Jawność wynagrodzeń już na etapie rekrutacji

Jawność wynagrodzeń już na etapie rekrutacji


5 kwietnia 2022 r. Parlament Europejski zagłosował za rozpoczęciem negocjacji z rządami UE w sprawie przepisów dotyczących przejrzystości wynagrodzeń.

Zgodnie z projektem nowej dyrektywy, której celem jest zwiększenie jawności wynagrodzeń i redukcja dyskryminacji płacowej, osoby ubiegające się o zatrudnienie będą miały prawo do otrzymania od przyszłego pracodawcy informacji o poziomie wynagrodzenia lub przedziale wynagrodzenia przewidzianego w odniesieniu do danego stanowiska, opartego na obiektywnych i neutralnych pod względem płci kryteriach. Takie informacje będą musiały zostać opublikowane w ogłoszeniu o pracę, ewentualnie pracodawca będzie miał obowiązek przekazać je przed samą rozmową kwalifikacyjną. Co więcej, według projektowanych przepisów, pracodawcy nie będą mogli pytać kandydatów o to, jak kształtuje się ich obecne wynagrodzenie.

Zdaniem autorów dyrektywy, brak informacji o przewidywanym zakresie wynagrodzenia na określonym stanowisku pracy tworzy asymetrię informacyjną, która osłabia pozycję negocjacyjną kandydatów. Zatem nowe rozwiązanie będzie nie tylko sprzyjać przejrzystości wynagrodzeń i ograniczy ryzyko rozbieżności płac w ramach tej samej firmy, ale również umożliwi kandydatom podejmowanie bardziej świadomych decyzji co do oczekiwanego wynagrodzenia. 

Nowe obowiązki informacyjne pracodawców

Projekt dyrektywy nakłada również na pracodawców nowe obowiązki informacyjne.

  • Pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników (według wcześniejszej wersji dyrektywy było to 250) będą zobowiązani do monitorowania i ujawniania (np. poprzez publikację na swojej stronie internetowej) informacji dotyczących m.in. zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć wśród pracowników w podziale na kategorie pracowników, według stałego wynagrodzenia podstawowego oraz składników uzupełniających lub zmiennych, średniego poziomu wynagrodzenia według kategorii pracowników, w podziale na płeć, czy też odsetka pracowników, którzy skorzystali z podwyżki wynagrodzenia po powrocie z urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego i urlopu opiekuńczego, w podziale na płeć.
  • W przypadku pracodawców zatrudniających ponad 250 pracowników informacje te będą musiały być przekazywane co roku.
  • Mniejsi pracodawcy (zatrudniający pomiędzy 50 a 250 pracowników) będą musieli spełniać ten obowiązek co dwa lata.

W przypadku, gdy różnica w wynagrodzeniu kobiet i mężczyzn będzie wynosić co najmniej 2,5% w danej kategorii pracowników (wcześniejsza wersja ustanawiała próg na poziomie 5%) i nie będzie ona uzasadniona obiektywnymi i neutralnymi pod względem płci przesłankami, pracodawcy będą zobowiązani do przeprowadzenia, we współpracy z przedstawicielami pracowników, wspólnej oceny wynagrodzeń i planu działań naprawczych na rzecz równości płci. Celem przeprowadzenia wspólnej oceny wynagrodzeń ma być skłonienie pracodawców do podjęcia działań i przeanalizowania stosowanych przez nich sposobów ustalania poziomu wynagrodzeń oraz wyeliminowania wszelkich praktyk naruszających zasadę równości płacy. 

Jawność wynagrodzeń także na wniosek pracownika

Zgodnie z propozycją, pracownicy mają mieć również prawo do otrzymywania jasnych i pełnych informacji na temat wynagrodzeń w danej organizacji. Projekt dyrektywy przyznaje pracownikom prawo do zwrócenia się do pracodawcy o informacje dotyczące indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średniego poziomu wynagrodzenia, w podziale na płeć, w odniesieniu do kategorii pracowników wykonujących taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości.

W celu zachowania anonimowości pracownicy będą mogli zwrócić się o taką informację również za pośrednictwem przedstawicieli pracowników lub organu ds. równości. Pracodawcy będą musieli udzielić odpowiedzi na piśmie w ciągu dwóch miesięcy. Celem nowej regulacji jest zatem umożliwienie pracownikom dokonania, w oparciu o udostępnione im dane, oceny czy w porównaniu z innymi współpracownikami wykonującymi podobną pracę, otrzymują wynagrodzenie o tej samej wartości.

Bez klauzul poufności

Ponadto ma zostać wprowadzony zakaz stosowania w umowach o pracę klauzul poufności dotyczących wynagrodzenia. Klauzule takie uniemożliwiają bowiem w praktyce ustalenie, czy dany pracownik jest dyskryminowany w zakresie wynagrodzenia za pracę. Zmiana ta ma zatem na celu wyegzekwowanie prawa kobiet i mężczyzn do równego wynagrodzenia za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości.

Warto podkreślić, że w Polsce już teraz Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach dopuszcza możliwość ujawniania przez pracowników wysokości swojego wynagrodzenia, pomimo klauzuli poufności, w przypadku, gdy jest to konieczne w celu przeciwdziałania przejawom dyskryminacji płacowej pracowników.



Podsumowanie

W Polsce nadal bardzo wielu pracodawców nie wskazuje oferowanego wynagrodzenia w ogłoszeniu o pracę. Mimo iż taka praktyka pozwala usprawnić proces rekrutacji i zaoszczędzić czas zarówno pracodawcom, jak i kandydatom, a także buduje pozytywny wizerunek organizacji, zdecydowana większość firm nie decyduje się na taki krok. Już niedługo jednak ujawnienie oferowanego wynagrodzenia w ogłoszeniu o pracę może stać się obowiązkiem.

Eksperci z kancelarii prawnej EY Law na bieżąco śledzą prace nad nowymi przepisami i w razie potrzeby z chęcią omówią z Państwem szczegóły dotyczące planowanych zmian.


Kontakt
Chcesz dowiedzieć się wiecej? Skontaktuj się z nami.

Informacje