Podatek minimalny to nowa forma opodatkowania CIT obejmująca podatników, którzy permanentnie wykazują stratę podatkową albo niską dochodowość (udział dochodów w przychodach ze źródła przychodów innych niż zyski kapitałowe nie przekracza 2 proc.). Przepis art. 24ca ustawy o CIT, będący podstawą minimalnego podatku dochodowego, został wprowadzony na mocy Polskiego Ładu. Ustawodawca zdecydował się jednak na zwolnienie podatników obowiązanych do jego zapłaty za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. To oznacza, że nowa forma opodatkowania prawdopodobnie będzie stosowana od 2024 r.
Nowa regulacja wprowadza zarówno szczególne zasady kalkulacji straty/dochodowości na potrzeby podatku minimalnego, jak i odmienny sposób ustalania podstawy opodatkowania niż ten wynikający z zasad ogólnych. Określone kategorie podatników zostały wyłączone z opodatkowania podatkiem minimalnym, tj. przykładowo podmioty rozpoczynające działalność, mali podatnicy, a także podmioty, które wykazały spadek przychodów o co najmniej 30 proc. w porównaniu do przychodów za rok poprzedni. W związku z tym, że przepisy regulujące zasady opodatkowania podatkiem minimalnym są nowe i złożone, a dodatkowo ich pierwotne brzmienie zostało w ostatnim czasie zmienione, mogą wystąpić wątpliwości praktyczne m.in. przy ustalaniu obowiązku podatkowego i kalkulacji podstawy opodatkowania.
Z uwagi na powyższe, warto już teraz przeprowadzić analizę stanu faktycznego oraz specyfiki działalności spółki w kontekście nowych regulacji, w tym w szczególności w ramach następujących czynności:
- kalkulacja straty podatkowej/wskaźnika dochodowości w celu ustalenia, czy istnieje ryzyko zastosowania nowych zasad opodatkowania wobec spółki,
- weryfikacja możliwości zastosowania ustawowych wyłączeń od opodatkowania podatkiem minimalnym,
- potwierdzenie wpływu nowych regulacji na prognozowane obciążenia podatkowe z tego tytułu.
Podmioty, które może objąć nowy podatek, powinny też opracować odpowiednie procesy ukierunkowane na ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym (w tym ustaleniu pozycji podlegających odliczeniu) oraz wypełnienie obowiązków sprawozdawczych/notyfikacyjnych wynikających z nowych regulacji.