Czego możemy spodziewać się na rynku nieruchomości komercyjnych w 2021 roku?

Handel

Drugim z najbardziej dotkniętych epidemią segmentów jest rynek powierzchni handlowych. Ograniczenia w funkcjonowaniu sklepów w centrach handlowych były wprowadzane trzykrotnie. W okresie blokady najlepiej radziły sobie sklepy ogólnospożywcze, które odnotowały największy wzrost. Natomiast pozytywne wyniki centrów typu convenience wynikały głównie ze specyfiki tego typu obiektów (podmioty lokalne, głównie z bezpośrednim wejściem do sklepów i bez części wspólnych).

Niestety, pomimo zniesienia obostrzeń odwiedzalność centrów handlowych nie wróciła do normy i powrót do poziomów sprzed pandemii będzie długotrwały (Raport EY: Czy w pandemii centra sa handlowe?).

Cała sytuacja wpłynęła na zwyczaje zakupowe konsumentów. Odpowiedzią na ograniczenia w handlu stacjonarnym był znaczny wzrost sprzedaży przez internet. Wynikał on między innymi z szybkiego rozwoju sprzedaży wielokanałowej przez sklepy stacjonarne. W związku z przeniesieniem wielu aspektów życia do internetu, sklepy zadbały o dobrze zaprojektowane strony internetowe, proste metody płatności oraz usprawnienia w łańcuchu dostaw i szybkie dostawy.

Docelowo, bieżące zmiany wynikające z sytuacji pandemicznej, będą miały wpływ na utrwalenie się nowych przyzwyczajeń konsumentów, które będą skutkowały w kolejnych latach dalszymi zmianami w działalności sieci handlowych oraz centrów handlowych.

Biura

W przypadku rynku biurowego wpływ pandemii będzie bardziej widoczny w dłuższej perspektywie czasu. Działania czy decyzje podejmowane w 2020 roku przez użytkowników powierzchni biurowych były odpowiedzią na drastycznie i szybko zmieniające się uwarunkowania związane z brakiem możliwości lub znacznym ograniczeniem w korzystaniu z powierzchni biurowej przez pracowników. Zaplanowane przed pandemią działania w zakresie rozbudowy biur czy ich relokacji zostały wstrzymane/odłożone w czasie, na rzecz znacznego wzrostu inwestycji w obszarze IT, mających na celu usprawnienie działalności firmy, funkcjonującej obecnie pomiędzy biurem a prywatnymi domami. Obecny rok upłynie pod hasłem redefinicji funkcji biura. Będzie to okres skutkujący wdrażaniem nowych rozwiązań i procedur mających bezpośrednie przełożenie na docelowy tryb pracy. Najprawdopodobniej znacząca grupa przedsiębiorstw wprowadzi na stałe  hybrydowy system pracy, czyli połączenia pracy w biurze stacjonarnym z pracą zdalną z domu. Okres pandemiczny potwierdził, że możemy w ten sposób pracować i nie wpływa to na obniżenie naszej efektywności.

Oczywiście zmiany po stronie użytkowników biur będą miały bezpośredni wpływ na działalność deweloperów. Osłabiony popyt na nowe powierzchnie, konkurencja ze strony rosnącego w szybkim tempie rynku podnajmu i wynikające z tego spodziewane utrudnienia w komercjalizacji budynków będą miały wpływ na weryfikację planów inwestycyjnych niektórych deweloperów. Mogą oni wstrzymywać lub przesuwać w czasie realizację nowych projektów.

Skutkiem pandemii będzie pojawienie się na rynku konceptu healthy building - budynku dostosowanego do nowych standardów antyepidemicznych, zapewniającego sanitarne warunki pracy poprzez kontrolę parametrów zdrowia pracowników (kamery termowizyjne), lepszą jakość wymiany powietrza w pomieszczeniach, czy bezdotykową obsługę urządzeń w budynku (np. bramki, drzwi, windy). Przyspieszy automatyzacja procesów związanych z zarządzaniem budynkami, a także wprowadzanie aplikacji dla najemców i właścicieli budynków w kontekście zachowania bezpieczeństwa. Analityka inteligentnych budynków pod kątem zdrowia ich użytkowników stanie się jeszcze ważniejsza.

Magazyny

Sektor magazynowy wykazał największą odporność na SARS-CoV-2 spośród wszystkich segmentów komercyjnych. Ten, od kilku lat dynamicznie rozwijający się rynek, zachował pozytywne wskaźniki pomimo sytuacji związanej z pandemią. Napędzał go głównie sektor e-commerce oraz wielokanałowe modele sprzedaży wdrażane przez konwencjonalnych detalistów, co przyczyniło się do rekordowego popytu, który prawdopodobnie wyniesie ok. 5 mln m2. Zwiększona sprzedaż internetowa wymusza również dostosowanie istniejących łańcuchów dostaw w celu optymalizacji terminów dostaw. Wraz ze wzrostem znaczenia szybkości realizacji dostaw dalej będzie rosło zapotrzebowanie na logistykę ostatniej mili, SBU (small business units) oraz rozwiązania automatyzacyjne.

Rynek transakcyjny

Cała sytuacja również ma przełożenie na zmiany jakie miały miejsce na polskim rynku inwestycyjnym, na którym w 2020 roku pojawił się nowy lider. Większość transakcji dotyczyła segmentu magazynowego, co potwierdza jego najlepszą sytuację w porównaniu do pozostałych rynków komercyjnych. Inwestorzy doceniają odporność rynku logistycznego na zachwiania wywołane pandemią SARS-CoV-2. To zainteresowanie będzie kontynuowane w bieżącym roku, jak i kolejnych latach ze względu na rosnący popyt i rozwój tego segmentu w obszarze dostarczanej podaży. Drugim w kolejności będzie rynek biurowy, który nadal oferuje interesujące aktywa. Rynek handlowy będzie oferował produkty interesujące dla inwestorów oportunistycznych, którzy z założenia swoje zakupy realizują po wyższych stopach z nastawieniem na podniesienie wartości nabytych aktywów w ramach planowanych działań restrukturyzacyjnych.