Zgodnie z ogólną zasadą, w przypadku spełnienia powyższych warunków płatnik zobowiązany jest do pobrania podatku WHT zgodnie ze stawką ustawową (tj. odpowiednio 19 lub 20%). Dopiero w drugim kroku istnieje możliwość ubiegania się o zwrot pobranego podatku WHT w oparciu o preferencje WHT (np. zwolnienie wynikające z zastosowania odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania).
Polska ustawa przewiduje dwa wyjątki od powyższej zasady. Płatnik może zastosować preferencje WHT również do opisanych we wcześniejszym akapicie płatności, jeśli:
- posiada tzw. opinię WHT o stosowaniu preferencji wydaną przez organ podatkowy;
- złoży do organów podatkowych oświadczenie zarządu potwierdzające spełnienie wszystkich warunków do zastosowania preferencji WHT.
Oświadczenie zarządu – dotychczasowa praktyka organów podatkowych
Zgodnie z ustawą o CIT w dotychczasowym brzmieniu, oświadczenie zarządu powinno było zostać złożone do siódmego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekroczono próg 2 mln PLN (tj. w ustawowym terminie zapłaty WHT za dany miesiąc). Następnie oświadczenie to mogło być stosowane do kolejnych płatności na rzecz tego samego podatnika przez okres maksymalnie 4 miesięcy.
W powyższym zakresie wykształciła się niekorzystna praktyka, zgodnie z którą polskie organy podatkowe nie były skłonne do akceptowania kilku oświadczeń zarządu dotyczących, w jednym roku podatkowym, tego samego odbiorcy płatności. Władze skarbowe opierając się na dotychczasowym – nieprecyzyjnym – brzmieniu przepisów podatkowych, wskazywały, że płatnik uprawniony jest do złożenia tylko jednego oświadczenia zarządu dotyczącego danego odbiorcy płatności. W praktyce oznaczało to, że polskie podmioty, które zdecydowały się na skorzystanie z preferencji WHT na podstawie oświadczeń zarządu, mogły to zrobić tylko jednorazowo (maksymalnie przez cztery miesiące w roku w stosunku do jednego odbiorcy), a w przypadku kolejnych płatności wykonywanych w danym roku preferencja w oparciu o oświadczenie już nie przysługiwała.
Pozytywne dla podatników doprecyzowanie przepisów
Powyższy problem został dostrzeżony przez polskiego ustawodawcę. Zgodnie z ustawą nowelizującą ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 7 października 2022 r.:
- oświadczenie zarządu będzie mogło być złożone do końca drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekroczono limit 2 mln PLN;
- okres ważności oświadczenia został wydłużony i obecnie uprawnia do stosowania preferencyjnych zasad opodatkowania WHT do końca roku podatkowego, w którym zostało złożone.
Zmiany mają zastosowanie do transakcji realizowanych po 31 grudnia 2021 r.
Wnioski i spostrzeżenia
Ze względu na wprowadzoną nowelizację przepisów dot. mechanizmu pay and refund, międzynarodowe grupy planujące swoje podejście do polskich wymogów WHT, powinny mieć na uwadze zmiany zakresu czasowego obowiązywania oświadczenia WHT, które pozwala na bardziej elastyczne stosowanie preferencyjnych zasad opodatkowania podatkiem u źródła.
Niezależnie od omówionej powyżej kwestii oświadczenia zarządu, płatnik WHT cały czas pozostaje zobowiązany do zachowania należytej staranności w zakresie stosowania preferencji WHT. Jak wynika z naszej praktyki, w ostatnim czasie, organy podatkowe w trakcie przeprowadzanych kontroli, szczególnie często weryfikują wykazywanie przez płatnika takiej staranności, w tym w szczególności w zakresie weryfikacji statusu beneficjenta rzeczywistego odbiorcy płatności.
Podsumowanie
Niezależnie od omówionej powyżej kwestii oświadczenia zarządu, płatnik WHT cały czas pozostaje zobowiązany do zachowania należytej staranności w zakresie stosowania preferencji WHT. Jak wynika z naszej praktyki, w ostatnim czasie, organy podatkowe w trakcie przeprowadzanych kontroli, szczególnie często weryfikują wykazywanie przez płatnika takiej staranności, w tym w szczególności w zakresie weryfikacji statusu beneficjenta rzeczywistego odbiorcy płatności.
