W aktualnie trwającej perspektywie finansowej (lata 2021-2027) podstawowym instrumentem wspierającym taką właśnie działalność jest Ścieżka SMART.
- Jest to wielomodułowy instrument dotacyjny, który poza obszarem B+R może też dofinansowywać inne aktywności rozwojowe i inwestycyjne firm. Skupmy się jednak na projektach badawczych, bo bez takiego komponentu pozyskanie wsparcia będzie, w przypadku dużych firm, niemożliwe.
Możliwości
W module B+R Ścieżki SMART możliwe jest dofinansowanie różnych etapów procesu badawczego-rozwojowego – od wczesnych badań przemysłowych aż po prace rozwojowe, w tym te przewidujące tworzenie demonstratora czy prototypu rozwiązania w pełnej skali i w warunkach rzeczywistych.
Efekty
Efektem prac B+R powinno być opracowanie innowacyjnego w skali Polski rozwiązania (będącego innowacją produktową lub innowacją w procesie biznesowym) możliwego do wdrożenia w działalności gospodarczej. Innowacyjność w skali naszego kraju należy w tym przypadku rozumieć jako brak funkcjonującego na polskim rynku rozwiązania, które charakteryzowałoby się takimi samymi cechami, funkcjonalnościami czy parametrami jak rozwiązanie zaplanowane do opracowania w ramach projektu.
Znaczenie innowacji z perspektywy oceny projektu
Odwracając to rozumowanie, czasem wystarczy wskazać choćby jedną dodatkową funkcjonalność, czy istotnie poprawiony parametr by móc pełnoprawnie mówić, że nasze rozwiązanie jest, na tle polskiego rynku, innowacyjne.
Specyfika innowacji ma też kluczowy wpływ na ocenę projektu. O tym czy zgłoszone przedsięwzięcie otrzyma grant decyduje liczba punktów, które projekt zdobędzie na etapie oceny. W Ścieżce SMART punkty przyznawane są m.in. za potencjał innowacji do transformacji istniejącego rynku lub do wykreowania nowego rynku. Dodatkowo punktowane są także te projekty, które dotyczą innowacji cyfrowych (wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne). Punkty zostaną także przyznane, jeśli głównym przeznaczeniem innowacji będzie np. poprawa jakości życia społeczeństwa lub zwiększanie włączenia społecznego (np. w obszar nowoczesnych technologii). Widać zatem, że to charakter planowanej innowacji, jej przełomowość i uniwersalność mogą ostatecznie zdecydować o przyznaniu wsparcia. I choć przywykliśmy kojarzyć innowacje z przemysłem czy produkcją, to w tym konkretnym przypadku sektor finansowy w żadnym razie nie stoi na przegranej pozycji, a w niektórych aspektach ma wręcz przewagę. Potwierdza to między innymi niedawne doprecyzowanie definicji badań przemysłowych i prac rozwojowych, dzięki któremu nie ma już wątpliwości, że projekty informatyczne mogą mieć charakter badawczy.
W ramach uściślenia definicji wskazano, że charakter B+R mogą mieć czynności prowadzone między innymi w branżach i technologiach cyfrowych, takich jak obliczenia superkomputerowe, technologie kwantowe, technologie blockchain, sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo, duże zbiory danych i technologie związane z chmurą. Tematy te to wszak esencja typowych projektów B+R realizowanych dziś w sektorze finansowym.
Na koniec warto zaznaczyć, że proces ubiegania się o dofinansowanie rządzi się swoimi prawami i nie w każdym momencie w czasie możliwe jest aplikowanie o wsparcie. Koniecznością w tym przypadku jest wpisanie się w tak zwane rundy naborów, w ramach których dedykowane instytucje przyjmują wnioski o dofinansowanie, a następnie poddają je ocenie.
W przypadku Ścieżki SMART taka runda jest obecnie otwarta i trwać będzie do 30 października 2023 roku. Kolejne okno naborowe zostanie, wedle zapowiedzi, uruchomione wiosną 2024 roku. To wystarczająco dużo czasu, by przygotować nawet dużą instytucję bankową do procesu ubiegania się o wsparcie oraz by przygotować kompletny i szczegółowy wniosek o dofinansowanie.