znaki towarowe

Znaki towarowe na celowniku GAAR


Opublikowana została kolejna opinia Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania (uchwała nr 25/2023 z 27 grudnia 2023 r.), wpisująca się w ugruntowane już stanowisko Rady dotyczące możliwości zastosowania klauzuli GAAR do czynności mających za przedmiot dobra niematerialne (zob. m.in. uchwałę nr 6/2022 Rady z 7 lipca 2022 r., uchwałę nr 1/2023 z 17 kwietnia 2023 r. oraz uchwałę nr 24/2023 z 13 grudnia 2023 r.).

Klauzula GAAR

Przypomnijmy, że wprowadzona w 2016 r. do Ordynacji podatkowej tzw. klauzula ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania (GAAR: General Anti-Avoidance Rule), umożliwia organom podatkowym pominięcie skutków podatkowych działań podatnika (tj. zarówno jednej czynności, jak i tzw. zespołu czynności), jeśli:

  • skutkiem realizacji tych czynności było osiągnięcie korzyści podatkowej, sprzecznej z przedmiotem i celem ustawy,
  • celem czynności było przede wszystkim osiągnięcia korzyści podatkowej,
  • sposób działania był sztuczny.

W miejsce skutków podatkowych pominiętej czynności organ określa skutki podatkowe na podstawie hipotetycznego stanu rzeczy, który zaistniałby, gdyby dokonano tzw. czynności odpowiedniej, tj. niemającej na celu unikania opodatkowania.

Postępowanie w przypadku unikania opodatkowania prowadzone jest co do zasady przez Szefa KAS, który w toku postępowania może zasięgnąć opinii Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. 


Korzyść podatkowa

Rozpatrywana przez Radę sprawa dotyczyła podatnika działającego w branży meblarskiej, który wraz z podmiotami powiązanymi doprowadził do sytuacji, w której znaki towarowe zostały przeniesione do innych podmiotów, aby ostatecznie prawa do korzystania z nich wróciły do podatnika, przy jednoczesnym wykorzystaniu mechanizmu wzajemnych kompensat należności dla minimalnego zaangażowania środków pieniężnych dla stron transakcji.

Konsekwencją zespołu czynności, tj. aportu praw do znaków towarowych, ich sprzedaż oraz kolejno zawarcie umów licencyjnych do znaków towarowych, było osiągnięcie korzyści podatkowej w postaci obniżenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku CIT poprzez zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów opłat licencyjnych za korzystanie ze znaków towarowych, których podatnik był pierwotnym właścicielem oraz wytwórcą.

Przypomnijmy, że amortyzacji podlegają tylko te prawa własności przemysłowej, które zostały „nabyte”, a nie wytworzone we własnym zakresie. Wartości niematerialne i prawne wytworzone we własnym zakresie przez podatnika, czyli tak jak w rozpatrywanej sprawie, nie dają prawa do zmniejszenia wysokości zobowiązania podatkowego poprzez odpisy amortyzacyjne.

Sztuczność działania

Znaki towarowe, pomimo formalnej zmiany właściciela wciąż były wykorzystywane w prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej na podstawie umów licencyjnych (wyłącznych).

Co istotne, pomimo przeniesienia prawa do znaków towarowych spółka ponosiła koszty marketingu - zatrudniała pracowników, ponosiła koszty produkcji reklam itp. Ponadto, licencjodawca obciążał podatnika kosztami promocji usług PR, marketingowych, tworzenia stron internetowych itp.

W ocenie Rady, za sztucznością sposobu dokonania czynności przemawiało:

  • występowanie elementów prowadzących do uzyskania stanu identycznego lub zbliżonego do stanu istniejącego przed dokonaniem czynności;
  • przeniesienie własności znaków towarowych przez podatnika, a następnie ich wykorzystywanie w własnej działalności gospodarczej;
  • posiadanie faktycznej kontroli nad omawianymi wartościami niematerialnymi i prawnymi (mimo przeniesienia ich własności), która była wynikiem całkowitej zależności licencjodawcy od podatnika – zarówno kapitałowej, jak i osobowej. 

Podsumowanie

Należy podkreślić, że nie tylko opłaty licencyjne, ale i inne wewnątrzgrupowe przepływy finansowe, takie jak np. odsetki czy wynagrodzenia za usługi niematerialne – zwłaszcza te o charakterze transgranicznym – wywołują złożone konsekwencje podatkowe, przez co znajdują się w szczególnej sferze zainteresowań organów podatkowych. Rekomendowane jest zatem każdorazowe przeprowadzanie uprzedniej analizy ryzyk podatkowych, w tym ryzyka zastosowania klauzuli GAAR, w przypadku implementacji struktur wewnątrzgrupowych. 



Kontakt
Chcesz dowiedziec sie wiecej? Skontaktuj sie z nami.

Informacje

Polecane artykuły

Trendy w kontroli – ryzyko w zakresie WHT i GAAR

Ryzyko potencjalnej kontroli niejednokrotnie spędza sen z powiek osobom odpowiedzialnym za rozliczenia podatkowe spółek. W kręgu zainteresowań organów skarbowych znajdują się ostatnio rozliczenia w zakresie podatku u źródła (WHT). Organ podatkowy kwestionuje też efekty podejmowanych przez podatników „optymalizacji podatkowych”.

BEPS 2.0: Aktualny stan prac oraz następne kroki

W najbliższych tygodniach opublikowany zostanie projekt ustawy wdrażającej unijną dyrektywę w zakresie systemu globalnego minimalnego opodatkowania. Polskie przepisy w tym zakresie będą obowiązywały od 1 stycznia 2025 r.