ey-shadow-of-airplane

EY Immigration Newsletter - Październik 2024

ey-five-leading-questions-to-support
1

Rozdział

Strategia migracyjna Polski na lata 2025-2030 - jak zmieni się dostęp cudzoziemców do polskiego rynku pracy?

Prawo Imigracyjne

15 października Rada Ministrów przyjęła dokument „Odzyskać kontrolę. Zapewnić bezpieczeństwo. Kompleksowa i odpowiedzialna strategia migracyjna Polski na lata 2025-2030”

  • Strategia nie przewiduje wprowadzenia zachęt dla pracodawców do zatrudniania cudzoziemców. W ocenie autorów strategii, łatwy dostęp do siły roboczej mógłby zniechęcać pracodawców do modernizacji i automatyzacji;
  • Polska pozwoli cudzoziemcom na dostęp do rynku pracy tylko by uzupełnić braki w deficytowych zawodach;
  • Zostanie określona lista zawodów trwale deficytowych, w których pracę cudzoziemców będzie można zalegalizować priorytetowo, pod warunkiem, że cudzoziemiec:
    • jest obywatelem kraju OECD lub państwa, z którym Polska lub UE podpisała skutecznie wdrożoną umowę o readmisji,
    • posiada unikalne, wysoko specjalistyczne umiejętności lub pracodawca nie może znaleźć pracownika z niezbędnymi i unikalnymi umiejętnościami w Polsce,
    • otrzyma miesięczne wynagrodzenie przynajmniej porównywalne do polskich pracowników w tej samej branży,
    • pracodawcą jest firma realizująca inwestycje w Polsce o strategicznym znaczeniu dla gospodarki lub obronności narodowej;
  • Zatrudnienie cudzoziemców na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi zostanie utrzymane, ale do końca 2025 roku lista państw, których obywatele mogą być zatrudniani na „oświadczeniach”, zostanie zrewidowana;
  • Niebieska Karta UE pozostanie główną drogą legalizacji wysoko wykwalifikowanych pracowników. Nie przewiduje się odrębnej krajowej procedury;
  • Zostanie stworzony nowy model relokacji i przyjmowania cudzoziemców na polski rynek pracy oparty na systemie punktowym;
  • Zostanie zmodyfikowany model działania agencji zatrudnienia w Polsce ułatwiających rekrutację cudzoziemców;
  • Planowane jest usprawnienie procesu uzyskiwania zezwoleń na pracę i pobyt poprzez oparcie procedur obsługi wniosków na narzędziach cyfrowych;
  • Pracodawcy zatrudniający cudzoziemców będą zaangażowani w procesy ich integracji. Ich finansowanie będzie obowiązkiem pracodawców zatrudniających określoną liczbę lub procent cudzoziemców z krajów trzecich;
  • Proces aplikacji wizowej ma być zautomatyzowany i zindywidualizowany by uniemożliwić działanie nielegalnych czy nieuczciwych pośredników oraz by zminimalizować pole do uznaniowości decyzji konsula.

Uchwalona strategia nie będzie już poddawana konsultacjom. Na jej podstawie opracowane zostaną projekty ustaw, które będę implementowały jej założenia, jednak jeszcze przed jej publikacją ministerstwa zaprezentowały szereg projektów zmian w przepisach prawa imigracyjnego, które mają istotny wpływ na firmy zatrudniające cudzoziemców.

ey-airport
2

Rozdział

Projekt nowej ustawy regulującej zatrudnianie cudzoziemców w Polsce – rewolucja dla wielu firm

Prawo Imigracyjne

Projekt ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP czeka na przekazanie go do prac parlamentarnych. Projekt przewiduje m.in.:

  • Konieczność zatrudnienia cudzoziemca, który nie jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, na podstawie stosunku pracy – zakłada się uniemożliwienie powierzania pracy cudzoziemcom na podstawie umów cywilnoprawnych. Nie dotyczy to współpracy B2B z cudzoziemcami prowadzącymi działalność gospodarczą, która może być kontynuowana na dotychczasowych zasadach jako współpraca między przedsiębiorcami Czytaj więcej
  • Likwidację tzw. testu rynku pracy – przed powierzeniem pracy cudzoziemcowi nie będzie trzeba składać oferty pracy w powiatowym urzędzie pracy, ale wprowadza się nowe możliwości odgórnego zablokowania dostępu do rynku pracy cudzoziemcom wg różnych kryteriów;
  • Pełną elektronizację postępowań o wydanie zezwolenia na pracę – dostęp do systemu i podgląd, na jakim etapie jest sprawa wydania zezwolenia na pracę, ma zyskać także sam cudzoziemiec, którego zezwolenie to dotyczy;
  • Obowiązek wgrania do portalu praca.gov.pl kopii umowy zawartej z cudzoziemcem – niedopełnienie tego obowiązku ma skutkować odmową udzielenia kolejnych zezwoleń na pracę cudzoziemców dla danej firmy;
  • Wyższe kary za nielegalne zatrudnienie cudzoziemców – kara grzywny ma wynosić od 3 do 50 tysięcy złotych (obecnie od 1 do 30 tysięcy zł). Kara za każdego nielegalnie zatrudnionego cudzoziemca ma wynosić nie mniej niż 3 tysiące złotych. Czytaj więcej
  • Umowa zawarta z cudzoziemcem w języku obcym musi być przechowywana przez firmę także w wersji przetłumaczonej przysięgle na język polski.
ey-airport
3

Rozdział

Trwają prace nad nowelizacją ustawy o cudzoziemcach – wdrożenie dyrektywy Blue Card

Prawo Imigracyjne

Obecnie projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach i niektórych innych ustaw czeka na skierowanie do prac parlamentarnych. Projekt zakłada m.in.:

  • Umożliwienie posiadaczom Blue Card mobilności krótko i długoterminowej pozwalającej na przeniesienie się do innego państwa UE oraz ułatwienie łączenia rodzin posiadaczy BC;
  • Nadanie posiadaczom BC uprawnienia do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele RP;
  • Zezwolenie na pobyt w celu połączenia się cudzoziemca z posiadaczem BC ma być wydawane w 30 dni;
  • Posiadacze BC będą obowiązkowo powiadamiać o zmianie pracodawcy i o przestaniu spełniania wymogów udzielenia BC;
  • Do uzyskania przez cudzoziemca BC wystarczy umowa zawarta na 6 miesięcy (a nie na co najmniej 1 rok jak obecnie);
  • Do 5-letniego okresu pobytu posiadacza BC uprawniającego do ubiegania się o status rezydenta długoterminowego UE będzie zaliczany pobyt w innym państwie członkowskim UE w ramach mobilności krótkoterminowej oraz mobilności długoterminowej posiadacza BC.

Warto wiedzieć, że projekt ten pierwotnie zakładał także odejście od obowiązku złożenia przez cudzoziemca wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt w Polsce w formie papierowej na rzecz składania wniosku w postaci elektronicznej on-line przez Moduł Obsługi Spraw, co może wiązać się z koniecznością posiadania przez cudzoziemca, który chce przedłużyć legalność swojego pobytu w Polsce, podpisu zaufanego ePUAP. Aktualnie z projektu usunięto tę propozycję i ma ona być procedowana w odrębnej nowelizacji.

ey airport airplane
4

Rozdział

MSZ podejmuje próbę wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym i nie tylko

Prawo Imigracyjne

Ministerstwo Spraw Zagranicznych chce znowelizować ustawy regulujące wjazd cudzoziemców do Polski oraz ich pobyt, pracę i naukę. Celem jest zaostrzenie procedury przyjmowania cudzoziemców na studia oraz udzielania wiz studenckich i zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców studiujących w Polsce. Może to skutkować znacznym zmniejszeniem liczby cudzoziemców relokujących się do Polski w celu odbycia studiów, którzy bardzo często równolegle podejmowali w Polsce pracę. MSZ proponuje także zmiany dotyczące pracy cudzoziemców w Polsce – chce rozszerzenia katalogu przypadków, w których wojewoda będzie odmawiać udzielenia zezwolenia na pracę. Co więcej:

  • Minister do spraw gospodarki ma mieć obowiązek prowadzenia wykazu przedsiębiorców wykonujących na terytorium RP działalność gospodarczą o istotnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, którzy będą mogli zatrudnić cudzoziemców szybciej od innych. W wykazie mają znaleźć się tylko podmioty korzystające ze wsparcia publicznego na inwestycje (w projekcie resortu pracy proponuje się różne, szerokie kryteria wpisu na listę różnych firm),
  • Jeśli cudzoziemiec nie podejmie pracy w 1 miesiąc, przerwie ją na 1 miesiąc lub zakończy ją wcześniej niż na 1 miesiąc przed końcem zezwolenia, pracodawca ma powiadomić o tym wojewodę (obecnie oraz w projekcie resortu pracy okresy te wynoszą 3 miesiące),
  • Firma wskazana w treści zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemca ma mieć obowiązek powiadomić wojewodę o zakończeniu pracy przez cudzoziemca (obecnie tylko na cudzoziemcu ciąży taki obowiązek) – niedochowanie tego nowego obowiązku przez firmę zagrożone będzie karą grzywny.

Proponowana jest również odmowa wszczęcia postępowania o pobyt czasowy i pracę dla cudzoziemców posiadających dokument pobytowy wydany przez inne państwo strefy Schengen.

walizki na lotnisku
5

Rozdział

Stemple w paszporcie wciąż nie odchodzą do lamusa

Prawo Imigracyjne

  • Zgodnie z zapowiedziami Komisji Europejskiej nowy system zarządzania granicami strefy Schengen – „Entry/Exit SYSTEM” (EES) miał obowiązywać od 10 listopada 2024 roku;
  • Manualne stemplowanie paszportów cudzoziemców wjeżdżających do strefy Schengen zastąpić miało cyfrowe rejestrowanie danych;
  • Rezultatem posiedzenia Rady UE ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych z 10 października jest jednak decyzja o dalszym odsuwaniu w czasie wdrożenia EES. Nie wskazano nowej daty uruchomienia systemu;
  • Równolegle w Polsce 18 października Sejm przyjął Ustawę o udziale Polski w systemie EES, a 23 października MSWiA potwierdziło, że opracowywane są kolejne kroki konieczne do podjęcia w sprawie właściwego wdrożenia w Polsce systemu EES;
  • Dla firm oznacza to zmiany w sposobie weryfikacji legalności pobytu zatrudnianych cudzoziemców, do których eksperci EY przygotowują w ramach oferowanych przez nasz szkoleń zamkniętych.
ludzie na lotnisku
6

Rozdział

Minimalne wynagrodzenie w 2025 roku – ważne także w pobycie cudzoziemca w Polsce

Prawo Imigracyjne

Minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia 2025 roku wyniesie 4666 zł, a minimalna stawka godzinowa 30,50 zł. 

Zmiana ta ma znaczenie m.in. w sytuacji ubiegania się przez cudzoziemców o zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w Polsce. 

Zgodnie z przepisami, wysokość ich miesięcznego wynagrodzenia nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca.

kobieta na lotnisku
7

Rozdział

Praktyka Imigracyjna

Rośnie liczba ujawnianych nieprawidłowości w zatrudnianiu cudzoziemców

Według sprawozdania z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2023 r. liczba nielegalnie pracujących obcokrajowców wzrasta. W ubiegłym roku nielegalną pracę stwierdzono w trakcie aż 30% kontroli dotyczących legalności zatrudnienia cudzoziemców. 71% nielegalnie zatrudnionych to obywatele Ukrainy. Zgodnie z harmonogramem prac PIP legalność pracy cudzoziemców jest wśród priorytetów kontroli także w 2024 roku. 

Praktyka EY potwierdza, że do takiej kontroli warto się przygotować, chociażby przez weryfikację dokumentów przechowywanych w związku z powierzaniem pracy cudzoziemcom. Sprawdzić trzeba także zgodność warunków pracy cudzoziemców z posiadanymi zezwoleniami oraz terminowość wykonania szeregu obowiązków informacyjnych, jakie ciążą na firmie względem organów zezwalających na pracę cudzoziemca. Pomoc w tym zakresie oferują eksperci EY. Czytaj więcej

Praca Kolumbijczyka tylko z wizą

Od 15 sierpnia 2024 r. od obywateli Kolumbii wjeżdżających na terytorium Polski w celu wykonywania pracy wymagane jest posiadanie wizy uprawniającej do wykonywania pracy w Polsce. Wyłączono tym samym możliwość ruchu bezwizowego dla obywateli Kolumbii w przypadku zarobkowego celu podróży.

Zmianę tę ogłoszono z dnia na dzień, zaskakując firmy, które zaplanowały zatrudnienie obywateli Kolumbii. Jak donoszą media, Straż Graniczna otrzymała w tej sprawie wytyczne dopiero po kilku dniach od decyzji MSZ, nie kwestionując przez ten czas ruchu bezwizowego Kolumbijczyków. 

Powyższe powoduje, że firmy powinny dokładnie zweryfikować legalność zatrudnienia już pracujących obywateli Kolumbii a przy planowaniu powierzenia pracy kolejnym – wziąć pod uwagę nowe zasady, by nie narazić się na odpowiedzialność wykroczeniową.

Rekomendacja MSWiA dot. nadawania PESEL UKR obywatelom Ukrainy

Zgodnie z rekomendacją MSWiA dla samorządów gminnych: 

  • posiadanie ochrony czasowej przez obywatela Ukrainy w innym państwie członkowskim UE nie może stanowić wyłącznej podstawy do odmowy nadania numeru PESEL ze statusem UKR ani do ponownego nadania lub przywrócenia go;
  • rekomendacja ta ma szansę wyeliminować odnotowane przez Rzecznika Praw Obywatelskich problemy obywateli Ukrainy z uzyskaniem PESEL UKR, który wraz z uzyskanym na jego podstawie elektronicznym dokumentem pobytowym „Diia.pl” pozwala firmom weryfikować legalność pobytu ob. Ukrainy w Polsce.

 

ludzie na lotnisku
8

Rozdział

Aktywność ekspertów EY Immigration

Nowa Rzeczniczka MŚP podejmuje problematykę zatrudniania cudzoziemców

Michał Wysłocki, Manager w Zespole Immigration EY Polska, wziął udział w posiedzeniach Zespołu ds. legalizacji pobytu i zatrudnienia cudzoziemców oraz Zespołu ds. rynku pracy, których jest członkiem, a które działają w ramach Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP.

Ekspert EY zwrócił uwagę m.in. na konieczność zaproponowania szczególnych rozwiązań dla firm rekrutujących i relokujących do Polski cudzoziemców posiadających wysokie, zweryfikowane kwalifikacje zawodowe, które są deficytowe na polskim rynku pracy, a pozytywnie wypływają na rozwój polskiej gospodarki i lokowanie inwestycji zagranicznych firm w Polsce;

Efektem posiedzeń jest wypracowanie zbioru problemów i postulatów pracodawców zatrudniających w Polsce cudzoziemców, na bazie którego zaplanowane zostaną dalsze prace Zespołu, wspieranego przez Panią Rzecznik. Sformułowano także treść uwag pracodawców do projektu ustawy regulującej dostęp cudzoziemców do rynku pracy oraz omówiono założenia Strategii migracyjnej Polski z punktu widzenia przedsiębiorców.

Powyższe powoduje, że firmy powinny dokładnie zweryfikować legalność zatrudnienia już pracujących obywateli Kolumbii a przy planowaniu powierzenia pracy kolejnym – wziąć pod uwagę nowe zasady, by nie narazić się na odpowiedzialność wykroczeniową.

Rafał Rogala gościem TVP Info

Rafał Rogala – Senior Manager w Zespole Immigration EY Polska, był gościem Redaktora Macieja Zakrockiego w programie "Dziś wieczorem" w TVP Info, w którym podjęto dyskusję na temat palących kwestii polityki migracyjnej w kontekście kryzysu demograficznego w Polsce. W dyskusji udział wzięli także eksperci największych organizacji zrzeszających pracodawców w Polsce: Business Centre Club, Konfederacji Lewiatan oraz Pracodawców RP;

W konkluzjach dyskusji zwrócono uwagę że istnieje pilna potrzeba przyspieszenia prac nad zmianami w prawie imigracyjnym, aby sprostać wyzwaniom stojącym przed polską gospodarką. Konieczne jest także szybsze wdrożenie dyrektywy o pracownikach wysoko wykwalifikowanych. Uczestnicy rynku oczekują stabilności; nagłe zmiany w propozycjach i rozwiązaniach mogą destabilizować rynek pracy, odstraszając migrantów i inwestorów;

Podkreślono także, że transparentność postępowań i prostota przepisów są kluczowe dla efektywnego funkcjonowania systemu, zarówno dla obywateli, imigrantów, jak i przedsiębiorców.


Kontakt

Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.