Vijf fiscale hoofdpunten van de Voorjaarsnota 2023

Samenvatting van de Voorjaarsnota 2023 met maatregelen voor fiscale constructies, box 3, bedrijfsopvolging, vastgoedbedrijven en klimaat.

In het kort:

• Voorjaarsnota 2023 bevat een bijwerking van de begroting 2023 en de plannen voor 2024 en verder.
• Kabinet kondigt maatregelen aan voor onder andere fiscale constructies, box 3, de bedrijfsopvolgingsregeling, vastgoedbedrijven en klimaat.
• Definitieve besluitvorming vindt plaats in augustus en wordt gepresenteerd in de Miljoenennota en Belastingpakket 2024.

De Minister van Financiën heeft op 28 april 2023 namens het kabinet de Voorjaarsnota 2023 naar de Tweede Kamer gestuurd. De Voorjaarsnota bevat een bijwerking van de begroting voor 2023 en de plannen voor 2024 en verder.

Er is onder andere een aantal maatregelen aangekondigd tegen opmerkelijke belastingconstructies en negatief geëvalueerde fiscale regelingen. Daarnaast is het kabinet voornemens een aantal verfijningen in box 3 aan te brengen. Familiebedrijven krijgen te maken met een aantal maatregelen ter versobering en vereenvoudiging van de bedrijfopvolgingsregeling en doorschuifregeling. Ook de vastgoedsector moet rekening houden met een aantal wijzigen. Verder is er nog een aantal regelingen aangekondigd om klimaatvriendelijk gedrag te stimuleren.

De voorgenomen maatregelen komen over het algemeen niet onverwachts en zijn veelal al eerder aangekondigd. Hieronder staan we stil bij vijf hoofdpunten uit de Voorjaarsnota 2023.

In deze tax alert wordt in detail ingegaan op de diverse fiscale punten uit de Voorjaarsnota.

1. Opmerkelijke belastingconstructies en fiscale regelingen
Het kabinet is voornemens om opmerkelijke belastingconstructies en negatief geëvalueerde fiscale regelingen aan te pakken. Dit was al aangekondigd in de Miljoennota 2023.

Er is volgens het Ministerie van Financiën sprake van een opmerkelijke belastingconstructie als een belastingplichtige zo min mogelijk belasting betaalt door het structureren, omvormen of verschuiven van transacties, inkomen, winst en vermogen. Het ministerie licht toe dat er bij dat soort constructies gebruik wordt gemaakt van verschillen in belastingtarieven, grondslagen, vrijstellingen dan wel aftrekposten.

Het kabinet heeft dit voorjaar besloten om

• de samenloopvrijstelling btw en overdrachtsbelasting bij aandelentransacties aan te pakken;
• aan derden verhuurd vastgoed als beleggingsvermogens aan te merken voor de bedrijfsopvolgings- en doorschuifregeling;
• maatregelen te treffen tegen dividendstripping;
• de € 1 miljoen-drempel in de earningsstrippingmaatregel af te schaffen voor vastgoedbedrijven (zie ook punt 4 hieronder).

Naast deze maatregelen noemt het kabinet in de Voorjaarsnota ook nog een aantal andere constructies waar mogelijk in de toekomst iets gaat wijzingen.

Naast de aanpak van opmerkelijke belastingconstructies streeft het kabinet ernaar negatief geëvalueerde fiscale regelingen te vereenvoudigen of af te schaffen. Het Ministerie van Financiën verstaat hieronder fiscale faciliteiten die ervoor zorgen dat bepaalde groepen belastingplichtigen minder belasting hoeven te betalen. Het gaat dan om vrijstellingen, kortingen, aftrekposten of een verlaagd tarief. Het kabinet kijkt op dit moment naar het verlaagde btw-tarief, de motorrijtuigenbelasting en belasting personenauto’s en motorrijwielen (BPM) en de aftrek van uitgaven voor specifieke zorgkosten.

2. Verfijningen in box 3
Het belasten van inkomen uit sparen en beleggen (box 3) is al enige tijd één van de zorgenkindjes van ons belastingstelsel. Het kabinet is voornemens een aantal kleinere maatregelen in te voeren die het huidige stelsel van box 3 tijdens de overbruggingsperiode tot de invoering van een nieuw stelsel kunnen verfijnen. In de Voorjaarsnota is onder andere voorgesteld het aandeel in het vermogen van een vereniging van eigenaren (VvE) en de derdengeldenrekening van een notaris in de categorie banktegoeden te plaatsen. Het gevolg hiervan voor de belastingbetaler is een betere aansluiting bij het werkelijke rendement en minder box 3-belasting. Daarnaast is het de bedoeling vorderingen en schulden tussen fiscaal partners en tussen ouder en minderjarige kinderen te defiscaliseren. Dit betekent dat deze vorderingen en schulden niet meer in de belastingaangifte hoeven te worden vermeld. Tot slot wordt opgemerkt dat de inwerkingtreding van een box 3-stelsel op basis van werkelijk rendement niet eerder mogelijk zal zijn dan 1 januari 2027.

3. Bedrijfsopvolgingsregeling
De bedrijfsopvolgingsregeling is in het leven geroepen om te voorkomen dat de continuïteit van een onderneming bedreigd wordt door heffing van schenk- of erfbelasting. Het kabinet kondigde al eerder aan de bedrijfsopvolgings- en doorschuifregeling te versoberen en te vereenvoudigen. Daartoe worden in de Voorjaarsnota nu diverse maatregelen aangekondigd. Het is onder andere de bedoeling dat de vrijstelling in de bedrijfsopvolgingsregeling vanaf 2025 wordt aangepast naar 100% van de goingconcernwaarde van de onderneming tot € 1,5 miljoen (nu: € 1,2 miljoen) en 70% (nu: 83%) over het meerdere aan ondernemingsvermogen. Daarnaast stelt men onder andere voorde 5% doelmatigheidsmarge af te schaffen en de bezits- en voorzettingseis te versoepelen. Bedrijven moeten daarnaast mogelijk ook rekening houden met een aantal andere aangekondigde wijzigingen in de bedrijfsopvolgingsregeling. U leest hierover meer in de tax alert over de bedrijfsopvolgingsregeling.