PPK – co to jest?
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to sposób oszczędzania, w którym pracodawca i osoba zatrudniona – przy wsparciu ze strony skarbu państwa – odkłada środki na emeryturę. Co niezwykle istotne, środki zgromadzone w ramach PPK podlegają dziedziczeniu. W przeciwieństwie do obowiązkowych składek ZUS jest to system dobrowolny, a więc osoba zatrudniona sama decyduje o tym, czy chce korzystać z PPK czy woli złożyć rezygnację. Przy czym obowiązek zorganizowania Pracowniczych Planów Kapitałowych spoczywa obecnie właściwie na każdym przedsiębiorcy zatrudniającym pracowników.
Ustawa o PPK. Jak działa PPK?
Pracownicze Plany Kapitałowe – zgodnie z ustawą o PPK – są dostępne m.in. dla każdego pracownika. Osoby w przedziale wiekowym 18-55 lat są automatycznie zapisywane do PPK. Wycofać się z programu mogą wyłącznie po złożeniu odpowiedniego oświadczenia o rezygnacji z oszczędzania w Pracowniczych Planach Kapitałowych. Warto pamiętać, że automatyczne zapisywania dotyczy cyklu czteroletniego. To oznacza, że po 4 latach od złożenia rezygnacji, osoby zatrudnione we wspomnianym przedziale wiekowym są ponownie zapisywani do Pracowniczych Planów Kapitałowych. Automatyczny zapis nie obejmuje zatrudnionych w wieku od 55 do 70 lat, którzy mogą uczestniczyć w programie wyłącznie na podstawie złożonego wniosku.
Należy pamiętać, że Pracownicze Plany Kapitałowe stanowią stosunkowo elastyczny sposób gromadzenia kapitału na przyszłą emeryturę. W każdym momencie można przerwać wpłacanie składek na PPK, a następnie powrócić do odprowadzania środków na Pracownicze Plany Kapitałowe np. po kilku tygodniach, miesiącach czy latach. Oczywiście tego rodzaju przerwy wpływają na wysokość zgromadzonego kapitału.
PPK – od kiedy zostały wprowadzone Pracownicze Plany Kapitałowe?
Pracownicze Plany Kapitałowe zostały utworzone na mocy ustawy, która weszła w życie 1 stycznia 2019 roku. Proces ich wprowadzania w życie został rozłożony w czasie i początkowo obejmował jedynie największe przedsiębiorstwa. Obecnie jednak każdy, kto zatrudnia choć jednego pracownika, ma obowiązek zorganizować możliwość oszczędzania na Pracownicze Plany Kapitałowe.
I etap wdrożenia PPK rozpoczął się 1 lipca 2019 roku i dotyczył największych przedsiębiorstw, zatrudniających przynajmniej 250 osób zatrudnionych. Z początkiem 2021 roku wszedł w życie ostatni, IV etap wdrożenia PPK obejmujący przedsiębiorstwa, które zatrudniają poniżej 20 osób zatrudnionych oraz podmioty z sektora związanego z finansami publicznymi. Tak więc osoby zatrudnione, które gromadzą środki w ramach programu zdążyły już odłożyć pewne sumy na swoich indywidualnych kontach. Jak je sprawdzić? O tym za chwilę. Najpierw sprawdźmy, co zawarte zostało w ustawie o Pracowniczych Planach Kapitałowych.
Składka PPK – ile procent wynagrodzenia? Kalkulator PPK.
Na Pracownicze Plany Kapitałowe składają się zarówno pracodawca, jak i osoba zatrudniona. Składka PPK osoby zatrudnionej wynosi zasadniczo 2% wartości wynagrodzenia, ale jeżeli otrzymuje ona niskie dochody, składka ta może wynieść 0,5% wynagrodzenia. Natomiast – zgodnie z ustawą o PPK – pracodawca ma obowiązek wpłacać dodatkowo 1,5% wynagrodzenia osoby zatrudnionej. Pracodawca i osoba zatrudniona mają prawo wpłacać większe kwoty na Pracownicze Plany Kapitałowe, jednak nie mogą one przekroczyć łącznie 8% wynagrodzenia (tj. oprócz podstawowej wpłaty - dodatkowa wpłata osoby zatrudnionej może wynosić do 2% wynagrodzenia, a pracodawcy 2,5% wynagrodzenia).
Ponadto osoba zatrudniona odkładająca środki w ramach PPK otrzymuje od państwa wpłatę powitalną w wysokości 250 zł oraz ewentualne dopłaty roczne. Te ostatnie uzależnione od wysokości środków zgromadzonych na koncie w danym roku kalendarzowym (punktem odniesienia jest minimalne wynagrodzenie obowiązujące w tym roku).
Jak sprawdzić stan konta PPK? Jak się zalogować?
Pracownicze Plany Kapitałowe pozwalają na bieżącą kontrolę i weryfikację stanu zgromadzonych oszczędności. Wystarczy zalogować się na indywidualne konto w serwisie MojePPK, aby sprawdzić informację dotyczącą wpłat i bieżący stan konta. W celu zalogowania się do konta MojePPK, konieczne jest posiadanie profilu zaufanego bądź założenie konta w tym serwisie. Skorzystanie drugiej z tych opcji nie odbiega od zasad tworzenia kont w innych serwisach internetowych. Ponadto, stan konta można sprawdzić w swojej instytucji finansowej prowadzącej rachunek w ramach PPK – najczęściej udostępniona jest dedykowana platforma online lub aplikacja mobilna.
Jak wypłacić pieniądze z PPK?
Pracownicze Plany Kapitałowe pozwalają na zwrot lub wypłatę środków w trudnych sytuacjach życiowych zgromadzonych przez osobę zatrudnioną. W przypadku zwrotu stworzony został bardzo elastyczny mechanizm, ale jeżeli zwrot z PPK następuje przed ukończeniem przez osobę zatrudnioną 60. roku życia, przy czym osoba ta chce jednocześnie zaprzestać uczestnictwa w ramach PPK to powinna ona złożyć wniosek u pracodawcy o rezygnacji z PPK. Dodatkowo ma obowiązek złożyć też wniosek we właściwej instytucji finansowej o zwrot środków zgromadzonych w czasie oszczędzania na Pracownicze Plany Kapitałowe.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że w przypadku zwrotu przed ukończeniem 60. roku życia, zgromadzone do tej pory środki finansowe zostaną wypłacone pomniejszone o wpłaty z budżetu państwa, podatek dochodowy od zysków kapitałowych oraz części wpłat dokonanych przez pracodawcę.
Rezygnacja z PPK… co z pieniędzmi zgromadzonymi na koncie?
W przypadku, gdy osoba zatrudniona nie będzie chciała już dłużej oszczędzać w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych i złoży deklarację o rezygnacji z dalszych wpłat, nie oznacza to, iż automatycznie otrzyma środki zgromadzone na koncie PPK. Te środki mogą nadal być przechowywane na indywidualnym koncie osoby zatrudnionej. Wypłata z PPK wymaga dopełnienia dalszych formalności, o których pisaliśmy powyżej.
Deklaracja o rezygnacji z PPK. Jak wypłacić pieniądze z PPK po rezygnacji?
Pracownicze Plany Kapitałowe wypłacają środki oszczędzającemu tylko na podstawie złożonej przez niego dyspozycji. W związku z tym, dopóki osoba zatrudniona nie zażąda zwrotu czy wypłaty z PPK, nie otrzyma przelewu swoich środków. Dyspozycję w tym zakresie należy złożyć w swojej instytucji finansowej PPK.
Natomiast sama deklaracja o rezygnacji z PPK powinna zostać złożona – w formie pisemnej – na ręce pracodawcy. Osoba zatrudniona może tego dokonać w dowolnym momencie, także jeszcze zanim Pracownicze Plany Kapitałowe go obejmą.