Waarom Tony’s Chocolonely geen social enterprise is

Oud Emerging Entrepreneur Of The Year Henk Jan Beltman werkt met Tony’s Chocolonely aan een wereld waarin alle chocolade 100% slaafvrij is.

In het kort

• Na de initiatiefase zit Tony’s Chocolonely in de tweede fase van de onderneming: richting geven aan de groei.
• CEO Henk Jan Beltman vertelt hoe hij die fase invult en over hoe belangrijk een duidelijke missie is – ook voor hem persoonlijk.

De missie van Tony’s Chocolonely is glashelder: chocolade 100% slaafvrij maken. Maar kom bij CEO Henk Jan Beltman niet aan met dat Tony’s daarmee een ‘social enterprise’ is. “Wij zijn gewoon een enterprise. Er zijn alleen heel veel asociale bedrijven. Bedrijven die hun eigen gewin belangrijker vinden dan het gewin van de planeet. Die bedrijven zijn in de war. Pas als mensen gaan inzien dat wij geen niche zijn, maar het nieuwe normaal, dan komen we ergens.”

If you can’t beat them, join them

Tony’s Chocolonely ontstond in 2005, nadat journalisten Teun van de Keuken, Roland Duong en Maurice Dekkers van het tv-programma Keuringsdienst van Waarde hadden ontdekt dat de chocolade-industrie grotendeels leunde op de arbeid van kindslaven op cacaoplantages in West Afrika. Onder het motto if you can’t beat them, join them, besloten ze zelf een reep van slaafvrije chocolade op de markt te brengen. Het werd een bescheiden succes, maar om de groei te versnellen (en daarmee de missie dichterbij te brengen) was meer geld nodig.

Verschillende ondernemingsfasen

Enter Henk Jan Beltman, die na een carrière bij Heineken en een avontuur met Innocent Drinks klaar was voor de sprong naar het echte ondernemerschap. In 2011 nam hij een meerderheidsbelang in Tony’s Chocolonely. “Als je kijkt naar hoe Tony’s is opgericht, dat was heel erg vanuit iets aan de kaak stellen. Een beetje als het bootje van Greenpeace tegen de olietanker. Dat is niet mijn ding,” vertelt hij. “Een onderneming kent verschillende fasen. In de initiatiefase heb je creatieve mensen nodig, maar die moeten op een gegeven moment ook weg. Dan komt de fase waarin je je tanden erin moet zetten en richting moet geven om te groeien. Dat is míjn fase.”

De wereld een beetje mooier maken

In 2015 werd Beltman uitgeroepen tot EY Emerging Entrepreneur Of The Year. Het heeft hem veel gebracht, ook los van de erkenning. “Ik denk dat een competitie sowieso heel goed is. Het legt een meetlat langs hoe goed je het eigenlijk doet, op basis van objectieve criteria van een externe partij,” zegt hij. Winnen was natuurlijk leuk, maar niet het belangrijkste. “Op het podium staan is mooi, maar daar word je niet beter van. De weg ernaartoe, dáár word je beter van.” Gevraagd naar tips voor toekomstige winnaars is hij duidelijk. “Zorg dat je met je onderneming iets betekent voor de maatschappij. De ondernemers die de wereld een beetje mooier maken zijn de echte winnaars, met of zonder beeldje van EY.”

Iedere dag een klein stapje

In 2013 werd Henk Jan Beltman getroffen door een beroerte. Hij belandde in het ziekenhuis en kon maandenlang niet praten. Hij kwam er bovenop, maar de ervaring heeft blijvende sporen achtergelaten, vooral mentaal. “Voor het eerst stelde ik mezelf de vragen die ertoe doen. Waarom besta ik? Heeft het überhaupt zin dat ik hier rondloop? Nog steeds stel ik mezelf iedere ochtend die vraag.” En dan helpt het natuurlijk als je missie zo helder is als die van Tony’s Chocolonely. “Ik heb iedere dag het idee dat wij weer een klein stapje gaan zetten om chocola slaafvrij te maken. Als je bedenkt dat wij vandaag de dag zaken doen met 8 miljoen boeren in West Afrika die allemaal beter verdienen doordat ze met ons werken, dan ben ik daar zo fucking trots op.”