Oświadczenia o niestosowaniu mechanizmu „pay and refund” (WH-OSC) nadal budzą wątpliwości podatników

Działania ustawodawcy zmierzające do uproszczenia regulacji w obszarze oświadczeń WH-OSC z pewnością zasługują na uwagę. Znowelizowane przepisy nadal jednak mogą powodować praktyczne problemy zwlaszcza, gdy podatnicy nie posiadają opinii o stosowaniu preferencji w podatku u źródła.

Płatnik, który chciałby skorzystać z możliwości nie stosowania  mechanizmu „pay and refund”, przy braku opinii o stosowaniu preferencji, może wybrać rozwiązanie polegające na złożeniu we właściwym urzędzie skarbowym oświadczenia, w którym zarząd płatnika deklaruje, że przy zachowaniu należytej staranności, nie widzi przeszkód w zastosowaniu preferencji w podatku u źródła (tj. zwolnienia lub obniżonej stawki podatku). Dotychczas, takie oświadczenie należało złożyć nie później niż do dnia wpłaty podatku za miesiąc, w którym doszło do przekroczenia kwoty 2 mln zł (w praktyce: do 7. dnia kolejnego miesiąca).

Zgodnie z obecną, znowelizowaną treścią przepisów oświadczenie złożone w trakcie roku podatkowego płatnika będzie obowiązywać do końca tego roku podatkowego. W świetle tych przepisów, oświadczenie powinno zostać złożone do końca drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do przekroczenia kwoty 2 mln zł. Mogłoby się zatem wydawać, że płatnicy będą mieli więcej czasu na dopełnienie obowiązków. Jednak pewne wątpliwości pojawiają się w przypadku, gdy płatnik będzie dokonywał dalszych wypłat należności pasywnych (np. odsetek) po przekroczeniu kwoty 2 mln zł. Okazuje się bowiem, że w takim przypadku istnieją wątpliwości, czy płatnik ma podstawę prawną do niepobrania WHT od płatności dokonywanych w okresie od przekroczenia ww. progu do momentu złożenia oświadczenia WH-OSC. Jak bowiem wynika z literalnego brzmienia art. 26 ust. 7f ustawy o CIT, w przypadku, gdy płatnik złożył oświadczenie WH-OSC, a następnie dokonuje dalszych płatności pasywnych na rzecz zagranicznej spółki powiązanej, której dotyczyło to oświadczenie, to może nie stosować mechanizmu pay-and-refund do końca roku podatkowego, w którym złożył oświadczenie. A zatem przesłanką do niepobrania podatku od takich płatności jest przede wszystkim złożenie oświadczenia WH-OSC – należy więc zadbać o odpowiednią sekwencję działań.

Przykładowo, jeśli płatności odsetkowe pomiędzy podmiotami powiązanymi są dokonywane 9. dnia każdego miesiąca i są na tyle materialne, że przekroczą próg 2 mln zł już w kwietniu 2023 r. (lub przekroczą ten próg razem z innymi płatnościami pasywnymi do jednego podmiotu), to zgodnie z nowymi zasadami, termin na złożenie oświadczenia WH-OSC będzie przypadał na 30 czerwca 2023 r. Jeśli płatnik złożyłby oświadczenie w ostatnim dniu ww. terminu, to – w świetle wyżej wskazanych wątpliwości – nie miałby możliwości zastosowania preferencyjnych zasad opodatkowania WHT dla płatności odsetkowych dokonanych w dniu 9 maja i 9 czerwca. Aby ograniczyć to ryzyko, płatnik powinien w takiej sytuacji złożyć oświadczenie WH-OSC przed płatnością majową. W przeciwnym wypadku, może wystąpić zaległość podatkowa i odpowiedzialność karno-skarbowa płatnika.

Pomimo zatem wprowadzonych zmian, ukierunkowanych na rozwiązanie wcześniejszych wątpliwości co do okresu obowiązywania oświadczeń WH-OSC (o wątpliwościach wspominamy w artykule pt. "Wątpliwości w zakresie stosowania nowego reżimu WHT"), znowelizowane regulacje nadal mogą powodować problemy praktyczne – należy zatem planować działania na gruncie WHT z odpowiednim wyprzedzeniem, aby ograniczyć ewentualne ryzyka podatkowe.

Warto przy tym pamiętać, że dla płatników o roku podatkowym zgodnym z rokiem kalendarzowym, z końcem stycznia 2023 r. mija termin na złożenie tzw. następczego oświadczenia WH-OSC. Przedmiotowe oświadczenie dotyczy sytuacji, gdy płatnik złożył w trakcie roku 2022 tzw. oświadczenie pierwotne, a następnie dokonywał dalszych wypłat należności pasywnych po przekroczeniu kwoty 2 mln zł. W oświadczeniu następczym płatnik powinien dokonać podsumowania dokonanych wcześniej płatności i potwierdzić, że w momencie dokonywania dalszych wypłat spełnione były warunki do zastosowania preferencyjnych zasad opodatkowania WHT.