Waarom een onderhoudsvoorziening nodig is voor woningcorporaties

Voorwaarden voor het vormen van een voorziening

Een onderhoudsvoorziening bewerkstelligt het toerekenen van fiscale onderhoudsuitgaven aan de jaren waarop deze betrekking hebben. De achtergrond hiervan is dat jaarlijks slijtage plaatsvindt, maar dat het onderhoud pas over een aantal jaren wordt uitgevoerd. De jaren waaraan de onderhoudsuitgaven zijn toe te rekenen en het jaar waarin dergelijke uitgaven worden gemaakt, lopen hiermee uiteen. Door het vormen van een voorziening wordt fiscaal de onderhoudsuitgave evenredig in de jaren van slijtage in aanmerking genomen.

Op basis van de huidige wet- en regelgeving mag een voorziening worden gevormd als wordt voldaan aan een drietal voorwaarden (uit het Baksteen-arrest):

de uitgaven vinden hun oorsprong in de periode voorafgaande aan balansdatum,
zijn ook overigens aan deze periode toe te rekenen, en
er is een redelijke mate van zekerheid dat deze uitgaven zich ook daadwerkelijk zullen voordoen.

Over de mogelijkheid tot het vormen van een fiscale onderhoudsvoorziening bij woningcorporaties is al veel gezegd en geschreven. Hoewel wij de mogelijkheid tot het vormen van een fiscale onderhoudsvoorziening nog steeds onderschrijven, constateren wij dat de Belastingdienst hierover een andere mening is toegedaan. Wij begrijpen dat de Belastingdienst bij de toetsing van de vorming van een voorziening groot onderhoud onder meer het zogenoemde ‘piekvereiste’ hanteert als aanvullende voorwaarde. Kort samengevat houdt dit in dat enkel wanneer er op het niveau van de entiteit sprake is van een ‘piek’ in de totale onderhoudsuitgaven in enig jaar, voor deze uitgaven volgens de Belastingdienst een voorziening kan worden gevormd.

Dit piekvereiste, waarvoor overigens naar onze mening geen wettelijke grond bestaat, zal er bij veel woningcorporaties toe leiden dat geen of slechts een (veel) lagere fiscale onderhoudsvoorziening kan worden gevormd. Woningcorporaties spreiden immers veelal hun onderhoudsuitgaven over de jaren heen, waardoor er op het niveau van de corporatie geen ‘piek’ in de uitgaven aanwezig is. Momenteel is er procedure aanhangig omtrent de fiscale toelaatbaarheid van het vormen van een onderhoudsvoorziening. Wij verwachten dat medio 2021 helderheid zal worden gegeven op dit punt.

Berekeningssystematiek onderhoudsvoorziening

Aangezien het een voorziening voor onderhoudsuitgaven betreft, dient allereerst te worden bepaald of sprake is van uitgaven voor onderhoud of uitgaven voor verbetering. Deze toets dient overigens altijd voor de aangifte Vpb te worden uitgevoerd en vergt daarom in principe geen aanvullende werkzaamheden. Vervolgens dient te worden bepaald welke onderhoudsuitgaven in aanmerking komen voor een fiscale onderhoudsvoorziening. Hierbij dienen de uitgaven te worden getoetst aan de hierboven genoemde drie vereisten. In deze stap worden bijvoorbeeld de uitgaven voor jaarlijks onderhoud geëlimineerd, worden de onderhoudscycli bekeken, wordt bekeken of er cycli zijn die begonnen zijn vóór 2008 (aanvang belastingplicht) en vindt toetsing plaats of begrote uitgaven betrekking hebben op woningen met een verkoopvoornemen. Vervolgens kan in de vervolgstap de fiscale onderhoudsvoorziening worden berekend.

Voordelen en timing van het vormen van een fiscale onderhoudsvoorziening

Ondanks de huidige discussie omtrent de fiscale onderhoudsvoorziening, zijn wij van mening dat het vormen en opnemen van een onderhoudsvoorziening in de aangifte Vpb nog steeds verdedigbaar is. Ons advies is deze voorziening te vormen uiterlijk in de bezwaarfase van de definitieve aanslag Vpb 2018 (dat wil zeggen binnen zes weken na vaststelling van de definitieve aanslag vennootschapsbelasting 2018). Het staat woningcorporaties uiteraard vrij om in een latere aangifte dan de aangifte Vpb 2018 voor het eerst een onderhoudsvoorziening op te nemen.

Voordelen fiscale onderhoudsvoorziening

Het opvoeren van de onderhoudsvoorziening in de aangifte Vpb 2018 levert drie voordelen:

Met ingang van 2019 is de ATAD 1 renteaftrekbeperking (earningsstrippingmaatregel) in werking getreden. Door de onderhoudsvoorziening bij bezwaar in de aangifte Vpb 2018 in te brengen, ontstaat na 1 januari 2019 meer ruimte voor renteaftrek.

1. Per 1 januari 2019 is de termijn voor voorwaartse verliesverrekening beperkt van negen naar zes jaar.
2. Tot slot worden de Vpb-tarieven vanaf 2021 verlaagd van 25% naar 21,7%. Door de onderhoudsvoorziening in de aangifte Vpb 2018 op te voeren en de kosten daarmee naar voren te halen, kan geprofiteerd
3. worden van het huidige hogere Vpb tarief waartegen aftrek plaatsvindt en vindt vrijval van de voorziening in de toekomst plaats tegen het lagere Vpb tarief.