VAT importowy odliczy tylko właściciel towaru

W praktyce mogą wystąpić różne sytuacje, w których przy zgodnym z przepisami celnymi przeprowadzeniu operacji importu, podatnikiem VAT od importu nie będzie właściciel importowanych towarów. Będzie to miało miejsce gdy nie będzie on zgłaszającym na mocy  przepisów celnych. Przykładowo sytuacja taka może wystąpić, gdy importerem jest podmiot wykonujący usługi na powierzonych towarach (np. przetwarzanie lub pakowanie).

Kolejne rozstrzygnięcie TSUE

TSUE rozstrzygnął w podobnej sprawie w dniu 8 października 2020 r.: Weindel Logistik Service (C-621/19) na drodze postanowienia, a nie wyroku. Oznacza to, że Trybunał uznał, że problem był już rozważany w praktyce dlatego można w tej sprawie orzec właśnie na tej podstawie.

W przedmiotowej sprawie spółka, z siedzibą na Słowacji zarejestrowana tam na potrzeby VAT, dokonywała importu towarów spoza UE na zlecenie podmiotu trzeciego (właściciela towarów) i dokonywała ich przepakowania. Weindel jako zgłaszający towary był zobowiązany do zapłaty VAT importowego. Po ich przepakowaniu towary były eksportowane poza UE. Przez cały czas ich właścicielem pozostawał klient, którego Weindel jedynie fakturował za usługę pakowania. Wartość importowanych towarów nie stanowiła dla firmy kosztu, który kształtowałby  cenę ich sprzedaży.

Do TSUE zostały również skierowane pytania czy:

1. przepisy dyrektywy VAT uzależniają prawo do odliczenia VAT importowego przez podatnika zobowiązanego do jego zapłaty od momentu przejęcia własności nad tymi towarami lub prawa do rozporządzania nimi jak właściciel;
2. czy przepisy dyrektywy VAT uzależniają prawo do odliczenia VAT od importowanych towarów od dokonania ich późniejszej sprzedaży na terytorium UE lub eksportu poza UE przez podatnika;  
3.  czy brak powstania kosztów w stosunku do towarów, które byłyby później odzwierciedlone w wartości dostaw opodatkowanych umożliwia interpretację opisanego zdarzenia jako sytuacji w której występuje prawo do odliczenia?

TSUE orzekł, że artykuł 168(e) dyrektywy VAT musi być interpretowany w ten sposób, że wyklucza prawo do odliczenia VAT importowego w sytuacji, gdy podatnik nie ponosi kosztu importowanych towarów, który byłby odzwierciedlony w cenie (wartości) świadczonych przez niego dostaw opodatkowanych VAT. Ponieważ ich wartość nie stanowiła dla Weindel składowej ceny usług pakowania tych towarów to w świetle postanowienia TSUE nie ma prawa do odliczenia VAT.

Co w praktyce oznacza postanowienie TSUE w sprawie Weindel Logistik Service?

Taka praktyka może mieć istotny wpływ na działalność prowadzoną w Unii Europejskiej i w Polsce zarówno dla usługobiorców (często zagranicznych) jak i dla polskich usługodawców oferujących usługi na importowanych towarach powierzonych.

Jeśli import towarów zostanie dokonany przez podmiot nie będący właścicielem towarów to nie przejmujący prawa do rozporządzania towarem jak właściciel dla którego koszt towaru nie stanowi elementu składowego wartości dostawy opodatkowanej. Wówczas odliczenie VAT od importu takich towarów może nie przysługiwać. Nie odliczy go bowiem ani importer (zgłaszający) ani właściciel, który w świetle przepisów ustawy o VAT nie jest podatnikiem z tytułu importu. W tej sytuacji przedsiębiorcy zagraniczni nabywający usługi w Polsce mogą rozważyć import na własną rzecz - co wiąże się z formalnościami celnymi i podatkowymi - bądź, jeżeli jest to uzasadnione z punktu widzenia przepisów celnych, zastosowanie specjalnej procedury celnej (np. uszlachetniania czynnego, składu celnego).

Obie z tych opcji najczęściej będą wymagać zaangażowania podmiotów trzecich – usługodawców z Polski np. przedstawiciela celnego / podatkowego, podmiotu posiadającego pozwolenie na prowadzenie składu celnego i / lub uzyskania stosownych rejestracji / pozwoleń przez przedsiębiorcę zagranicznego w Polsce.