukując rozwiązań w celu intensyfikacji sprzedaży, podejmują różne działania marketingowe mające na celu zachęcenie do zakupów i nawiązywania współpracy. Powinni jednak pamiętać, że każde z tych działań może wywołać skutki na gruncie VAT, często nieoczywiste. Nawet najbardziej atrakcyjne strategie promocyjne przeprowadzone bez analizy tych skutków, mogą prowadzić do nieoczekiwanych wydatków, obciążających budżet przeznaczony na działania promocyjne.


Kontakt
Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje

Polecane artykuły

Zwolnienie z VAT 2024 – komu przysługuje? Limity zwolnienia podmiotowego

Zgodnie z art. 113 ustawy o VAT, podatnicy VAT mogą stosować zwolnienie do czasu przekroczenia limitu 200 000 zł sprzedaży. Jakie są zasady zwolnienia podmiotowego z VAT? Jakie są limity zwolnienia z VAT w 2024 r.

Test Przedsiębiorcy - sprawdź bezpieczeństwo współpracy B2B zanim zrobi to Urząd Skarbowy

W przestrzeni publicznej ponownie pojawił się temat testu przedsiębiorcy. Ideą takiego narzędzia byłaby przede wszystkim weryfikacja osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Jeśli „samozatrudniony” świadczyłby usługi w sposób tożsamy do wykonywania pracy przez pracownika urząd miałby stwierdzić, że nie prowadzi on działalności gospodarczej, pomimo faktu zawartej umowy o świadczenie usług. Czy możemy się spodziewać powrotu do idei badania współpracy B2B?

Odkryj potencjał swojej firmy – zbadaj możliwości ulgi B+R!

Ulga B+R stanowi jedno z najbardziej atrakcyjnych narzędzi podatkowych, które mogą znacząco przyczynić się do rozwoju twojej firmy oraz zmniejszenia obciążeń podatkowych. EY Polska stworzył Test ulgi B+R, który jest narzędziem wspierającym przedsiębiorców w pełnym wykorzystaniu dostępnych ulg podatkowych.