Informacja prasowa
06 lis 2024 

Badanie EY: CFO z optymizmem pochodzą do AI. Obawiają się rosnących kosztów, walki o talenty i BEPS 2.0

Kontakt dla mediów

Wyniki szóstej edycji badania EY – Tax and Finance Operations – wskazują że liderzy obszarów podatkowych w firmach z entuzjazmem podchodzą do zmian technologicznych. W przeciągu roku odsetek ankietowanych uważających, że narzędzia bazujące na generatywnej sztucznej inteligencji sprawią że ich praca stanie się bardziej efektywna urósł aż o 72 punkty procentowe (z 15 do 87%). Ten optymizm jest jednak niwelowany przy czynniki takie jak presja kosztowa, która po raz pierwszy w historii badania zajęła czołowe miejsce na liście obaw. Aż 55% badanych CFO wskazuje ten czynnik jako główną przeszkodę w osiągnięciu sukcesu. Jeszcze wyższy odsetek (82%) ankietowanych spodziewa się konieczności dokonania umiarkowanych i znaczących zmian w procesie raportowania w związku z wprowadzeniem BEPS 2.0.

Wyniki najnowszej edycji badania EY – Tax and Finance Operations – jasno wskazują, że od rozwoju technologicznego nie ma ucieczki, również w branży podatkowej. Jednakże CFO oraz dyrektorzy podatkowi do tego procesu podchodzą z dużym optymizmem. Aż 87% ankietowanych wskazuje, że narzędzia bazujące na generatywnej sztucznej inteligencji przyczynią się do poprawy efektywności ich pracy. O dynamice zmian najlepiej świadczy fakt, że rok temu ten odsetek wynosił jedynie 15% – różnica wynosi więc aż 72 punkty procentowe.

Niemniej sam techniczny proces implementacji GenAI w większości przypadków pozostaje wciąż na bardzo wstępnym etapie. W ponad połowie firm (52%) ma on charakter testowy, pozbawiony jasnych deklaracji co do konkretnych terminów we wprowadzaniu nowych rozwiązań. Jedynie w 7% organizacji sztuczna inteligencji jest zintegrowana z większością procesów, a w 2% to zjawisko ma charakter powszechny. Nie ma jednak wątpliwości, że kolejne lata przyniosą znaczącą zmianę w cyfrowej transformacji obszarów podatkowych w firmach. Co jednak szczególnie warte podkreślenia, nie będzie miała ona wpływu na ludzi. Ponad połowa (55%) badanych jest przekonanych, że rozwój GenAI nie spowoduje redukcji etatów w ramach zespołów podatkowych. Zamiast tego spodziewane są przesunięcia w zakresie obowiązków – zmniejszenie czasu poświęconego na rutynowe działania na rzecz aktywności o charakterze strategicznym.

- Nie ma wątpliwości, że proces cyfryzacji systemów podatkowych ma charakter międzynarodowy. Polska znajduje się na czele tego peletonu, a zbierane dane są poddawane coraz bardziej zaawansowanej analityce. Stąd wiele firm z dużym entuzjazmem patrzy w kierunku sztucznej inteligencji. Na pewno pozwoli ona firmom zwiększyć efektywność wielu procesów. Wiele organizacji wciąż jednak dopiero analizuje wprowadzanie konkretnych narzędzi. Wiedza, jak przeprowadzić całą procedurę implementacji, a następnie efektywnie wykorzystywać GenAI umożliwi budowanie przewagi konkurencyjnej również w branży podatkowej. W szczególności w momencie, gdy CFO znajdują się pod  coraz większą – i co jeszcze ważniejsze - równoczesną presją nie tylko technologiczną, lecz także budżetową, legislacyjną i pracowniczą - mówi Radosław Krupa, Partner EY Polska, Dział Doradztwa Podatkowego.



Rosną obawy o presję kosztową i pracowniczą, maleją o technologiczną

Zjawisko redukcji kosztów połączone z wysoką inflacją sprawiło, że po raz pierwszy w sześcioletniej historii badania EY – Tax and Finance Operations – to kwestie związane z brakami budżetowymi zajęły pierwsze miejsce wśród obaw CFO i dyrektorów podatkowych. Pomiędzy 2020 a 2024 rokiem ten czynnik wzrósł aż o 42 punkty procentowe (z 11% do 53%). Nie może więc dziwić, że dla 49% ankietowanych liderów efektywne zarządzanie budżetem stanowi najwyższy priorytet, a 86% będzie poszukiwać rozwiązań redukujących koszty.

Aspekty finansowe oraz zmiany technologiczne nie będą się jednak odbywały kosztem ludzi. Presja związana z zatrudnieniem i utrzymaniem w strukturach eksperta podatkowego stanowi kluczowe wyzwanie dla 34% CFO. W porównaniu z 2020 rokiem oznacza to wzrost o 11 pkt. procentowych. Taka sytuacja nie może dziwić, gdyż aż 70% ankietowanych dostrzega wpływ mniejszego zainteresowania zawodem młodych osób połączonego z odchodzeniem na emeryturę doświadczonych ekspertów.

Na przeciwległym brzegu znajdują się obawy CFO w zakresie posiadania odpowiedniego planu wprowadzania nowoczesnych technologii. Obecnie jedynie 13% ankietowanych wskazuje ten element jako główną barierę do osiągnięcia sukcesu. W porównaniu do 2020 roku ten odsetek spadł aż o 52 punkty procentowe – z poziomu 65%.

Wykres 1. Główne obawy CFO i dyrektorów podatkowych

wykres ochrona zdrowia

BEPS 2.0 budzi obawy, ale biznes spogląda w kierunku co-sourcingu

Wyniki badania EY potwierdzają, że firmy w coraz większym stopniu będą mierzyć się z analizowaniem coraz większej ilości danych związanych z obszarem podatkowym. Obejmuje to konieczność przygotowania cyfrowych dokumentów takich jak np. Jednolity Plik Kontrolny CIT czy nadchodzący Krajowy System e-Faktur. Podobne rozwiązania już są lub niedługo będą stosowane w niemal 100 krajach na całym świecie.

W najbliższym czasie szczególna uwaga CFO i dyrektorów podatkowych będzie zaś skupiona na globalnym minimalnym opodatkowaniu. Dla 42% ankietowanych BEPS 2.0 oznacza konieczność wprowadzenia zmian w zakresie przygotowania danych. Dodatkowo 82% przewiduje, że niezbędne będzie wdrożenie przynajmniej umiarkowanych modyfikacji w samym procesie raportowania.

Pomimo tak znaczących zmian, zespoły podatkowe są wciąż zobligowane do realizacji pozostałych zadań z zakresu sprawozdawczości podatkowej. Na rutynowe aktywności aktualnie zespoły mają poświęcać 45% czasu pracy. Dla wysoko specjalistycznych obszarów współczynnik wynosi około 20%. Ambicją CFO jest odwrócenie tych proporcji. Ze względu na szerokie spektrum wyzwań ponad połowa (54%) ankietowanych planuje podanie ponownej analizie ich modeli operacyjnych. Obszar co-sourcingu wskazywany jest jako jedna z kluczowych zmian jakie mogą wprowadzić. Już teraz np. w przypadku BEPS około 27% czasu niezbędnego na wypełnienie obowiązków jest realizowana przez zewnętrznych partnerów takich jak firmy doradcze. Najwyższy odsetek (37%) ma miejsce w obszarze podatków pośrednich, a najniższy (24%) – podatków bezpośrednich.

Wykres 2. Odsetek czasu poświęcany na obowiązki z zakresu sprawozdawczości podatkowej

grafika ochrona zdrowia

Równoczesna skala wyzwań – od konieczności adaptacji do zmian technologicznych, przez utrzymanie jakościowego zespołu, aż do dostosowania się do dynamicznych zmian regulacyjnych – sprawia, że liderzy obszarów podatkowych w firmach ze szczególną uwagą patrzą na co-sourcing. Obecnie jest to szczególnie dostrzegalne w takich obszarach jak operacje księgowe czy finansowa analiza i planowanie. Należy się jednak spodziewać, że ten zakres będzie się wyłącznie rozszerzał. Co-sourcing może znacząco wpłynąć na redukcję kosztów, gdyż stworzenie, wdrożenie oraz utrzymanie odpowiednich narzędzi technologicznych pozostaje po stronie biznesowego partnera. Niemniej możliwość uzyskania przez CFO oszczędności w żaden sposób nie jest równoznaczna z akceptacją utraty pełnej kontroli. Dlatego tak ważne jest zaufanie. Nie tylko w zakresie merytorycznym, lecz także technologicznym. Firmy muszą mieć pewność, że ich dane są nie tylko właściwie przetwarzane, ale również całkowicie bezpieczne –  podsumowuje Zbigniew Deptuła, Lider Zespołu Sprawozdawczości Podatkowej, EY Polska.

O badaniu

Tegoroczna edycja badania EY – Tax and Finance Operations – została przeprowadzona w okresie czerwiec-lipiec 2024 na grupie 1600 liderów obszarów podatkowych i finansowych. Reprezentowali oni 32 regiony oraz 18 sektorów gospodarki.

O firmie EY

Celem działalności EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata - poprzez wspieranie klientów, pracowników i społeczeństwa w tworzeniu trwałych wartości - oraz budowanie zaufania na rynkach kapitałowych.

Wspomagane przez dane i technologię, zróżnicowane zespoły EY działające w ponad 150 krajach, zapewniają zaufanie dzięki usługom audytorskim oraz wspierają klientów w rozwoju, transformacji biznesowej i działalności operacyjnej.

Zespoły audytorskieconsultingoweprawnestrategicznepodatkowe i transakcyjne zadają nieoczywiste pytania, by móc znaleźć nowe odpowiedzi na złożone wyzwania, przed którymi stoi dziś świat.

 EY w Polsce to ponad 5000 specjalistów pracujących w 8 miastach: w Warszawie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Rzeszowie oraz w Centrum Usług Wspólnych EY.

Działając na polskim rynku co roku EY doradza tysiącom firm, zarówno małym i średnim przedsiębiorstwom, jak i największym firmom. Tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie. Działająca od ponad 20 lat Fundacja EY wspiera rozwój i edukację dzieci oraz młodzieży z rodzin zastępczych, zwiększając ich szanse na dobrą przyszłość, a także pomaga opiekunom zastępczym w ich codziennej pracy. Każdego roku Fundacja EY realizuje około 20 projektów pomocowych, wspierając w ten sposób ponad 1300 rodzin zastępczych.

EY Polska od 2003 roku prowadzi polską edycję międzynarodowego konkursu EY Przedsiębiorca Roku, której zwycięzcy reprezentują Polskę w międzynarodowym finale World Entrepreneur of the Year organizowanym co roku w Monte Carlo. To jedyna tej rangi, międzynarodowa inicjatywa promująca najlepszych przedsiębiorców.

EY Polska jest sygnatariuszem Karty Różnorodności i pracodawcą równych szans. Realizuje wewnętrzny program „Poziom wyżej bez barier”, aktywnie wspierający osoby z niepełnosprawnościami na rynku pracy. EY był w Polsce wielokrotnie wyróżniany tytułem „Pracodawca Roku®” w rankingu prowadzonym przez międzynarodową organizację studencką AIESEC. EY jest również laureatem w rankingach Great Place to Work oraz Idealny Pracodawca według Universum.

Powiązane informacje prasowe