Wielka Rezygnacja, ESG i płace to kluczowe czynniki wpływające na rynek pracy

Firmy w Polsce jako największe wyzwania dla działalności gospodarczej w 2022 roku wskazały inflację oraz rosnące koszty zatrudnienia; 35% firm zmaga się z problemami ze znalezieniem pracowników.

Sytuację pogłębiają niekorzystne trendy demograficzne - polskie społeczeństwo starzeje się i kurczy: wielkość populacji Polski zmniejszy się o prawie 4 mln osób do 2050 r. z 37,9 mln w 2020 r.

– Głównym czynnikiem decydującym o zmianie pracy w Polsce i na świecie jest chęć zwiększenia wynagrodzenia, co jest w tym momencie stosunkowo łatwe w obliczu rynku pracownika – mówi Artur Miernik, Partner EY Polska, Lider Praktyki Workforce Advisory w ramach People Advisory Services.

Jak, kiedy i gdzie pracujemy

Największą zmianą jest sposób świadczenia pracy. Elastyczność i możliwość pracowania z domu już nie jest miłą zachętą, a wymogiem stawianym przez pracowników. 80% chce pracować zdalnie przynajmniej dwa dni w tygodniu. Równolegle, ponad 1/5 pracodawców (22%) nie chce zauważyć tej zmiany i domaga się pełnego powrotu pracowników do biur. To tylko jeden z obszarów zwiększających się różnic pomiędzy pracodawcami a pracownikami, które napędzają rywalizację o talenty pomiędzy firmami; 72% pracodawców zauważa, że pracownicy korzystający z elastycznych form zatrudnienia mogą stracić przewagę konkurencyjną, tego zdania jest jedynie 56% pracowników.

Co cenimy w pracy?

Łatwość znajdywania nowego zatrudnienia, inflacja oraz dość powszechna akceptacja pracy zdalnej spowodowały, że 79% pracowników kładzie nacisk na wynagrodzenie i wymierne benefity. Zdecydowana większość pracodawców (83%) przyznaje, że pandemia przyspieszyła istotne zmiany w systemie wynagradzania, dobrostanie pracowników i wprowadzania większej równowagi między pracą a życiem prywatnym. Wynagrodzenia w Polsce rosną w tempie niespotykanym w poprzednich latach - przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw było w maju br. wyższe o 14,1% r/r.

Widać różnicę w priorytetach pomiędzy pracodawcami i pracownikami. Dla 35% pracowników najważniejsza jest możliwość otrzymania podwyżki, 32% chce elastyczności w sposobie świadczenia pracy, a 25% domaga się lepszej ścieżki kariery. Tymczasem pracodawcom wydaje się, że ich kadry chcą przede wszystkim zdobywać nowe umiejętności (tak twierdzi 37% pracodawców), pracować w elastyczny sposób (36%) oraz oczekują poprawy ich ogólnego dobrostanu (32%). Jedynie 18% pracodawców uważa, że podwyżki mogą pomóc w zmniejszeniu rotacji w firmie.

Różnice pokoleniowe

Pracodawcy muszą naprawdę dobrze znać swoich pracowników, by w obliczu wielkiej rezygnacji zmieniać kulturę organizacyjną.

– To wydaje się banalne, ale pracownicy to nie jest monolit. Percepcja dobrostanu, wartości i produktywności zależy od ich wieku – mówi Wioletta Marciniak-Mierzwa.

Zoomersi oraz Millenialsi (odpowiednio 48% i 52%) twierdzą, że pandemia i praca zdalna polepszyły ich dobrostan. Podkreślają to przede wszystkim pracownicy sektora technologii (66%), nieruchomości i budownictwa (58%), usług finansowych (55%), mediów i rozrywki (54%) oraz usług profesjonalnych (51%). Badanie EY pokazuje też, że takie zdanie ma więcej mężczyzn (52%) niż kobiet (40%).

– Wyraźnie widać, że pokolenie Z kładzie duży nacisk na nieformalne relacje w pracy, elastyczność i możliwość zmiany otoczenia w trakcie pracy. Wygląd biura i sposób jego urządzenia są dla nich kluczowe, jeśli chcemy, żeby do niego przychodzili – uważa Wioletta Marciniak-Mierzwa.

Kluczowa jest kultura organizacyjna

Wraz ze wszystkimi zmianami na rynku pracy słabnie zaufanie pracodawców do ich kultury organizacyjnej. Tylko 57% respondentów uważa, że od początku pandemii uległa ona poprawie. W 2021 roku uważało tak aż 77%. Lepsze zdanie mają pracownicy – 61% (w 2021 roku 48%) uważa, że jest lepsza.

EY wyróżnił więc trzy typy pracodawców: optymistów, pesymistów i tych w środku. Optymistów jest prawie 1/3 (32%). Są proaktywni w kreowaniu elastycznych warunków pracy oraz wykorzystują niepewną sytuację do wprowadzania zmian. Pesymiści, których jest 11%, mają zdecydowanie gorsze wyniki, jeśli chodzi o kulturę organizacyjną czy produktywność. Większość z nich postanowiła przeczekać (wait-and-see). Najwięcej pracodawców jest w grupie znajdującej się w środku – aż 57%. Nie mają jednoznacznego stanowiska w kwestii produktywności czy kultury organizacyjnej.

– Praca przybiera zupełnie nowe formy, ale nie zawsze pracownicy i pracodawcy mają spójną wizję. I chociaż dla zdecydowanej większości praca hybrydowa to nowa normalność, to jak się wejdzie nieco głębiej w szczegóły widać różnice. Ludzie wciąż chcą zmieniać pracę, by piąć się po szczeblach kariery i lepiej zarabiać. Pracodawcy, bojąc się inflacji i niepewności gospodarczej są wstrzemięźliwi w zmienianiu systemu wynagradzania. Jeśli organizacje nie zajmą się kwestią równości płac wewnątrz organizacji i na tle całego rynku, to wszystkie działania ulepszające kulturę organizacyjną, produktywność oraz polityki DE&I zostaną zaprzepaszczone fluktuacją kadr – mówi Artur Miernik.

Z podobnymi wyzwaniami mamy do czynienia na rynku polskim, na którym wciąż panuje większa hierarchiczność i sztywność w zarządzaniu niż średnio na świecie.

– Tradycyjne kompetencje przywódcze w dalszym ciągu są ważne dla osiągnięcia sukcesu. Natomiast by dziś efektywnie przewodzić, potrzebny jest nowy zestaw umiejętności i zdolności oraz nowa wiedza. W miarę zmiany podejścia tradycyjnego na progresywne, przemysłowego na cyfrowe, musimy skupiać się na tych działaniach, które mogą być motorem sukcesu w globalnym, zróżnicowanym i bogatym w technologie środowisku pracy. Podsumowując, najistotniejsze wyzwania dla polskich pracodawców to zapewnienie sprawiedliwości i równości traktowania pracowników zdalnych i tych wymagających stałej pracy z biura, zdolność do zatrzymywania talentów i zapewnienia elastyczności pracownikom, a także utrzymanie kultury kreatywności/współpracy – mówi Wioletta Marciniak-Mierzwa.

O badaniu

Badanie EY Work Reimagined 2022 to sondaż wśród ponad 17.000 pracowników oraz 1.575 pracodawców z 22 krajów i 26 różnych sektorów gospodarki. W tegorocznych ankietach EY skupił się przede wszystkim na głównych powodach fluktuacji kadr i obszarach wymagających poprawy, tak by organizacje mogły wykorzystywać pojawiąjące się szanse.

Badanie EY Przedsiębiorstwa w Polsce wobec pandemii COVID-19 zostało przygotowane przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych (IBRiS) na zlecenie EY w styczniu 2022 roku na grupie 500 przedsiębiorstw.

O firmie EY

Celem działalności EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata - poprzez wspieranie klientów, pracowników i społeczeństwa w tworzeniu trwałych wartości - oraz budowanie zaufania na rynkach kapitałowych.

Wspomagane przez dane i technologię, zróżnicowane zespoły EY działające w ponad 150 krajach, zapewniają zaufanie dzięki usługom audytorskim oraz wspierają klientów w rozwoju, transformacji biznesowej i działalności operacyjnej.

Zespoły audytorskie, consultingowe, prawne, strategiczne, podatkowe i transakcyjne zadają nieoczywiste pytania, by móc znaleźć nowe odpowiedzi na złożone wyzwania, przed którymi stoi dziś świat.

 EY w Polsce to ponad 5000 specjalistów pracujących w 8 miastach: w Warszawie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Rzeszowie oraz w Centrum Usług Wspólnych EY.

Działając na polskim rynku co roku EY doradza tysiącom firm, zarówno małym i średnim przedsiębiorstwom, jak i największym firmom. Tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie. Działająca od ponad 20 lat Fundacja EY wspiera rozwój i edukację dzieci oraz młodzieży z rodzin zastępczych, zwiększając ich szanse na dobrą przyszłość, a także pomaga opiekunom zastępczym w ich codziennej pracy. Każdego roku Fundacja EY realizuje około 20 projektów pomocowych, wspierając w ten sposób ponad 1300 rodzin zastępczych.

EY Polska od 2003 roku prowadzi polską edycję międzynarodowego konkursu EY Przedsiębiorca Roku, której zwycięzcy reprezentują Polskę w międzynarodowym finale World Entrepreneur of the Year organizowanym co roku w Monte Carlo. To jedyna tej rangi, międzynarodowa inicjatywa promująca najlepszych przedsiębiorców.

EY Polska jest sygnatariuszem Karty Różnorodności i pracodawcą równych szans. Realizuje wewnętrzny program „Poziom wyżej bez barier”, aktywnie wspierający osoby z niepełnosprawnościami na rynku pracy. EY był w Polsce wielokrotnie wyróżniany tytułem „Pracodawca Roku®” w rankingu prowadzonym przez międzynarodową organizację studencką AIESEC. EY jest również laureatem w rankingach Great Place to Work oraz Idealny Pracodawca według Universum.