plan dzialan eba getty

Plan działań EBA w obszarze zrównoważonych finansów i ryzyka ESG


Poznaj aktualne cele i plan prac Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA) w obszarze zrównoważonych finansów i ryzyka ESG.

Ten artykuł wchodzi w skład 3/2022 - 2023 wydania  Biuletynu Ryzyka


W skrócie:

  • Kwestie ESG wciąż umacniają swoją pozycję w agendzie regulacyjnej UE. Aby zrozumieć przyszłe zmiany warto monitorować działania europejskich organów nadzoru. 
  • Rozwój metodologii pomiaru ryzyka ESG, stress testy klimatyczne, ujawnienia i greenwashing są kluczowymi obszarami prac europejskich organów nadzoru. 
  • Nowa mapa drogowa EBA wskazuje przyszłe wyzwania dotyczące kwantyfikacji i zarządzania ryzykami związanymi ze zrównoważonym rozwojem. 

13grudnia 2022 roku EBA opublikowała plan działań w zakresie zrównoważonych finansów „The EBA Roadmap on sustainable finance” przedstawiający cele w obszarze ESG, umocowania w regulacjach europejskich uprawniające EBA do podjęcia konkretnych działań oraz mapę drogową przyszłych prac w obszarze równoważonych finansów i zarządzania ryzykiem ESG. Na agendzie między innymi rozszerzenie ujawnień ESG Filara 3 na pozostałe cele środowiskowe, klimatyczne testy warunków skrajnych, opracowanie wytycznych dotyczących identyfikacji, pomiaru, zarządzania i monitorowania ryzyk ESG czy sprawozdawczość nadzorcza ESG. 


 

Na czym skupią się prace EBA w zakresie zrównoważonego finansowania w najbliższych latach?
 

W ramach realizacji mandatów powierzonych jej przez Komisję Europejską, w 2019 roku EBA opracowała pierwszy plan działania dotyczący zrównoważonego finansowania, który został  zastąpiony w grudniu 2022 roku mapą drogową EBA w zakresie zrównoważonego finansowania. Zaktualizowany dokument wyjaśnia sekwencyjnie i całościowo podejście EBA na najbliższe 3 lata do włączenia kwestii ESG w ramy systemu bankowego oraz wspierania wysiłków UE w działaniach na rzecz przejścia na bardziej zrównoważoną gospodarkę. Plan działań EBA skupia się na ośmiu kluczowych obszarach. 
 

1. Przejrzystość i ujawnienia – zapewnienie dostępu do informacji i wspieranie dyscypliny rynkowej  
 

Obszar ten koncentruje się na wzmocnieniu dyscypliny rynkowej, w tym przejrzystości i porównywalności informacji ujawnianych przez zobowiązane podmioty na temat ich narażenia bądź wpływu na zmiany klimatyczne. Mandaty EBA są realizowane poprzez wypracowanie m.in. standardów technicznych, wzorów ujawnień, wytycznych i rekomendacji dotyczących ujawniania informacji na temat zrównoważonego finansowania oraz ryzyk i czynników ESG. Obecnie mandaty realizowane przez EBA koncertują się wokół następujących aktów prawnych: 

  • Ujawnienia w ramach Filara 3: W styczniu 2022 roku EBA opublikowała standardy techniczne dotyczące ujawnień ostrożnościowych w ramach Filara 3 CRR. Został on przyjęty w formie rozporządzenia przez Komisję Europejską i opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Pierwsze ujawnienia banków za rok 2022 zgodnie z nowym podejściem już wkrótce. 

    Co dalej? EBA zamierza koncentrować się na dalszym rozwijaniu wymogów w zakresie  ujawnień Filara 3, w szczególności poprzez: 

- rozszerzenie ujawnień ilościowych na inne cele środowiskowe niż łagodzenie zmian klimatu  i adaptacja do zmian klimatu, 

- rozszerzenia wymogu dotyczącego ujawniania informacji na temat ryzyk ESG w ramach Filara 3 na szerszy krąg instytucji kredytowych, czego zapowiedzią są zaproponowane zmiany w ramach CRR3.

Powyższe prace miałby by się toczyć w latach 2024 – 2025. 

  • Rozporządzenie w sprawie ujawniania informacji na temat zrównoważonego finansowania (SFDR): EBA w kooperacji z pozostałymi Europejskimi Urzędami Nadzoru opracowała zestaw regulacyjnych standardów technicznych określających treść, metody i prezentację informacji związanych ze wskaźnikami głównych niekorzystnych skutków dla zrównoważonego rozwoju (PAI), produktami promującymi aspekt środowiskowy i/lub społeczny (Art. 8 SFDR) oraz produktami mającymi na celu inwestycje zrównoważone (Art. 9 SFDR). Instytucje są zobowiązane do ujawniania tych informacji od 1 stycznia 2023 roku. 

    Co dalej? Obecnie prace EBA, ESMA i EIOPA  będą koncentrowały się na dalszym udzielaniu wyjaśnień dotyczących stosowania wymogów w zakresie ujawnień SFDR. Ponadto zadeklarowano coroczną publikację raportu na temat analizy ujawnień wskaźników PAI.  

Raport z 2022 r. zawiera m.in. wstępny przegląd przykładów dobrowolnych ujawnień wskaźników PAI oraz rekomendacje dla organów nadzoru w celu zapewnienia odpowiedniego nadzoru nad praktykami stosowanymi przez uczestników rynku finansowego.  

  • Taksonomia UE: Od 2021 roku EBA wspierała Komisję Europejską w opracowaniu kluczowych wskaźników efektywności w zakresie łagodzenia i przystosowania się do zmian klimatycznych w ramach ujawnień taksonomicznych zgodnie z art. 8 Taksonomii. Wspólne prace zakończyły się wydaniem Rozporządzenia 2021/2178 doprecyzowującego treść i prezentację informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej.  

Co dalej? EBA zamierza nadal wspierać Komisję Europejską w celu zapewnienia wspólnego, jednolitego i spójnego stosowania ujawniania informacji na podstawie art. 8 Taksonomii w zakresie pozostałych KPI. Ponadto, EBA będzie również wspierać Komisję Europejską w zakresie rozszerzania zdefiniowanych KPI na pozostałe cele środowiskowe określone w art. 9 Taksonomii. 

  • Ujawnienia dotyczące sekurytyzacji: EBA wraz z pozostałymi Europejskimi Urzędami Nadzoru finalizuje zestaw regulacyjnych standardów technicznych, które ujednolicą zakres informacji ujawnianych przez podmiot inicjujący sekurytyzację w odniesieniu do niekorzystnych skutków, jakie aktywa finansowane przez sekurytyzowane ekspozycje mogą mieć na klimat i inne czynniki zrównoważonego rozwoju. Planuje się, że prace te zostaną zakończone najpóźniej na początku 2023 roku. 

2. Zarządzanie i nadzór nad ryzykiem – włączenie czynników i ryzyk ESG w ramy zarządzania ryzykiem instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz w ramy nadzoru nad rynkiem 

Dokumentem podsumowującym dotychczasowe prace jest Raport EBA/REP/2021/18 w sprawie zarzadzania i nadzoru nad ryzykami ESG przez instytucje kredytowe i firmy inwestycyjne. Raport przedstawia definicje ryzyk i czynników ESG, sposób ich transmisji na ryzyko finansowe oraz metodologie służące do oceny i pomiaru ryzyka ESG. Raport skupia się na opisaniu dobrych praktyk i rozwiązań z zakresu zarzadzania ryzykiem ESG, które zostały wdrożone przez europejskie instytucje finansowe i firmy inwestycyjne.  

Co dalej?  

  • Komisja Europejska w ramach aktualizacji dyrektywy CRD upoważnia EBA do opracowania wytycznych dotyczących identyfikacji, pomiaru, zarządzania i monitorowania ryzyk ESG. EBA planuje prace nad wytycznymi, których celem będzie zapewnienie zharmonizowanych praktyk w zakresie oceny ryzyka ESG i zarządzania nim, włączając w to testy warunków skrajnych. 
  • Komisja Europejska w swoim wniosku legislacyjnym dotyczącym zmiany pakietu CRR/CRD upoważnia EBA do wydania wytycznych w sprawie jednolitego uwzględniania ryzyk ESG w SREP. EBA planuje uwzględnić bardziej szczegółowe wymogi dotyczące traktowania ryzyka ESG w następnym przeglądzie SREP. 

3. Ostrożnościowe traktowanie ekspozycji – szczególne traktowanie ekspozycji, które są związane lub wpływają na realizację celów ESG w ramach Filara I i wymogów w zakresie funduszy własnych

W maju 2022 roku opublikowany został dokument konsultacyjny (discussion paper), który poddawał pod dyskusję różne możliwości traktowania ostrożnościowego aktywów i działań związanych z celami bądź aspektami środowiskowymi / społecznymi. 

Co dalej?  

Na podstawie przeprowadzonych konsultacji EBA planuje wydać raport końcowy zawierający kontynuację analizy zawartej w dokumencie konsultacyjnym  w oparciu o zebrane wnioski oraz obserwowane praktyki, które rozwinęły się w UE oraz na szczeblach lokalnych.  Planuje się, że prace te zostaną zakończone w 2023 roku, niemniej dokładne umocowania EBA w tym zakresie nie są jeszcze znane ze względu na toczące się prace nad finalizację zmian do CRR. 

4. Testy warunków skrajnych – stopniowe włączanie ryzyk ESG do ram testów warunków skrajnych w celu identyfikacji słabości banków  

EBA posiada mandat upoważniający do opracowania metodologii przeprowadzania regularnych testów warunków skrajnych dotyczących zmian klimatycznych. W 2020 roku na grupie 29 banków przeprowadzono pilotażowe ćwiczenia mające na celu zebranie doświadczeń z zakresu włączania ryzyk klimatycznych do testów warunków skrajnych. W ramach ćwiczenia oceniono słabe punkty systemu finansowego oraz sposób, w jaki wpływają one na cele klimatyczne. Wyniki opublikowane w 2021 roku zostaną użyte do zaprojektowania regularnych klimatycznych testów warunków skrajnych dla całego unijnego sektora bankowego. 

Co dalej? 

  • EBA opracuje metodologię oceny wpływu szokowych zmian klimatycznych na sektor bankowy;  
  • EBA, wraz z innymi organami nadzoru, rozpoczęła przygotowania do przeprowadzenia jednorazowych  wspólnych klimatycznych testów warunków skrajnych w sektorze finansowym UE, które miałyby się odbyć w 2024 roku; 
  • EBA planuje dokonać przeglądu swoich wytycznych w sprawie testów warunków skrajnych instytucji, aby zapewnić instytucjom wskazówki dotyczące sposobu testowania ich odporności na zmianę klimatu, ale także na długoterminowy negatywny wpływ czynników ESG. Prace najprawdopodobniej zostaną przeprowadzone w 2023 r., ale harmonogram publikacji dokumentu konsultacyjnego i końcowych wytyczne będą zależeć od wyniku procesu legislacyjnego zmian do CRR/CRD.
  • EBA i pozostałe ESA opracują wspólne wytyczne dotyczące nadzorczych testów warunków skrajnych ESG, zaczynając od ryzyka klimatycznego. Wytyczne mają zapewnić wspólne standardy oceny i pojawią się najprawdopodobniej w 2025 roku. 
     

5. Standardy i oznakowanie – wspieranie definicji i metodologii dla zrównoważonych produktów bankowych 

Obszar ten obejmuje prace EBA nad określeniem jasnych i przejrzystych standardów emisji zielonych papierów wartościowych, włączając w to rynek zielonej sekurytyzacji. Rezultatem przeprowadzonych dotychczas prac było wydanie w czerwcu 2021 roku aktualizacji do raportu w sprawie monitorowania instrumentów dodatkowych AT1, uwzględniającej uwagi EBA dotyczące zobowiązań o charakterze ESG, a także wydanie w marcu 2022 roku oddzielnego raportu dotyczącego ram zielonej sekurytyzacji. EBA będzie nadal monitorować rozwój rynku obligacji powiązanych ze zrównoważonym rozwojem. W tym obszarze EBA kontynuuje rozmowy z zainteresowanymi stronami i emitentami, aby w razie potrzeby moc przedstawić dodatkowe wytyczne. 

Co dalej? 

W listopadzie 2022 r., Komisja Europejska zwróciła się do EBA o wydanie opinii w sprawie definicji i ewentualnych narzędzi wspierających zielone kredyty. W tym celu EBA rozważy zalety unijnej definicji zielonych kredytów i pożyczek hipotecznych oraz określi potencjalne środki zachęcające do ich przyjmowania lub ułatwiające dostęp do nich kredytobiorcom detalicznym i MŚP. Analiza EBA obejmie przegląd istniejących praktyk rynkowych i potencjalnych przeszkód w rozwoju ekologicznych kredytów w sektorze bankowym. Planuje się, że wyniki prac zostaną opublikowane w grudniu 2023 r. 

6. Greenwashing – określenie kluczowych cech, bodźców i zagrożeń związanych z greenwashingiem oraz ocena jego interakcji z ramami nadzorczymi 

Działania Komisji Europejskiej na rzecz wpierania przejścia na zrównoważoną gospodarkę skupiają się na wzmocnieniu odporności systemu finansowego na ryzyko greenwashingu. W tym obszarze EBA w ramach swoich kompetencji ma za zadanie: 

  • zapewnić wgląd w zrozumienie zjawiska greenwashingu i zidentyfikować określone formy i wymiary, jakie może przybierać w kontekście działalności bankowej; 
  • ocenić ryzyko związane z greenwashingiem w sektorze bankowym UE i określić jego zakres oraz co może stanowić problem (obecnie i w przyszłości) z ostrożnościowego punktu widzenia; 
  • zidentyfikować istniejące praktyki rynkowe, ramy regulacyjne i narzędzia nadzorcze, które można wykorzystać do przeciwdziałania greenwashingowi i wskazania potencjalnych wyzwań oraz niedociągnięć; 
  • ocenić, czy byłyby potrzebne zmiany w regulacjach unijnych oraz przedstawić rekomendacje dla Komisji Europejskiej w zakresie dalszych prac nad tym tematem, jeżeli uzna to za stosowne. 

Co dalej? 

ESA przestawi sprawozdanie z postępu prac do końca maja 2023 r., a sprawozdanie końcowe do końca maja 2024 r. Na tej podstawie ESA ocenią, czy obecne ramy regulacyjne, mandaty, uprawnienia nadzorcze i obowiązki są adekwatne oraz rozważy ewentualne dostosowania przepisów w celu zarządzenia ryzykiem greenwashingu. 
 

7. Sprawozdawczość nadzorcza – włączenie informacji o ryzykach ESG w ramy sprawozdawczości nadzorczej 

Planowane zmiany CRR uwzględniają wymóg dotyczący sprawozdawczości nadzorczej w zakresie ryzyk ESG.  

Co dalej? 

W ramach mandatu wynikającego z art. 430 ust. 7 CRR EBA opracuje jednolite formaty i szablony sprawozdawczości nadzorczej w postaci implementacyjnego standardu technicznego (ITS). Do opracowania szablonów EBA wykorzysta wzory przewidziane do ujawniania w ramach Filara 3 ESG w celu zapewnienia ogólnej spójności, ale także z uwzględnieniem informacji i poziomu szczegółowości, jakiej właściwe organy będą potrzebować do prowadzenia  działań nadzorczych.  Dokładne terminy tych prac będą zależeć od wyników prac legislacyjnych nad zmianami do CRR, ale EBA planuje rozpocząć prace w 2023 r. ITS miałby pojawić się w 2024 roku, a raportowanie nadzorcze  - w 2025 roku. 

Niezależnie, EBA będzie gromadziła i analizowała ujawnienia banków w ramach Filara 3 w celu sprawowania nadzoru ale również w celu opracowania odpowiednich ram monitorowania ryzyk ESG. 

8. Monitorowanie ryzyka ESG i zrównoważonego finansowania – monitorowanie istotnych ryzyk ESG i zmian w zakresie zrównoważonego finansowania

EBA rozpoczęła prace nad wdrożeniem systemu monitorowania ryzyka ESG oraz rozwoju zrównoważonego finansowania w sektorze finansowym. System ma na celu ocenę istotnych zagrożeń ESG w kontekście realizacji celów porozumienia paryskiego oraz agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju. Obecne prace koncentrują się na określeniu potrzeb, a także źródeł i dostępności danych na temat narażenia stabilności systemu finansowego na zagrożenia związane z klimatem. 

Co dalej? 

Harmonogram i zakres powyższych prac będzie uzależniony od dalszych, bardziej szczegółowych wytycznych Komisji Europejskiej, jak również od prac pozostałych europejskich organów nadzoru (ESA). Finalnie metodologia powinna umożliwiać organom nadzoru monitorowanie również innych kategorii ryzyka poza ryzykiem klimatycznym. 

Roadmapa EBA w zakresie zrównoważonego rozwoju





Podsumowanie

Podmioty sektora finansowego już teraz mogą obserwować kierunek zmian regulacyjnych w kontekście zrównoważonych finansów i zarządzania ryzykiem ESG. Stopniowa realizacja celów porozumienia paryskiego i agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju stała się motorem napędzającym zmiany w priorytetach regulacyjnych UE. Aby sprostać dynamice nowych wymogów i rekomendacji nakładanych na podmioty sektora finansowego, warto zrozumieć motywy oraz działania EBA w zakresie realizacji mandatów powierzonych jej przez Komisję Europejską. Bieżące monitorowanie oraz uczestniczenie w procesach kształtowania się nowych wymogów regulacyjnych umożliwi instytucjom przygotowanie się do spełniania nowych obowiązków oraz przyczynia się do wypracowania przewagi konkurencyjnej poprzez wczesne zrozumienie nadchodzących zmian w środowisku biznesowym. 



Kontakt
Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje

Autorzy

Polecane artykuły

Poprawa możliwości przeprowadzenia skutecznej restrukturyzacji okiem EBA

Czego EBA oczekuje od banków w zakresie poprawy resolvability? Jakie działania należy podjąć w celu poprawy możliwości skutecznej restrukturyzacji?

Zakres trzeci emisji gazów cieplarnianych – jak go wyznaczyć?

Kalkulacja emisji gazów cieplarnianych zakresu 3 jest jednym z największych wyzwań stojących przed bankami w nadchodzących miesiącach.