Sự bùng nổ của Trí tuệ nhân tạo tạo sinh - cơ hội và thách thức mang tính bước ngoặt

Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) được xem là một trong những bước ngoặt lớn nhất trong lịch sử loài người, với tầm ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống thậm chí có thể sâu rộng hơn cả lửa và điện như CEO của Google Sundar Pichai nhận định năm 2018.

Tại Diễn đàn Kinh tế thế giới vừa diễn ra tại Davos (Thụy Sỹ) trong tháng 1 năm nay, AI đã lần đầu tiên trong lịch sử chiếm sóng, trở thành chủ đề nóng hàng đầu, bên cạnh những vấn đề khác như an ninh, việc làm và khí hậu1.

Trong phạm vi rất rộng của AI thì GenAI (Generative AI - tạm dịch: Trí tuệ nhân tạo tạo sinh) là chủ đề nóng nhất trong thời gian vừa qua. Đây là bước tiến của việc công nghệ có thể mô phỏng trí tuệ con người, tạo ra nội dung mới (điển hình như văn bản, hình ảnh, âm nhạc, video) từ các dữ liệu mà nó được huấn luyện. GenAI thay đổi hoàn toàn hành vi và cách thức con người làm việc, học tập, giải trí, sáng tạo nghệ thuật, có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt của đời sống. Tuy nhiên, trong bài viết này, tác giả sẽ chỉ tập trung vào tiềm năng và tác động của GenAI đến kinh doanh. 

Sau khi một chatbot GenAI ra mắt tháng 12 năm 2022 và đạt mốc 100 triệu người dùng chỉ trong vòng 2 tháng2, nhanh hơn bất kỳ ứng dụng nào trong lịch sử, hàng loạt các ứng dụng GenAI khác đã ra đời. Việc phát triển công nghệ này trở thành cuộc đua của những “người khổng lồ” công nghệ trên toàn cầu. GenAI là từ khóa chiếm lĩnh chủ đề trao đổi của giới đầu tư, cũng như trong hội đồng quản trị của các doanh nghiệp trên thế giới, và được trông đợi sẽ định hình lại thị trường công nghệ trong vòng một thập kỷ tới.

Theo báo cáo Tăng trưởng Trí tuệ nhân tạo tạo sinh 2023 của Bloomberg Intelligence, trong 10 năm tới thị trường GenAI sẽ phát triển mạnh mẽ từ quy mô 40 tỷ USD vào năm 2022 lên mốc 1.300 tỷ USD vào 2032, tăng 32,5 lần. Tỷ suất tăng trưởng kép hàng năm (Compound Annual Growth Rate - CAGR) được dự báo có thể đạt 42%, cũng theo Bloomberg3. Trong nhận định đưa ra cuối năm 2023, IDC ước tính trong 10 năm tới GenAI sẽ đóng góp gần 10.000 tỷ USD vào GDP toàn cầu4.

Nghiên cứu EY Reimagining Industry Futures 2024 (tạm dịch: Tái hình dung Tương lai các Ngành) do EY thực hiện tái khẳng định vị thế công nghệ đột phá của GenAI, khi nó đứng thứ ba trong số chín công nghệ mới nổi được các doanh nghiệp quan tâm đầu tư nhất. 43% trong số 1.405 doanh nghiệp được khảo sát đang đầu tư vào GenAI5. Tom Loozen, Lãnh đạo Dịch vụ Viễn thông Toàn cầu của EY, nhận định: Một trong những ba xu hướng lớn nhất nổi lên từ nghiên cứu của năm nay là đà đầu tư vào GenAI. Công nghệ tiên tiến này đang tái định nghĩa khả năng chuyển đổi doanh nghiệp.

Theo tổng hợp thông tin từ người viết, GenAI có tiềm năng giúp doanh nghiệp thúc đẩy tăng trưởng bằng nhiều cách: cải thiện trải nghiệm và sự trung thành của khách hàng, cải thiện sản phẩm, tăng năng suất lao động. Đơn cử, khảo sát hồi tháng 10 năm 2023 của MIT6 cho thấy trong điều kiện tối ưu, GenAI có thể giúp tăng hiệu suất làm việc của người lao động lên 40%.

Với marketing và bán hàng, sức mạnh thực sự của GenAI là khả năng tổng hợp thông tin và đưa ra những gợi ý về cảm nhận của người tiêu dùng, sở thích và đặc điểm nhân khẩu học để tạo ra những thông điệp tiếp thị mới, cá nhân hóa trải nghiệm người dùng, giúp các nhà tiếp thị tạo ra các chiến dịch chất lượng cao, tinh vi và hiệu quả hơn, từ đó tăng doanh thu.

Các thông tin này cũng có thể được sử dụng trong khâu sản xuất để tạo ra các sản phẩm với tính năng mới phù hợp với khách hàng, giúp đưa sản phẩm ra thị trường với khả năng thành công cao hơn.

Trong dịch vụ chăm sóc khách hàng, các chatbot và công cụ tự phục vụ được cung cấp bởi GenAI có thể giải quyết hiệu quả các yêu cầu của khách hàng với chi phí thấp hơn.

Người viết quan sát thấy tại thị trường Việt Nam cũng đã có một số doanh nghiệp lớn tiên phong trong việc tích hợp GenAI để cải thiện cách tương tác khách hàng, phát triển sản phẩm nhanh hơn và vận hành thông minh hơn.

Trong khi đầu tư vào GenAI vẫn đang tiếp tục tăng mạnh, các lãnh đạo doanh nghiệp có cơ hội ứng dụng AI không chỉ để thúc đẩy hiệu quả và giảm chi phí mà còn để tái tạo bản chất công việc – dùng AI bổ sung cho trí tuệ con người thay vì thay thế nó. Các yếu tố được cho là sẽ tiếp tục thúc đẩy sự tăng trưởng mạnh mẽ của GenAI bao gồm khả năng siêu phân giải (super-resolution), chuyển đổi văn bản thành hình ảnh (text-to-image conversion), chuyển đổi văn bản thành video (text-to-video conversion) và việc gia tăng nhu cầu hiện đại hóa quy trình làm việc của các ngành công nghiệp.

Dù tiềm năng đầy đủ của GenAI vẫn chưa thể đánh giá hết, nhưng tác động đáng kể của nó đến quản trị, đến thị trường lao động, nghề nghiệp và công việc hàng ngày là không thể chối cãi. Bởi vậy, năm 2024 và giai đoạn tới, doanh nghiệp cần phải đưa chủ đề này là một trong những chủ đề trọng tâm. Đây chính là cơ hội bứt phá hoặc trở nên tụt hậu. Do GenAI là một công nghệ rất mới nên đương nhiên sẽ có những băn khoăn, thiếu chắc chắn về việc bắt đầu từ đâu, đầu tư như thế nào và làm sao để tích hợp GenAI vào công việc hàng ngày của doanh nghiệp. Điều này không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà trên toàn cầu. Khảo sát EY CEO Outlook (tạm dịch: Khảo sát Triển vọng Giám đốc điều hành) do EY đưa ra hồi tháng 10 năm 2023, 62% CEO được khảo sát đồng ý rằng doanh nghiệp của họ phải đầu tư vào GenAI để tránh việc để đối thủ giành được lợi thế chiến lược. Tuy nhiên, 61% trong số họ cho biết họ thấy thiếu chắc chắn và thách thức trong việc phát triển và triển khai một chiến lược AI.

Bên cạnh đó, để sử dụng AI cho những mục đích tốt đẹp, chúng ta cũng không thể không quan tâm đến một loạt các câu hỏi liên quan đến mặt trái của nó, như những rủi ro về xã hội, lao động, đạo đức, tội phạm và an toàn thông tin. Nhận định tầm quan trọng của vấn đề này, EY đã phát triển EY Trusted AI Platform (tạm dịch: Nền tảng Trí tuệ nhân tạo đáng tin cậy) để hỗ trợ các tổ chức nhận diện rủi ro tiềm ẩn và tăng tốc quá trình ứng dụng AI vào hoạt động, xây dựng niềm tin cũng như tạo ra giá trị bền vững từ AI.

Dù tiềm năng và lợi ích GenAI mang lại cho doanh nghiệp có thể mang tính cách mạng, nhưng không có nghĩa cứ đầu tư là sẽ thành công. Do đó, để đi đầu làn sóng và tận dụng được những lợi ích từ GenAI, vài khuyến nghị của người viết dành cho doanh nghiệp là tìm kiếm các đối tác có kinh nghiệm và năng lực, khởi động từ những dự án nhỏ trước khi đẩy nhanh quá trình thử nghiệm và mở rộng ra toàn tổ chức.

                                                                                     Theo Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 12-2024 phát hành ngày 18 tháng 3 năm 2024

*Ghi chú dành cho độc giả: 

Quan điểm trong bài báo này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của tổ chức EY  toàn cầu và các thành viên.