#
Widok z lotu ptaka na niezwykły obszar leśny

Czy to, co dziś jest zagrożeniem, jutro może stać się wartością?

Liderzy firm mają szansę zmienić scenariusz dotyczący śladu węglowego. Zagrożenia związane z emisją gazów cieplarnianych potrafią przekształcić w źródło komercyjnej i długoterminowej wartości dla organizacji.

Ten artykuł jest częścią raportu EY Megatrends 2020 and beyond (EN)


O czym przeczytasz?

  • Dlaczego rozwój technologii, pozwala na przekształcenie CO2 w źródło wartości i czy będzie to nowym ważnym elementem strategii firm?
  • Czy korporacje powinny stać się liderami w rozwiązywaniu globalnych problemów, m.in. próbując zapobiec zmianom klimatycznym? Czy podejmowanie tego typu działań przynosi więcej korzyści czy zagrożeń?
  • Czym jest CarbonTech i dekarbonizacja?
  • Czy nowa rola CEO i strategia zrównoważonego rozwoju organizacji jest skoncentrowana na uzyskiwaniu wartości?

Ograniczenie emisji CO2 – globalny problem

W ostatnim czasie ekstremalne warunki pogodowe nie dawały wytchnienia światu zmagającemu się z pandemią COVID-19. Od ogromnych pożarów w Kalifornii po rekordowe powodzie w Chinach, huragany na Atlantyku i tajfuny w Azji Południowo-Wschodniej – zmiany klimatu wciąż wprowadzają chaos w nasze codzienne życie. 

W tej sytuacji nie jest zaskoczeniem fakt, że większość ludzi na świecie spostrzega zmiany klimatyczne i choroby zakaźne jako największe zagrożenia obecnych czasów. Jednak co ważne, nawet blokady związane z COVID-19 nie spowodowały wystarczającego spadku emisji CO2, którego stężenie w atmosferze nadal jest wysokie. Jako mieszkańcom globu nie udało nam się spełnić określonego poziomu emisji co zatrzymałoby postępujące ocieplenie globalne na poziomie 1,5°C.

Na szczęście coraz więcej osób ze świata biznesu stara się pomóc w rozwiązaniu tej sytuacji wykorzystując do tego celu zaawansowane technologie i innowacyjne podejście. To przede wszystkim liderzy, którzy zmieniają dotychczasowy scenariusz przekształcając  problem emisji CO2 w źródło komercyjnej i długoterminowej wartości dla swoich firm.

Usuwanie dwutlenku węgla ścieżką do zerowej emisji

Naturalne metody usuwania dwutlenku węgla z atmosfery takie jak rolnictwo regeneracyjne czy ponowne zalesianie ma na celu wykorzystanie i przywrócenie zdolności natury do samodzielnej regulacji poziomu CO2. Dzięki takim działaniom dwutlenek węgla jest na bieżąco wchłaniany przez glebę oraz wykorzystywany przez rośliny do procesu fotosyntezy.

Wysoki poziom emisji dwutlenku węgla sprawia, że naturalne metody nie są już jednak wystarczające. By wspomóc naturę potrzebne jest mechaniczne usuwanie CO2 znane również jako carbontech. Pozwala to na eliminację gazów cieplarnianych z procesów przemysłowych lub bezpośrednio z powietrza. Wykonuje się je w celu recyklingu lub sekwestracji w produktach komercyjnych w tym głównych źródłach emisji (takich jak paliwa, chemikalia, materiały i cement).

Wspomniana wyżej sekwestracja (ang. CO2 Capture and Storage, CCS) to proces polegający na wychwytywaniu i magazynowaniu dwutlenku węgla z odpadów emitowanych do atmosfery (np. spalin). Metoda ta składa z trzech etapów: separacji, a następnie transportu i magazynowania CO2 w sposób nieszkodliwy dla środowiska (np. w podziemnych w strukturach geologicznych).

Inicjatywy związane z usuwaniem dwutlenku węgla zapewniają dodatkowe korzyści środowiskowe (np. ochrona lokalnych wód) i długoterminową wartość społeczną (np. ochrona tradycyjnych kultur i miejsc pracy). Wspierając projekty zmniejszające ilość CO2 w atmosferze firmy mogą pomóc w tworzeniu trwałego dziedzictwa w wielu lokalnych społecznościach, którym służą i wśród których działają.

Zmniejszenie emisji CO2 – nowe podejście dzięki CarbonTech

CarbonTech może sprawić, że zwiększenie produkcji przemysłowej wpłynie na zmniejszenie, a nie wzrost emisji CO2. Wiele z tych technologii opiera się na biologii syntetycznej i mikrobiomie (raport EY Megatrends 2020 and beyond (EN)  omawia, w jaki sposób pomagają one sprostać wyzwaniom związanym ze zrównoważonym rozwojem).

Węgiel jest i będzie istotnym składnikiem wielu produktów w takich branżach jak budownictwo, przemysł chemiczny, opakowaniowy itd. Dzięki technologiom z dziedziny CarbonTech, węgiel będzie mógł być pozyskiwany z powietrza lub bezpośrednio z przemysłowych strumieni odpadowych zamiast z ziemi. Produkty wykorzystujące węgiel z takich źródeł będą traktowane jako produkty węglowo neutralne lub nawet jako produkty o ujemnym bilansie węglowym.

Dwutlenek węgla jako podstawa produkcji

Obecnie globalny rynek produktów wykorzystujących węgiel jako niezbędny materiał wyceniany jest na 6 bilionów dolarów (według think thanku Carbon180). Pojawiają się nowe materiały budowlane, tworzywa sztuczne i tekstylia, które wychwytują więcej CO2 niż jest emitowane podczas ich produkcji. Firmy mają coraz większe możliwości włączenia usuwania dwutlenku węgla do swoich strategii produktowych, łańcuchów dostaw i operacji.

Kluczem do realizowania skutecznej strategii dekarbonizacji jest uzyskanie możliwie szerokiej perspektywy efektów działalności firmy. Podczas podejmowania tego typu inicjatyw, należy pamiętać, że nadrzędnym celem w długim okresie pozostaje uzyskanie wpływu nie tylko lokalnie, ale też globalnie. Pozwalają na to działania w ramach zrównoważonego łańcucha dostaw - poprzez rozszerzenie stosowania dobrych praktyk wśród dostawców czy podwykonawców. Ważna jest również analiza wpływu środowiskowego i społecznego produktu na każdym etapie jego „życia”. Chodzi tu oczywiście o LCA – Life Cycle Assesment czyli o ocenę długości życia produktu. Proces ten przeprowadzamy zaczynając od sprawdzenia pochodzenia stosowanych materiałów i półproduktów przez sposoby dystrybucji i konsumpcji produktu, aż do potencjalnego przedłużenia jego zastosowania w ramach Gospodarki  Obiegu Zamkniętego. 

Finansowanie rozwoju carbontech

Skalowanie przy jednoczesnym obniżaniu kosztów jest kluczowym wyzwaniem dla każdej dużej firmy. Wiele korporacji podejmuje współpracę z organizacjami zajmującymi się usuwaniem dwutlenku węgla, aby przyspieszyć swój rozwój. Inwestorzy zainteresowani technologiami z obszaru carbontech zgromadzili już ponad 2 mld USD na finansowanie przedsięwzięć (według Circular Carbon Network), a pod koniec 2020 r. szwajcarska firma Climeworks, zajmująca się bezpośrednim wychwytywaniem CO2 z powietrza, otrzymała dofinansowanie w wysokości aż 100 mln USD. Nie ulega więc wątpliwości, że rola carbontech cały czas rośnie.

Regulacje prawne a ograniczenie emisji CO2

Obecnie, prawdopodobne jest, że inwestowanie w eliminację z atmosfery dwutlenku węgla będzie wspierane poprzez wdrażanie krajowych planów klimatycznych i programy tzw. zielonej odnowy. 

126 krajów reprezentujących 51% globalnej emisji gazów cieplarnianych przyjęło lub ogłosiło cel: zero emisji CO2 netto - wg raportu United Nations Environment Programme’s Emissions Gap Report 2020. Jeśli Stany Zjednoczone dołączą do tej grupy udział ten wzrośnie do 63% zgodnie z przewidywaniami planu klimatycznego Biden-Harris o wartości 2 bilionów  USD, który obejmuje technologie emisji ujemnych w proponowanych inwestycjach.

Podobnie działania w ramach Europejskiego Zielonego Ładu – przeznaczony przez UE 1 bilion USD na dekarbonizację może przynieść wkrótce ogromne korzyści.

Europejskie regulacje są bezpośrednim dążeniem UE do ograniczenia produkcji wyrobów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (np. plastikowych słomek, sztućców) oraz konsekwentnym ograniczaniu wytwarzanych odpadów. W obliczu tych zmian coraz ważniejsza staje się wspomniana strategia opakowaniowa przedsiębiorstw.

Globalna dekarbonizacja dzięki źródłom energii odnawialnej

Sektor energetyczny ma ponad 25% udział w globalnej emisji gazów cieplarnianych. W przemyśle, rolnictwie czy transporcie to także energetyka i paliwa kopalniane powodują dużą część emisji więc nie powinno dziwić, iż odnawialne źródła energii stanowią silną dźwignię dekarbonizacji. Nowe regulacje otworzyły drzwi technologiom takim jak OZE (Odnawialne Źródła Energii). Ich zastosowanie na masową skalę pozwoliło na zwiększenie ekonomiki tego typu źródeł oraz umożliwiło im konkurowanie z tradycyjnymi rozwiązaniami. Inwestorzy odwracają się od paliw kopalnianych - obserwujemy wysoki popyt na inwestycje w OZE: od strony zarówno spółek energetycznych, jak i dużych odbiorców energii czy instytucji finansowych. 

Dwutlenek węgla jako wartość a nie zagrożenie

Myśląc o redukcji dwutlenku węgla w kontekście zrównoważonego rozwoju nasuwa się pytanie czy neutralność węglowa jest odpowiednią ambicją? W przypadku organizacji, które emitują duże ilości CO2  eliminacja dwutlenku węgla stanowi ścieżkę przyspieszającą przejście do neutralności węglowej. Jednak dla wielu globalnych firm zdolność do wychwytywania i wykorzystywania dwutlenku węgla jako źródła zysku umożliwia wykonanie kolejnego kroku do uzyskania ujemnego wyniku pod względem emisji CO2 i usuwania jego większej ilości z atmosfery. To oznacza, że będą pozbywały się one CO2 nie tylko wyprodukowanego przez siebie, ale również przez inne organizacje. Do firm, które tą ideę postawiły sobie za cel należą m.in. Ikea i AstraZeneca. Dziś ciężko jeszcze ocenić, jak dużo zyskają osiągając to założenie jednak jedno jest pewne. Zyskają na tym i to wiele.

Technologia w służbie zrównoważonego rozwoju

Wspomniane technologie i innowacyjne podejście pojawiają się również w czasie, w którym środowisko - w coraz większym stopniu - wpływa na społeczny i związany z zarządzaniem wymiar zrównoważonego rozwoju. Najnowszy raport Countdown firmy Lancet szczegółowo opisuje znaczący globalny wpływ zmiany klimatu na zdrowie, taki jak spadek produktywności, niedożywienie, częstsze pojawianie się chorób zakaźnych, a nawet wyższa śmiertelność spowodowana upałem. Firmy odczuwają rosnącą presję, by działać na rzecz klimatu ze strony zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych interesariuszy. Jak wyszczególniono w naszym badaniu CEO Imperative Study z 2019 r., niektórzy prezesi największych firm na świecie uważają, że duże korporacje powinny przejąć wiodącą rolę w rozwiązywaniu globalnych wyzwań, takich jak zmiana klimatu. Sądzą też, że skutkiem podejmowania tego typu działań jest więcej możliwości biznesowych niż ryzyka z tym związanego.

Eliminacja dwutlenku węgla może przyczynić się do stworzenia inicjatyw wspierających zrównoważony rozwój firm oparty na kreowaniu wartości, a nie liczb w raportach. Skutkiem tego może być pojawienie się zupełnie nowych źródeł dochodu i wzrostu. Dobrym przykładem jest tu rynek wart biliony dolarów – przedsiębiorstwa wykorzystujące węgiel jako podstawowy materiał do produkcji (np. przemysł spożywczy: gazowanie napojów, medyczny: procesy metaboliczne, metalurgiczny: procesy obróbki metali, budowlany: materiały piankowe, itd.).

Usuwanie CO2 z atmosfery może też przyspieszyć osiągnięcie celu zerowej lub ujemnej emisji przez organizacje. Wsparcie projektów usuwania dwutlenku węgla może pomóc zarówno planecie, jak i lokalnym społecznościom.

Nowa strategia zrównoważonego rozwoju

CEO, którzy chcą przeformułować dotychczasową strategię zrównoważonego rozwoju swojej organizacji - skoncentrowaną na uzyskiwanych wartościach, powinni uwzględnić:

  • Możliwości w zakresie innowacji, łańcucha dostaw i klientów, jakie stwarzają technologie i metody usuwania dwutlenku węgla.
  • Jak można zwiększyć przewagę konkurencyjną, współpracując z innowatorami w usuwaniu dwutlenku węgla, aby pomóc im w zwiększeniu skali.
  • Jakie podejścia w zakresie ograniczania oraz eliminacji dwutlenku węgla można zastosować, aby nie tylko przyspieszyć realizację zobowiązań korporacyjnych dotyczących klimatu, ale także poszerzyć ich zakres.
  • W jaki sposób inwestycje w usuwanie dwutlenku węgla może być zgodne z celami zrównoważonego rozwoju oraz przybliżać organizację do ich realizacji.

Podsumowanie

Usuwanie dwutlenku węgla wspiera rozwiązanie problemu wysokiego poziomu emisji CO2 w skali całego globu. Technologia i   innowacyjne podejście pozwala zmienić dotychczasowy scenariusz, przekształcając CO2 w źródło długoterminowego zysku i wartości handlowej . Tworząc skuteczną strategię zrównoważonego rozwoju swoich organizacji CEO powinni skupiać się nie na raportowaniu a na osiąganej wartości, zapewniając nowe możliwości biznesowe dla swoich firm.


Kontakt
Chcesz dowiedziec sie wiecej?
Skontaktuj sie z nami.

Informacje

Autorzy

Polecane artykuły

Europejski Zielony Ład - szansa czy zagrożenie?

Czy Zielony Ład pozwoli na uzyskanie przewagi? Czy może zagrozi standardowemu działaniu firmy? Sprawdź, jakie wyzwania stoją przed organizacjami w Polsce.