Ujawnienia ESG: co nowego czeka banki w 2023 roku?

Ujawnienia ESG: co nowego czeka banki w 2023 roku?


Zagadnienia z obszaru ESG wciąż są wysoko na agendzie regulatorów oraz podmiotów sektora finansowego. Rok 2023 będzie kolejnym okresem przejściowym w zakresie ujawnień taksonomicznych dla banków, a jednocześnie również pierwszym okresem dla ujawnień ESG w ramach filara III oraz szczególnych ujawnień z zakresu SFDR.

Ten artykuł wchodzi w skład 2/2022 wydania  Biuletynu Ryzyka

W 2023 roku instytucje kredytowe opublikują po raz pierwszy informacje w zakresie zarządzania ryzykami ESG w prowadzonej działalności – w ramach raportów adekwatności kapitałowej Filara III. Implementacyjny standard techniczny (EBA/ITS/2022/01) określający szczegółowo zakres ujawnień został już przyjęty przez EBA i przekazany Komisji Europejskiej do zatwierdzenia. Formalnie będzie obowiązywał po publikacji w dzienniku urzędowym Unii Europejskiej. Przewiduje 10 wzorów ujawnień, z których część jest obligatoryjna już w raportach za 2022 rok publikowanych przez banki na początku 2023 r.

Filar III ESG – co powinno zostać ujawnione w raportach za 2022 rok, a co w dalszej perspektywie

Nr wzoru

Temat formularza

Szczegółowe informacje 

Obowiązuje w okresie przejściowym?

Data obowiązywania w pełni

Wzór 1 

Księga bankowa - Ryzyko klimatu - ryzyko przejścia: Jakość ekspozycji w podziale na sektory.

Ekspozycje podzielone wg sektorów, w tym ekspozycje obsługiwane i nieobsługiwane, ekspozycje w stage 2, ekspozycje wobec podmiotów wyłączonych z unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego, ekspozycję zrównoważone środowisko, przedziały terminów zapadalności, itd. 
Wyzwanie: Szacowanie poziomu finansowania emisji GHG 

Tak, z wyłączeniem kolumn c (CCM), k-1 dotyczących emisji GHG 

Raport wg stanu na 30 czerwca 2024 roku

Wzór 2

Księga bankowa - Ryzyko klimatu - ryzyko przejścia: Kredyty zabezpieczone na nieruchomości - Efektywność energetyczna zabezpieczeń.

Ekspozycje zabezpieczone na nieruchomości o różnym poziomie efektywności  energetycznej wg standardów EPC (certyfikat efektywności energetycznej). 

Wyzwanie: oszacowanie efektywności energetycznej, gdy brak EPC

Tak

31 grudnia 2022 

Wzór 3

Ryzyko klimatu - ryzyko przejści: - Mierniki dla ekspozycji księgi bankowej. 

Wartość godziwa ekspozycji wobec każdego z sektorów wymienionych we wzorze: Względne emisje CO2 dla ekspozycji według sektorów, wyrażone jako miernik właściwy dla każdego sektora zgodnie ze wskazanym szablonem; Odchylenie od Scenariusza Zrównoważonego Rozwoju Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA)

Należy ujawnić opis metodologii szacowania i źródeł danych (jeśli doytyczy banku)

Raport wg stanu na 30 czerwca 2024 roku

Wzór 4

Ekspozycje w portfelu bankowym wobec firm najbardziej obciążonych emisją dwutlenku węgla.

Ekspozycje wobec 20 największych emitentów GHG na świecie 

Tak, z wyłączeniem informacji na temat ekspozycji zrównoważonych środowiskowo

Pierwsze ujawnienie w raportach za 2023 rok

Wzór 5 

Ekspozycje w portfelu bankowym narażone na ryzyko klimatu - ryzyko fizyczne.

Ekspozycje w podziale na sektory, w tym ekspozycje narażone na chroniczne skutki zmian klimatycznych, ekspozycję podatne na ostre zmiany klimatyczne, w tym również ekspozycje obsługiwane, Stage 2 oraz NPE

Wyzwanie: Identyfikacja ekspozycji narażonych na ryzyko fizyczne wg lokalizacji działalności kontrahenta

Tak

N/a

Wzór 6 

Podsumowanie wskaźników: GAR

Informacje na temat wskaźnika GAR w odniesieniu do stanu (GAR stock) i w odniesieniu do przepływu (GAR flow).

Nie

Pierwsze ujawnienie w raportach za 2023 rok

Wzór 7 

Aktywna na potrzeby kalkulacji wskaźnika Green Asset Ratio (GAR)

Wartość brutto ekspozycji w podziale na następujące cele środowiskowe: - Łagodzenie zmian; - Adaptacja do zmian klimatu.

Nie

Pierwsze ujawnienie w raportach za 2023 rok

Wzór 8 

Green Asset Ratio (GAR) KPIs

Informacje na temat odsetka działalności instytucji (tj. wartości bilansowej brutto kredsytów i pożyczek, dłużnych papierów wartościowych i instrumentów kapitałowych w ich portfelu bankowym), które finansują działalność zrównoważoną środowiskowo

Nie 

Pierwsze ujawnienie w raportach za 2023 rok

Wzór 9 

Działania mitygujące: BTAR

Informacje na temat odsetka działalności podlegającej taksonomii i zgodnej z taksonomią uzupełnione o dane dla podmiotów, które nie mają obowiązków ujawnienia informacji zgodnie NFRD.

Wyzwania: Gromadzenie danych dla podmiotów, które nie podlegają pod ujawnienia NFDR

Nie

Pierwsze ujawnienie w raportach za czerwiec 2024

Wzór 10

Inne działania mitygujące ryzyko zmian klimatu 

Informacje jakościowe na temat charakteru działań mitygujących z oznaczeniem rodzaju ryzyka klimatycznego, rodzaj kontrahenta i instrumentu finansowego

Tak

N/a


Oprócz ujawnień ESG w ramach Filara III w 2023 roku instytucje kredytowe opublikują po raz drugi informacje zgodnie z art. 8 Taksonomii (Rozporządzenie 2020/852) dotyczące kwalifikowalności do Taksonomii. Najbliższe ujawniania mają  po raz pierwszy obejmować jednak również pozostałe 4 cele środowiskowe wskazane w Taksonomii, tj.: 

  • zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich; 
  • przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym; 
  • zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola; 
  • ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów.  

Techniczne kryteria klasyfikacji działalności do wskazanych wyżej celów środowiskowych nie zostały jeszcze opublikowane w formie rozporządzenia, niemniej od marca 2022 roku znana jest propozycja platformy ds. zrównoważonego rozwoju w tym zakresie – szczegółowo omówiona w raporcie1 zawierającym zalecenia dotyczące technicznych kryteriów klasyfikacji dla czterech pozostałych celów środowiskowych Taksonomii UE.

Podmioty zobowiązane

Przedsiębiorstwo finansowe:

  • instytucje kredytowe,
  • firmy inwestycyjne,
  • zarządzający aktywami, 
  • zakłady ubezpieczeń i reasekuracji

Przedsiębiorstwa niefinansowe 

 

zobowiązane do ujawnienia informacji zgodnie z art. 19a oraz 29a Dyrektywy 2014/34/UE

 

Cele środowiskowe: 

  1. łagodzenie zmian klimatu, 
  2. adaptacja do zmian klimatu, 
  3. zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobow wodnych i morskich,
  4. przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym,
  5. zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola,
  6. ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów 

Terminy i zakres ujawnień

Styczeń 2022 - ujawnienia wybranych informacji nt. aktywów ( w formie udziału procentowego aktywach ogółem) oraz informacje jakościowe - wyłącznie 2 pierwsze cele środowiskowe 

 

Styczeń 2024 - kluczowe wskaźników KPI (tylko wybrane dla instytucji kredytowych) oraz informacje jakościowe - wszystkie cele środowiskowe

 

Styczeń 2026 - pełny zakres ujawnień wynikający z RTS 2021/2178 dla instytucji kredytowych 

Wzory raportów

Szczegóły dotyczące zakresu ujawnianych informacji oraz wzory raportów ujawnieniowych określa Rozporządzenie Delegowanie Komisji UE 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 przez sprecyzowanie treści i prezentacji informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej, które mają być ujawniane przez przedsiębiorstwa podlegające art.19a lub 29a dyrektywy 2013/34 UE, oraz określenie metody spełnieniaty tego obowiązku ujawniania informacji. 

Oprócz ww. zagadnień, instytucje kredytowe, które są uczestnikami rynku finansowego w rozumieniu Rozporządzenia SFDR (Rozporządzenie 2019/2088) zmierzą się w 2023 roku po raz pierwszy z publikacją / ujawnieniem szczegółowych informacji dotyczących zrównoważonych inwestycji. W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowane zostało bowiem Rozporządzenie Delegowane Komisji nr 2022/1288 opisujące szczegółowo treść, formę i sposób prezentacji informacji w odniesieniu do wskaźników zrównoważonego rozwoju i niekorzystnych skutków dla zrównoważonego rozwoju, a także określających treść i sposób prezentacji informacji w odniesieniu do promowania aspektów środowiskowych lub społecznych i celów dotyczących zrównoważonych inwestycji w dokumentach udostępnianych przed zawarciem umowy, na stronach internetowych i w sprawozdaniach okresowych2.

W programie działań na 2023 rok EBA wskazała pięć strategicznych priorytetów: 

  • opracowanie, utrzymanie i proporcjonalność jednolitego zbioru przepisów, 
  • ocena ryzyk w sektorze finansowym z wykorzystaniem narzędzi wspierających konwergencję nadzorczą, wzmocnienie danych o sektorze i jego podmiotach dla władz i dyscypliny rynkowej, 
  • reagowanie na zagrożenia związane z ICT i wyzwania związane z finansami cyfrowymi, 
  • rozwój i doskonalenie zasad postępowania - ochrony konsumentów,
  • praktyki AML-CFT oraz monitorowanie powiązanych ryzyk. 

Celem EBA jest, aby w każdym z tych obszarów uwzględnić  aspekty związane z ESG. W szczególności zadania i działania EBA bezpośrednio dotyczące ESG obejmują:

  • Kontynuację prac w zakresie ujawnień ESG w ramach Filara III (uwzględnienie innych ryzyk ESG - kolejnych celów środowiskowych, a także czynników społecznych i z zakresu ładu korporacyjnego);
  • Kontynuację prac w zakresie raportowania niefinansowego – w szczególności jako rola doradcza zakresie standardów CSRD (m.in. publikacja opinii a temat standardów raportowania zrównoważonego rozwoju w ramach CSRD, które powinny zostać wydane w 2023 roku) oraz ujawnień informacji przez instytucje kredytowe na podstawie art. 8 Taksonomii (m.in. publikacja wytycznych dotyczących wdrażania ujawnień informacji  zgodnie z art. 8 Taksonomii);
  • Implementację rozwiązań w zakresie raportowania ostrożnościowego na podstawie ram CRRIII/CRDVI w obszarze ryzyk ESG;
  • Budowę narzędzi oceny ryzyka ESG w celu umożliwienia skutecznego monitorowania ryzyka ESG w sektorze bankowym i rozwoju zielonego rynku finansowego.

Podsumowanie

Jak widać wymogi odnośnie ujawnień ESG w ramach filara III, ujawnienia na podstawie art. 8 Taksonomii i ujawnienia SFDR to początek rozwijających się ram raportowania ESG przez instytucje kredytowe. Firmy muszą przygotowywać się do ujawniania i raportowania większej ilości informacji, jak również do uwzględnienia informacji ESG ujawnianych przez inne podmioty – klientów banków. Jednocześnie na horyzoncie pojawiają się kolejne ramy regulacyjne, jak choćby TNFD – Taskforce on Nature-related Financial Disclosures czy rozszerzenie taksonomii na cele społeczne, w przypadku której kluczowe obserwacje i rekomendacje zostały przedstawione w raporcie Platformy na rzecz Zrównoważonego Rozwoju „Final Report on Social Taxonomy, February 2022”. 


Kontakt
Chcesz dowiedziec sie wiecej? Skontaktuj sie z nami.

Informacje

Autorzy

Polecane artykuły

Pierwsze Podręczniki bail-in w polskim sektorze bankowym

Czym jest Podręcznik bail-in? Jakie wyzwania wiążą się z jego opracowaniem? Jakie są wytyczne SRB oraz BFG w tym zakresie?

Jak komunikować się z inwestorami?

Ratingi ESG jeszcze nigdy nie cieszyły się taką atencją jak obecnie. Jak w ocenach wypadają polskie banki?