Umowa PPA jako sposób redukcji emisji w Scope 2 – porównanie metod location-based i market-based

Emisje związane z wykorzystaniem energii zakupywanej z zewnątrz bardzo często stanowią znaczny udział w całkowitym śladzie węglowym organizacji, dlatego jednym z najprostszych sposobów ograniczania emisji spowodowanych działalnością przedsiębiorstwa jest korzystanie z energii elektrycznej wytworzonej w bezemisyjnych źródłach. W zależności od rynku, na jakim kupowana jest energia, dostępne są różne formy umów, które to zapewniają, w tym przede wszystkim kupowanie energii wytwarzanej na potrzeby przedsiębiorstwa od dostawców, którzy opierają swoją produkcję na OZE.

Umowy PPA i corporate PPA (cPPA) pozwalają na zakup energii elektrycznej bezpośrednio od wytwórcy energii z odnawialnych źródeł (OZE), co w podejściu market-based[5] przekłada się na przypisanie zerowych emisji do zakupionej energii. W ramach umów PPA, odbiorcy nabywają często także certyfikaty poświadczające wytworzenie i wprowadzenie do sieci energii odnawialnej z odnawialnych źródeł oraz ilość unikniętych emisji (atrybuty środowiskowe: Renewable Energy Certificates, RECs w USA, gwarancje pochodzenia: Guarantees of Origin, GoOs w Europie). Certyfikaty te są kluczowe dla metodologii market-based[6], ponieważ pozwalają na przypisanie zerowych emisji GHG do ilości energii zakupionej przez PPA, bezpośrednio redukując ślad węglowy organizacji.

W podejściu location-based, PPA mają wpływ pośredni, wspierając rozwój projektów energii odnawialnej i przyczyniając się do zmniejszenia średnich emisji w regionie. Choć bezpośredni wpływ PPA na lokalne wskaźniki emisji jest ograniczony, to jednak w dłuższej perspektywie, zwiększona dostępność odnawialnej energii może obniżyć średnie emisje w systemie elektroenergetycznym.

Modele corporate PPA: PPA fizyczny i PPA wirtualny

Zarówno kontrakty PPA jak i cPPA, a więc korporacyjne PPA, zawierane między wytwórcą energii z odnawialnych źródeł a firmami, które są odbiorcami końcowymi tej energii mogą występować w postaci fizycznej jak i wirtualnej. PPA fizyczne polegają na realnym dostarczeniu energii odnawialnej do odbiorcy z wykorzystaniem klasycznej sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej za pośrednictwem operatora sieciowego. Natomiast PPA wirtualne (kontrakty różnicowe) są formą instrumentu finansowego, który nie wiąże się z fizycznym przepływem energii, gdyż odbiorca nie jest bezpośrednio podłączony do źródła energii, lecz z rozliczeniem różnicy między ceną rynkową a ceną ustaloną w umowie. Podstawowa różnica między tymi dwoma rodzajami umów to zatem charakter rozliczenia (fizyczna dostawa a rozliczenie pieniężne).

Wybór między fizycznym a wirtualnym PPA zależy od specyficznych potrzeb i możliwości odbiorcy. Fizyczne PPA są bardziej odpowiednie dla dużych odbiorców zlokalizowanych blisko źródeł energii, którzy chcą bezpośrednio korzystać z odnawialnej energii. Z kolei wirtualne PPA oferują większą elastyczność geograficzną i mogą być bardziej korzystne dla odbiorców, którzy chcą zwiększyć udział odnawialnej energii w swoim miksie energetycznym, bez konieczności fizycznego połączenia ze źródłem energii, a więc takich o bardziej rozproszonej działalności, które nie posiadają swoich punktów poboru energii.

W metodzie location-based, PPA fizyczne i wirtualne nie wpływają bezpośrednio na obniżenie emisji, ponieważ wskaźniki emisji są oparte na średniej emisji w sieci. Jednakże, poprzez wspieranie rozwoju OZE, oba typy PPA przyczyniają się do zmiany miksu energetycznego i mogą pośrednio wpływają na obniżenie średnich emisji w przyszłości.

W metodzie market-based, PPA fizyczne pozwalają na przypisanie emisji zgodnie z emisyjnością źródła energii określonego w umowie, co często oznacza zerowe emisje. Natomiast PPA wirtualne, poprzez mechanizm finansowy, umożliwiają odbiorcom czerpanie z korzyści związanych z niską emisyjnością energii odnawialnej, nawet jeśli nie jest ona dostarczana bezpośrednio do odbiorcy. Ponadto, zawarcie Umowy wirtualnej PPA umożliwia często finansowanie nowych inwestycji w zakresie źródeł OZE skutkuje redukcją emisji gazów cieplarnianych w porównaniu do scenariusza bazowego, w którym Instalacja by nie powstała (tzw. „dodatkowość”).