Kontrola podatkowa przedsiębiorców - jak się przygotować? Kluczowe wyzwania

Kontrola podatkowa - badanie EY

Według respondentów ankiety, wiele firm nie dostosowało się w pełni do trwających zmian w zakresie kontroli podatkowych, choć 76% liderów podatkowych twierdzi, że reformy podatkowe na szczeblu krajowym w ciągu ostatnich trzech lat zwiększyły ich narażenie na ryzyko podatkowe, a 53% spodziewa się większego egzekwowania w ciągu najbliższych trzech lat, zwłaszcza gdy państwa zaczynają reagować na presję budżetową wynikającą z reakcji na ostatnie wydarzenia na świecie. Analizując powyższe dane, można spodziewać się, że udział w bieżących kontrolach i sporach podatkowych będzie już stałym elementem prowadzenia działalności gospodarczej również w Polsce. Potwierdzają to trwające postępowania, w których uczestniczą eksperci EY. W dynamicznie zmieniającym się otoczeniu jedynie responsywne wdrażanie strategii zarządzania rozpoczętą już kontrolą/postępowaniem może okazać się niewystarczające.

Ważne!
Uszczelnianie systemów podatkowych, wzmożona aktywność organów skarbowych, zaostrzone ramy odpowiedzialności karnej skarbowej – to wszystko powinno skłonić do proaktywnego zabezpieczenia pozycji podatników, nakierowanego na troskę o wyniki finansowe oraz zabezpieczenie ryzyk reputacyjnych związanych ze sporem z władzami podatkowymi. Zapewnienie stabilnej przyszłości firmy nie nastąpi z dnia na dzień. Warto o fundamenty zadbać już teraz.

Kontrola podatkowa - zarządzanie kontrolą i proaktywne działanie

Dotychczasowa praktyka (nie licząc postępowań nadpłatowych) wskazuje, że przedsiębiorcy nie zarządzają odpowiednio ryzkiem potencjalnej kontroli. O konieczności przygotowania się do czynności kontrolnych lub sprawdzających najczęściej firmy myślą dopiero na etapie wszczętego już postępowania kontrolnego czy kontroli celno-skarbowej. Czasem ma to miejsce tuż po doręczeniu upoważnienia do wszczęcia kontroli, czasem w toku istniejącej kontroli. Nie jest to zdecydowanie najlepsze rozwiązanie.

Zarządzenie sporem w takim modelu zawsze jest ograniczone przynajmniej przez jeden czynnik – czas, który może odgrywać kluczową rolę w postępowaniu. Dynamika zmian przepisów podatkowych i cyfryzacja organów skarbowych są czynnikami sprzyjającymi organom skarbowym, które pozwalają na szybką ocenę ryzyk i wytypowaniu nowych podmiotów do kontroli. Warto zwrócić uwagę, że globalny wzrost liczby kontroli przeprowadzanych przez organy skarbowe wymaga zarządzenia nie tylko kwestią odpowiedzialności karnej skarbowej, ale również ryzykami podatkowymi oraz strategią postępowania w toczącej się kontroli, jeśli już dojdzie do jej zainicjowania.

Kontrola podatkowa przedsiębiorców – responsywność a proaktywne działanie

Najlepszym zabezpieczeniem przedsiębiorców jest dostrzeżenie ryzyka podatkowego, zanim ono faktycznie się ziści. Bezpieczeństwo to także świadomość i gotowość na potencjalne kontrole. Nowe spory podatkowe mogą zaczynać się od świadomego wyboru podejścia do kontroli – od pełnej transparentności do minimalnej koniecznej responsywności. Świadomość, która opcja zapewni większy komfort i stabilizację, powinna być wypracowana proaktywnie, jeszcze przed doręczeniem upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.

Pierwszym krokiem w drodze do odpowiedniego zabezpieczenia podatników powinna być ramowa dyskusja dotycząca trzech kluczowych obszarów:

• oceny ryzyka podatkowego i odpowiedzialności karnej skarbowej
• zarządzenia zidentyfikowanymi ryzykami
• przygotowanie do kontroli.

W ramach każdej z tych faz zapobieganie sporom podatkowym będzie odbywało się na innym poziomie. Poczynając od identyfikacji ryzyka, przez zapobieganie sporom, aż do strategicznego działania podczas kontroli.

Istotną odpowiedzią na wszystkie powyższe zakresy jest Program Współdziałania – do którego przystąpienie warto rozważyć w ramach prac nad zabezpieczeniem pozycji podatkowej przedsiębiorstwa.

Kontrola podatkowa - nad postępowaniem kontrolnym warto mieć kontrolę

Świadomość możliwości wystąpienia sporu, transparentność wewnętrznych procedur, proaktywność i spójne działanie mogą stanowić czynniki przyczyniające się do łagodniejszego przebiegu kontroli i budowania wizerunku odpowiedzialnego podatnika. A co najważniejsze – do niesparaliżowania działalności podatnika oraz zapewnienia poczucia kontroli nad toczącym się sporem. Kontrola podatkowa lub celno- skarbowa może być prowadzona w sposób przemyślany. Należy tylko odpowiednio określić role, wytyczyć procesy i dostosować dostępną technologię.