Transgraniczna nowelizacja KSH z podpisem Prezydenta – nadchodzą istotne zmiany

Transparentność operacji transgranicznych

Wierzyciele, wspólnicy mniejszościowi, pracownicy oraz inwestorzy w celu zapewnienia transparentności operacji spełnić muszą wymóg przedstawienia jej harmonogramu.

Nowe regulacje przewidują także rozwiązania zapewniające gwarancję pewności prawa. Z tego względu zaskarżeniu uchwały o operacji transgranicznej nie będą podlegały zastrzeżenia dotyczące wyłącznie tego, iż:

• stosunek wymiany udziałów lub akcji nie został ustalony należycie,
• cena odkupu nie została ustalona należycie,
• informacje w odniesieniu do stosunku wymiany udziałów lub akcji, lub ceny odkupu, nie spełniają wymogów prawnych.

Podział przez wyodrębnienie w prawie krajowym

Podział przez wyodrębnienie stanowi jedną z największych zmian jakie niesie za sobą nowelizacja. Będzie on wprowadzony zarówno do operacji transgranicznych (tzw. podział przez wydzielenie), jak i krajowych. W swoim założeniu, ma on polegać na umożliwieniu przeniesienia części majątku spółki dzielonej na istniejącą (jedynie w przypadku krajowych operacji) lub nowo zawiązaną spółkę lub spółki. Przeniesienie to nastąpi za udziały lub akcje spółki/spółek przejmujących lub nowo zawiązanych. Obejmie je spółka dzielona, a nie jak dotychczas (w sytuacji podziału przez wydzielenie), wspólnicy spółki dzielonej.

Zmiany przepisów dotyczące spółki komandytowo-akcyjnej

Obecnie istniejące regulacje dotyczące reorganizacji spółek zostaną rozszerzone. Celem zmian jest umożliwienie spółce komandytowo-akcyjnej uczestniczenia w procesach połączenia, jako spółka przejmująca albo nowo zawiązana, a w procesach podziału – jako spółka dzielona. Popularne spółki komandytowo-akcyjne będą miały prawo uczestniczyć w procesach reorganizacyjnych na szeroką skalę.

Nowy rodzaj uproszczonego połączenia

Dodatkowo, do krajowych regulacji wprowadzony zostanie nowy typ połączenia o charakterze uproszczonym. Połączenie to będzie mogło być przeprowadzone bez przyznania udziałów lub akcji spółki przejmującej, gdy wspólnik lub wspólnicy łączących się spółek posiadają w sposób bezpośredni lub pośredni wszystkie udziały lub akcje łączących się spółek.

W przypadku tym, zastosowania nie będą miały obowiązki m.in. (i) określenia stosunku wymiany oraz zasad przyznania udziałów w planie połączenia, (ii) poddania planu połączenia badaniu przez biegłego rewidenta, (iii) sporządzenia sprawozdania zarządu spółki przejmowanej uzasadniającego połączenie, czy też (iv) podjęcia uchwały o połączeniu przez wspólników spółki przejmowanej.

Stosowanie narzędzi i procesów cyfrowych w prawie spółek handlowych

Nowelizacja wprowadza do polskiego porządku prawnego również przepisy Dyrektywy nr 2019/1151, której celem jest zwiększenie bezpieczeństwa obrotu w ramach jednolitego rynku. Dlatego też projekt zmian KSH zawiera przepisy dot. wymiany informacji o zakazach sprawowania funkcji kierowniczych. Będą one obejmowały dane zgromadzone w tym zakresie w Krajowym Rejestrze Karnym, rejestrze dłużników niewypłacalnych, Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz wykazie udostępnionym przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Zgodnie ze zmianami, sąd rejestrowy otrzymuje z właściwych rejestrów za pośrednictwem systemu integracji rejestrów zapytanie, czy dana osoba jest objęta zakazem pełnienia funkcji lub figuruje w którymkolwiek z rejestrów zawierających informacje istotne dla tego zakazu.

Dodatkowo, sąd rejestrowy otrzyma z właściwych rejestrów za pośrednictwem systemu integracji rejestrów zaświadczenie o zgodności z prawem odpowiednio przekształcenia, podziału lub połączenia transgranicznego, bez konieczności odrębnego ich przedkładania.

Wpływ i wejście w życie nowelizacji

Nowelizacja ma w szczególności zwiększyć mobilność spółek oraz poprawić konkurencyjność polskich podmiotów na międzynarodowym rynku reorganizacyjno-transakcyjnym.

Kluczowa część przepisów ustawy wchodzi w życie z dniem 15 września 2023 r.

W związku z powyższym, jej postanowienia powinny już teraz być brane pod uwagę przy planowaniu operacji reorganizacyjnych, zarówno polskich jak i transgranicznych.

Podsumowanie

Nowelizacja KSH służy m.in. wykonaniu wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-106/16 Polbud Wykonawstwo, w którym podkreślono, że swoboda przedsiębiorczości wynikająca z art. 49 TFUE obejmuje zapewnienie spółkom możliwości przeniesienia siedziby z jednego państwa członkowskiego do drugiego bez przeprowadzenia likwidacji spółki, wymaganej dotychczas wprost przez art. 270 pkt 2 KSH.