Czyny nieuczciwej konkurencji. Co reguluje ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji?

Czym jest nieuczciwa konkurencja? Czyn nieuczciwej konkurencji – przykłady.

Przewidziany w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji katalog czynów nieuczciwej konkurencji ma charakter otwarty. Oznacza to, że nie stanowi on wyczerpującego wyliczenia czynów, które mogą być traktowane jako nieuczciwa konkurencja. Można więc zaliczyć do nich również te czyny, które nie zostały wprost wskazane w ustawie, a które mieszczą się w ogólnej definicji czynu nieuczciwej konkurencji.

Jednym z przykładów czynu nieuczciwej konkurencji jest wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa związane np. z tożsamością przedsiębiorcy. Przykład? Używanie nazwy firmy czy symbolu, których używa już inny przedsiębiorca. Innym przykładem czynu nieuczciwej konkurencji jest wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług czy oznaczenie geograficzne ich pochodzenia. Zafałszowanie polega wtedy na wywołaniu niezgodnego z prawdą wyobrażenia m.in. o pochodzeniu towaru.

Czyn nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy

Jednym z czynów nieuczciwej konkurencji określonych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest nieuczciwa lub zakazana reklama. Działaniami niezgodnymi z prawem w zakresie reklamy są w szczególności:

• reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka;
• reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpływać na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi;
• reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywołanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierność dzieci;
• wypowiedź, która zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie informacji neutralnej;
• reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.

Przy ocenie, czy dana reklama wprowadza w błąd, brane są pod uwagę wszystkie jej elementy. Zwłaszcza te dotyczące jej jakości, ilości, składników oraz sposobu wykonania i przydatności.

Czyn nieuczciwej konkurencji – sankcje

Za działania niezgodne z przepisami ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewidziane są sankcje zarówno cywilne, jak i karne.

Przedsiębiorca, którego interesy zostały zagrożone lub naruszone, może żądać zaniechania niedozwolonych działań, usunięcia ich skutków, złożenia jedno- lub wielokrotnego oświadczenia o odpowiedniej treści i formie, jak również naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych czy wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści. Ponadto, gdy czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony, można żądać zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem polskiej kultury lub ochroną dziedzictwa narodowego.

Oprócz odpowiedzialności cywilnej za czyn nieuczciwej konkurencji grożą także sankcje karne. Na liście czynów podlegających penalizacji są m.in. wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, towarów lub usług, jak również fałszywe i oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego. Czyny te zagrożone są karą grzywny, ograniczenia wolności i pozbawienia wolności do lat 2. Najwyższe sankcje ustawa przewiduje za organizowanie lawinowej sprzedaży dla podmiotu, który takim systemem kieruje. Działanie takie zagrożone jest karą od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.

Co może pomóc w zwalczaniu nieuczciwej konkurencji?

W przypadku gdy doszło do czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes prawny został zagrożony lub naruszony, może wystąpić do sądu z powództwem przeciwko podmiotowi, który dopuścił się takiego czynu. W powództwie można domagać się m.in. żądania zaniechania naruszeń, usunięcia skutków naruszeń czy złożenia oświadczenia o odpowiedniej treści i formie. Ponadto można zażądać naprawienia szkody, przy wykazaniu, że faktycznie do niej doszło, np. w postaci utraconych korzyści. Szczegółowy katalog roszczeń przysługujących przedsiębiorcy, którego interes został zagrożony czy naruszony, określa ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.